[Dịch] Trùng Sinh Chi Nha Nội

Chương 11 : Lịch sử xuất hiện sai lệch

Thoáng một cái đã đến giữa tháng 10, chủ nhiệm Ủy ban Cách mạng công xã Hồng Kỳ Nghiêm Ngọc Thành lại đến nhà Chu tiên sinh lân nữa. Còn rủ cả cha cùng đi đến. Trong kí ức của tôi, đây là lần đầu tiên khi cha từ huyện về mà không về nhà trước tiên. Sau đó nghe bọn họ nói chuyện mới biết, cha là người mà Chủ nhiệm Nghiêm trực tiếp gọi từ đơn vị về. Khi cha vừa đến chỗ công xã, Chủ nhiệm Nghiêm liền vội vàng đưa ông đến nhà Chu tiên sinh.

Từ khi có cơ hội gặp Chu tiên sinh lần trước, Chủ nhiệm Nghiêm và cha cảm thấy như bạn cũ lâu năm không gặp, chỉ có 1 tháng ngắn ngủi, tình bạn của hai người đã trở nên sâu sắc. Chủ nhiệm Nghiêm hễ đến huyện thành mở hội nghị bàn việc, nhất định phải đến trạm điện quản tìm cha nói chuyện một lúc. Và cha cũng như vậy, hễ về nhà là đến công xã Hồng Kì, bất kể muộn thế nào, đều phải đến nhà Nghiêm chủ nhiệm ngồi chơi, uống chút rượu.

Tửu lượng của hai người đều không giỏi, uống được chút rượu liền chuyển sang uống trà, chủ yếu là nói chuyện. Hai người tuổi ngang nhau, Chủ nhiệm Nghiêm nhiều tuổi hơn, cách nhìn đối với thời thế, hiểu biết về lịch sử đều khiến người khác kinh ngạc. Như lời của cha nói thì là chí lớn gặp nhau.

Lúc Chủ nhiệm Nghiêm và cha đến, Chu tiên sinh và tôi một già một trẻ đang nói chuyện bằng tiếng anh, xì xà xì xồ, nghe hai người trí thức nói mà ngạc nhiên quá. Chủ nhiệm Nghiêm tuy là học sinh của Chu tiên sinh, học về lịch sử Đảng, tiếng Anh không còn giỏi nũa.

Chu tiên sinh dạy học ngiêm khắc cẩn thận, ông nhắm mắt làm ngơ với sự viếng thăm của Chủ nhiệm Nghiêm và cha, nhất quyết phải luyện xong cả cuộc hội thoại, khen tôi vài ba câu, lúc này mới quay đầu lại mỉm cười với hai vị khách vừa tới.

Chủ nhiệm Nghiêm đã hiểu được tính cách thầy giáo, không bực bội. Cha càng không có lí do để tức giận.

“Ngọn gió nào đưa hai vị tới đây?”

Chủ nhiệm Nghiêm cười ha ha, cảnh giác nhìn xung quang, không nói.

Chu tiên sinh liền hiểu được có chuyện quan trọng muốn nói, sắc mặt bắt đầu nghiêm trọng, đưa tay mời vào nhà.

Ba người trong nhà ngồi nói chuyện, sư mẫu mời trà.

Tôi cười cười, cầm quyển sách ngồi trên chiếc ghế đẩu ngoài cửa ra vào, nói : “Bác à, mọi người nói chuyện, cháu ở đây đọc sách, có người đến, cháu sẽ gọi mọi người.”

Chu tiên sinh gật gật đầu.

Chủ nhiệm Nghiêm liếc mắt nhìn tôi một cái, rồi lại nhìn cha, lắc đầu thở dài một tiếng.

“Ông Liễu, Tiểu Tuấn mới 7 tuổi mà, đứa con như vậy ông làm thế nào mà có vậy? Đã thành tinh rồi”.

“Ha ha, ghen tị rồi à? Chủ nhiệm Nghiêm, ông không phải có con gái sao, tuổi hình như cũng tương đương với Tiểu Tuấn nhà tôi, sao, có muốn làm thông gia không? Xem ra tình bạn của chúng ta, càng dễ dàng hơn”.

Cha vốn không phải tính cách hay đùa cợt như vậy. Nhưng trong phòng không có người ngoài, cũng liền vui miệng nói đùa mấy câu.

Con gái Chủ nhiệm Nghiêm? Ừm, chưa từng gặp, nhưng Nghiêm Ngọc Thành rất đẹp trai, Một người cha đẹp như vậy sinh ra đứa con gái chắc chắn cũng không quá khó coi. Nếu có thể lấy được con gái ông ấy cũng rất tốt, sau này tôi sẽ là con rể của chuyên viên khu vực, ha ha!

Biết rõ ràng là câu nói đùa, tôi lại nghiêm túc nghĩ về vấn đề này.

Cũng nào có ai biết, tôi thực tế đã bốn mươi tuổi rồi, lo lắng một chút về việc lấy vợ cũng là cần thiết.

Nhưng…. tôi có vợ rồi. Vợ trước của tôi cũng là người huyện Hướng Dương, cách Liễu gia sơn chưa đến hai mấy km đường. Năm nay cũng phải sáu năm rồi, Tình cảm hôn nhân với người vợ trước cũng bình thường, ngậm ngùi cho qua vậy. Tính khí vợ tôi hay cáu kỉnh. Nếu được sinh ra lần nữa, tôi có thể chọn lấy người vợ khác, nhưng con thì sao? Trước đây tôi có hai đứa con trai, yêu thương giống như bảo bối. Nếu đổi người vợ khác, thì sẽ không sinh ra những đứa con giống như vậy. Điều này bất luận thế nào tôi cũng không thể chấp nhận được.

Thử nghĩ mà xem, đó là con của mình, là cốt nhục của mình. Nếu từ nay đến 10 năm sau không nhìn thấy chúng, thì làm sao đây?

May mà bây giờ còn sớm, vợ tôi còn đang khỏe mạnh. Chờ đến lúc thích hợp, tôi sẽ không khách khí đi lấy về. Ai dám cãi nhau với tôi, hơ hơ, lão tử bước vào với con dao màu trắng nhưng đi ra với con dao màu đỏ.

Đang nghĩ đến chỗ hung ác, Chủ nhiệm Nghiêm nói.

“Thầy, đại hỉ, chuyện đại hỉ…”

“Cái gì mà chuyện đại hỉ?”

Chu tiên sinh biết tính cách đệ tử, một người rất điềm tĩnh. Nhưng lần này sắc mặt lại thay đổi, có thể thấy nhất đinh đã xảy ra chuyện lớn.

“ Ở bên thủ đô… bắt đầu rồi.”

Tuy tay tôi cầm quyển sách, nhưng thực ra đang chăm chú nghe họ nói chuyện. Chủ nhiệm Nghiêm nói như vậy, khóe miệng lộ ra vẻ vui mừng.

Năm 1976, trong sách sử đã được viết ra cẩn thận. Năm đó, nước tôi 960 vạn km mét vuông đất, xảy ra những sự kiện trọng đại.

“Hả?”

Chu tiên sinh ngẩn người, sau đó cũng vui mừng lộ rõ.

“Đã bắt hết rồi àh?”

“Ừm!”

Chủ nhiệm Nghiêm gật đầu manh một cái.

“Đều đã bắt hết rồi.”

“Ba người đều đã bắt hết rồi! Gồm cả người … người phụ nữ kia?”

Chu tiên sinh vẫn không tin

Chủ nhiệm Nghiêm lắc lắc đầu: “Không phải ba mà là bốn người !”

“Bốn người?”

Chu tiên sinh càng thấy mơ hồ.

“Không phải là Giang Kiều Diêu ư? Lấy đâu ra người thứ tư?”

Tôi biết họ nói về chuyện trung ương đảng phá vỡ “Tứ nhân bang”. Ngày 6 tháng 10, trung ương đảng phá tan tập đoàn phản cách mạng do Giang Thanh, Trương Xuân Kiều, Diêu Văn Nguyên, Vương Hồng Văn cầm đầu.

Tiết thanh minh ngày 5 tháng 4 năm 1976, thủ đô xảy ra “Sự kiện mùng 5 tháng 4” gây trấn động trong ngoài, những thanh niên nhiệt huyết tập trung ở quảng trường thủ đô tưởng niệm về vị thủ tướng đáng kính, đồng thời vô cùng phẫn nộ với tội danh của Vương Hồng Văn, Trương Xuân Kiều, Diêu Nguyên Văn…Lúc đó Vương Hồng Văn là phó Bí thư Trung Ương đảng, những người dân thường không hiểu rõ nội tình, không phân biệt rõ ba người Giang Trương Diêu.

“Còn Vương Hồng Văn” Chủ nhiệm Nghiêm nói nhỏ.

“Hả? Hắn cũng là..?”

“Đúng”

“Chuyện khi nào thế?”

“Ngày 6 tháng 10”.

Chu tiên sinh gật gật đầu: “Lúc đáng ra tay thì ra tay, Trung Ương Đảng quả thực sáng suốt!”

Cha cười: “Xem ra Trung Ương lần này đã quyết tâm rồi. Chu tiên sinh, ngày được giải oan của ông không còn xa nữa rồi…”

Sư mẫu vốn nãy giờ ở bên cạnh mỉm cười. Những việc đại sự này, bà không hẳn là hiểu rõ. Nghe cha nói vậy, không hiểu sao thấy hân hoan, liền nói: “Có thật vậy không? Tốt quá rồi? Tốt quá rồi, những ngày khổ cực coi như sắp qua rồi… A di đà phật”

Đang bàn luận về việc quốc gia đại sự, sư mẫu đột nhiên nói: “A di đà phật”, 3 người trí thức đều không nhịn được cười.

Tôi lại khẽ thầm lắc đầu. Trong Đảng có một vài nguyên lão chưa bị phục xuất, những ngày bạo loạn đảo chính, vẫn còn phải đợi hai năm nữa. Nhưng câu nói này tự nhiên không thể nói được, làm mất đi sự vui vẻ của tiên sinh và sư mẫu.

Cùng với sự sụp đổ của “Tứ nhân bang”, cũng là lúc tuyên cáo chính thức kết thúc 10 năm cuộc đại cách mạng. Tuy cải cách mở cửa phải sau cuộc họp toàn khóa lần 11 năm 1978 mới bắt đầu, dù sao không khí chính trị đã càng ngày càng hòa hoãn rồi. Chu tiên sinh tạm thời không thể được quay lại, Chủ nhiệm Nghiêm có thể chiếu cố một chút, không phải nghi kị như lúc trước.

Chu tiên sinh khó mà lộ vẻ tươi cười, thở dài than vãn : “Việc vui như thế, phải uống cạn một chén lớn!”

Tiên sinh bình thường không uống rượu, trong nhà cũng không dư tiền mua rượu.

Cha lập tức lấy ra hai đồng, nói: “Tiếu Tuấn, ra công tiêu xã mua nửa lít rượu và một ít kẹo lạc về đây”.

Sư mẫu nói: “ Liễu sư phụ, sư phụ đến nhà tôi ăn cơm, làm sao lại để ông lấy tiền mua rượu?”

Chu tiên sinh xua xua tay: “Bà nó à, mọi người đều là bạn tri kỉ, Liễu sư phụ lại không phải người nhỏ mọn, đừng suy nghĩ nhiều nũa, trong nhà làm gì có tiền mua rượu đâu?”

“Vậy…. để tôi đi mua rượu. Thằng bé Tiểu Tuấn, cả ngày bị mấy người bắt đọc sách rồi, đã vất vả lắm rồi? Có tội gì đâu!”

Cha nói: “Chị dâu đừng làm hư nó. Trẻ con chạy đi chạy lại thì sợ cái gì?”

Tôi kịp thời đứng dậy: “ Phải đó, sư mẫu, con không sợ khổ cực. Sư phụ có việc, đệ tử nguyện giúp sức, để con đi mới phải”.

Sư mẫu hoa mắt mỉm cười: “Đứa bé này, miệng như mật đường, nói ra đều rất lọt tai. Không hổ là con trai của Liễu sư phụ”.

“Ha ha. Chị dâu, đây đều là công lao của Chu tiên sinh, là ông ấy dạy giỏi!”

Mọi người liền cười, cuối cùng theo như ý của sư mẫu.

“Tiếu Tuấn, con ngoan ngoãn ngồi ở đây, không đi đâu. Ta đi mua rượu về. Tiểu tử nhà ngươi, trên đường lại làm vỡ bình rượu”.

Phút chốc, rượu và kẹo đã được mua về. Vẫn chưa ngồi, sư mẫu đưa cho tôi ít kẹo vào trong tay.

“Mọi người cứ ăn trước đi, tôi vay nhà chị ngũ bên cạnh mấy quả trứng gà, sao lên để mọi người nhắm rượu”.

“Chị dâu, ở đây vẫn còn vài đồng tiền lẻ, không phải mượn nữa đâu, mua của bà ấy vài quả trứng đi”.

“Không sao không sao, chị ngũ là người rông rãi, có vài quả trứng không vấn đề gì…”

“Để bà ấy đi đi”.

Cha còn muốn nói thêm, tiên sinh đã gạt tay bảo thôi.

“Nào, chúng ta uống nào, ăn mừng một chút”.

“Nào, uống…”

Tửu lượng của ba người đều bình thường, đều là nhấp môi từng tí một, chủ yếu là để tăng không khí.

“Ngọc Thành à, lần này Trung Ương làm hoạt động lớn như vậy, chỉ e trong địa phương có nhiều biến động ?”

Chủ nhiệm Nghiêm liền cười: “Thầy thật sáng suốt. Trong địa phương, đã có động rồi. Không giấu gì hai người, tôi lần này gọi Tấn Tài đến, một là muốn báo cho thầy tin vui, hai là có một việc muốn bàn bạc với hai người.”

“Chuyện gì, nói đi”.

Chủ nhiệm Nghiêm nhìn cha, trầm ngâm không nói.

Cha kinh ngạc: “Sao, chuyện này có liên quan đến tôi?”

“Đúng”.

Thế là cha rất chăm chú nhìn ông ấy, chu tiên sinh có vẻ rất chăm chú, tôi bèn dóng tai nghe, trong lòng thấy ngạc nhiên. “Tứ nhân bang” bị sụp đổ, đương nhiên là một việc tốt, nhưng không biết sao lại có liên quan đến cha. Nghĩ thế nào cũng thấy không liên quan đến nhau.

“Tấn Tài, đổi công việc khác đi, đến Công xã Hồng Kì làm việc thế nào?”

Cha cười: “Sao, công xã muốn thành lập đội tuyên truyền điện ảnh?”

Nghiêm chủ nhiệm nhíu mày nói: “Chẳng lẽ ông muốn cả đời chiếu phim?”

Thấy Chủ nhiệm Nghiêm không có ý đùa cợt, sắc mặt của cha bắt đầu thận trọng hơn.

“Vậy ông nói xem, có cách nào đối công việc”.

“Đến công xã cùng với tôi vào một nhóm, làm phó chủ nhiệm Ủy ban cách mạng, quản lý công việc tuyên truyền và văn hóa, tạm thời là phó phòng hành chính, thấy thế nào?”

Hội đồng Úy ban cách mạng là hình thức tổ chức của Chính quyền các cấp toàn quốc trong thời kỳ đại Cách mạng, gọi tắt là Ủy ban Cách mạng. Năm 1968 Thượng hải sau 1 tháng sóng gió, vì quần chúng đoạt lấy quyền lực của thị ủy thượng hải và chính phủ các cấp thượng hải, thành lập cơ cấu chính phủ giống như “Công xã Pari”, trương xuân kiều lấy tên là công xã thượng hải. Khắp nơi cả nước rộ lên con sóng cướp chính quyền, tên gọi của chính quyền không đồng nhất. Lãnh đạo cấp cao cho rằng công xã thượng hải nghe không hay, đưa ra chỉ thị cao nhất, nói “Hay gọi là Hội đồng Ủy ban Cách mạng thì hay hơn.” Vậy là chính quyền các cấp toàn quốc, từ trung ương đến địa phương, trường học, công trường, toàn bộ cơ cấu chính quyền đỏi tên thành “Hội đồng Ủy ban Cách mạng”.

Ủy ban Cách mạng thực hiện nhất quán, tức chỉ có một Đảng, Đảng Ủy và chính phủ hợp thành một. Chủ nhiệm Ủy ban thực sự là một người lãnh đạo danh bất hư truyền. Đương nhiên, có một vài nơi vào khoảng năm 197hai lại khôi phục Ủy ban của cấp huyện và cấp làng xóm, nhưng tại tỉnh N, đảng ủy hội địa phương khôi phục công việc thực thi quyền hạn chức vụ tương đối lạc hậu, khu vực Bảo Châu và huyện Hướng Dương phải đến những năm 70 mới khôi phục Ủy ban, ủy viên cách mạng các cấp đều trở thành cơ cấu chính phủ thuần túy, đến thời kì đầu những năm 80 đổi tên thành chính phủ nhân dân.

Tôi không nhịn được quay người lại.

Cha lại càng thận trọng hơn, hỏi: “Có thích hợp không? Tôi bây giờ là cán bộ bình thường, hơn nũa là cán bộ kĩ thuật, chưa từng làm qua công việc hành chính”.

Nghiêm chủ nhiệm cười nói: “Cán bộ kỹ thuật không phải càng tốt hay sao? Vừa văn vừa võ. Được hay không, anh cho ý kiến đi”.

“Cấp bậc của tôi cũng không đủ.”

“Này, việc này ông cũng đừng lo lắng nữa. Tôi hiểu mà, ông là lính từ những năm 1958, đến bây giờ đã có 18 năm kinh nghiệm rồi, lên đến cấp phó phòng có gì to tát đâu? ở bộ tổ chức huyện bên đó, tôi đã làm quen hết rồi, tuyệt đối không vấn đề gì. Bây giờ chỉ xem ý kiến của anh thôi”.

Lúc đó, tính chất ranh giới giữa đơn vị bộ phận chính trị và đơn vị hành chính không rõ ràng, chỉ có sự khác biệt giữa cán bộ quốc gia và cán bộ tập thể. Cha đang là cán bộ quốc gia, chỉ cần bộ tổ chức của huyện đồng ý, chuyển công tác sẽ không vấn đề gì.

Cha trầm ngâm không nói.

“Tấn Tài, đây là chuyện tốt lành” Chu tiên sinh khuyên nhủ.

“Sao, không lẽ anh không nỡ từ bỏ cuộc sống thành phố?”

Chủ nhiệm Nghiêm có chút phiền lòng. Bộ dạng thường ngày, ông ấy không phải là người tính cách vội vàng nóng nảy. Có lẽ ở đây không có người ngoài, vì thế cũng không phải tỏ ra như vậy.

Cha cười: “Cái gì mà cuộc sống người thành phố, huyện Hướng Dương cũng trở thành trị trấn rồi? Tôi chỉ lo vì vấn đề giáo dục cho mấy đứa trẻ. Vốn định năm sau gửi mấy đứa trẻ lên huyện thành học. Dù sao trường học ở tỉnh vẫn chất lượng vẫn hùng hậu hơn”.

Chủ nhiệm Nghiêm thay đổi nét mặt, có chút không vui.

“Cái đồng chí này, chính là tư tưởng giác ngộ này à? Chỉ lo cho trẻ con không lo cho mọi người! Nói thật với anh, tôi muốn anh đến làm với tôi, không phải vì xem trọng tình bạn, mà là xem trọng tài năng của anh. Đất nước ta vận động nhiều năm như vậy, khổ cực, khiến bách tính khổ cực đến từng gia đình. Ông nhìn Chu sư phụ….hừ, nếu không bắt kịp sự phát triển, kinh tế quốc dân sẽ hỏng hết…chủ nghĩa xã hội không phải khiến bách tính chịu khổ!”

Tôi nhìn Chủ nhiệm Nghiêm thẳng thắn, tràn đầy sự tôn trọng ngưỡng mộ. Cái gì thực sự được gọi là đảng viên GC? Đây mới đáng là đảng viên GC thực thụ.

Chả trách sau vài năm anh ta có thể làm Thư kí huyện ủy, vẫn là một sự việc hiển nhiên.

“Cha, thiên hạ hưng vong, thất phu hữu trách!” Tôi đột nhiên thốt ra câu nói đó.

Ba người họ liền cười lớn lên.

“Ông đó ông đó, giác ngộ còn không bằng con trai mình!”

Cha cười nói : “Tôi cũng chỉ lo làm không tốt công việc này mà thôi. Dù sao trước giờ chưa từng làm công việc hành chính”.

Chu tiên sinh vội vàng nói: “Chỉ cần làm đúng đứng vững, trong lòng có quần chúng nhân dân, động não suy nghĩ nhiều, việc gì cũng có thể làm tốt. Còn về vấn đề dạy dỗ con cái, ông yên tâm. Chỉ cần ông ở tại Ma Đường Loan, theo như khả năng tiếp nhận của Tiểu Tuấn, tôi đảm bảo trong nủa năm giúp nó đạt đến trình độ tốt nghiệp tiểu học”.

Chủ nhiệm Nghiêm cười lớn: “Nhìn xem, nhìn xem, còn gì phải lo lắng nữa. Chu tiên sinh đúng là thầy giáo giỏi, cho con ông một mình một thầy, còn lo không dạy được một sinh viên đại học ư?”

Lúc đó, nói ra, người căng thẳng nhất chính là tôi.

Vì tôi phát hiện, con đường lịch sử đã bắt đầu xuất hiện thay đổi. Ít nhất ở huyện Hướng Dương, công xã hồng kì bé nhỏ này cục bộ bắt đầu có thay đổi. Trước kia, cha chưa từng làm cán bộ hành chính, đến già vẫn là cán bộ kĩ thuật.

Nếu cha đồng ý, sựu thay đổi này trở thành sự thật. Cũng đồng nghĩa với việc, trong thế giới của tôi, con đường cuộc đời ông sẽ xảy ra sự thay đổi lớn, không chỉ là của một mình cha, mà bao gồm cả cuộc sống của cả gia đình tôi, đều sẽ xuất hiện những thay đổi không ngờ tới.

“Được, tôi đồng ý!”

Chương 12 : Mười lăm tuổi thi đại học

“Ông sao đã đồng ý rồi? Tôi không đồng ý!”

Mẹ biết cha đồng ý quay lại công xã hồng kì làm phó chủ nhiệm Ủy ban Cách mạng.

Nhìn thấy mẹ có thái độ chắc như đinh đóng cột, đầu tôi là những tiếng vù vù, thay đổi đảo lộn hết, trong lòng âm thầm thở dài. Cái gì thay đổi? Có lẽ nguồn gốc chỉ là sự tưởng tượng của tôi, lịch sử, hay là lại giống như mọi khi dựa theo chuyển động cố định đi tới.

Những chuyện lớn như vậy, cha từ trước đến giờ rât coi trọng ý kiến của mẹ.

“Quay lại công xã làm việc cũng không có gì là không tốt, đến đâu cũng cần cách mạng”.

Cha cũng không vội, từ từ nói lĩ lẽ.

Nghe cha nói như vậy, tôi lại thấy yên tâm. Càng như vậy càng không vội, lúc đại tướng phong độ, chứng tỏ chủ ý của ba càng ổn định hơn. Kinh nghiệm cha con chung sống hơn mười năm của đời trước, không thể sai được.

“Đi đi đi đi, đừng nói lí lẽ với tôi. Nói về điều này tôi còn hơn ông đấy” Vẻ mặt của mẹ tỏ ra không quan tâm.

Đó lại là lời nói thật. Thời gian mẹ đi làm tuy không dài bằng cha, nhưng vẫn ở tại cơ tầng công xã làm việc, cả ngày chỉ họp lớn họp bé, đối với cấp trên cấp dưới, nghe nói, đều giống như tuyên ngôn của sách giáo khoa, đúng là nghe nhiều thành quen, đều không cần động não, mở miệng chính là thao thao bất tuyệt.

“Vậy tốt, chúng tôi đến để tính toán sổ sách. Lương tôi bây giờ là 36 đồng 5 hào, nếu đến công xã làm việc, cấp hành chính nhắc đến nủa cấp, lương nên tăng lên mấy đồng. Còn có một vài trợ giúp khác, mỗi tháng có dư ra hơn 10 đồng”.

Mười đồng lúc đó, tuyệt đối không phải là con số lớn. Tương đương với hơn 1 ngàn tệ của thế kỉ sau. Tôi còn nhớ sau khi lên huyện học tiểu học, một học kì nộp 5 đồng phí hỗn tạp, đến cuối kì có thể lấy lại vài hào. Vài đồng này hoàn toàn thuộc về tôi, chính là lúc tôi cảm thấy vui nhất.

“Hừ, mười đồng là mười đồng, nhưng cũng không có lời… người khác đều có đầu óc sắc bén thì vào thành, ông giỏi, khó khăn lắm mới vào được thành, bây giờ lại quay trở về quê hương…”

Mẹ vẫn không thấy vui, nhưng ngữ khí rõ ràng đã nhẹ nhàng hơn nhiều. Cái này cũng khó trách mẹ. Tiền ăn uống chi tiêu của cả gia đình, tốn không ít, đều quay vòng trong đầu mẹ, áp làm sao có thể nhỏ được? Gia đình này mỗi tháng tiêu hơn 19 đồng, đầu óc phải lập tức linh hoạt.

Tôi lặng lẽ mỉm cười, không đề phòng bị mẹ phát hiện.

“Tiểu Tuấn, con cười cái gì mà cười? Trẻ con thì hiểu gì chứ?”

Cả đời mẹ chưa từng thực sự giận tôi bao giờ, tôi từ trước đến giờ cũng không sợ bà. Khi tôi cười hi hi và nói: “Mẹ, lương cao thì tốt. Lương cao thì mỗi tháng con có thể ăn nhiều thịt hơn!”

Vừa nói dứt lời, tôi liền thấy coi thường chính mình! Thật là không có tích sự gì, khó khăn lắm mới quay trở lại được một lúc, cả ngày chỉ nhắc tới ăn thịt!

Ai biết câu nói tùy tiện này, suýt nữa khiến nước mắt mẹ rơi xuống.

Mẹ một tay ôm tôi vào lòng, áy náy nói: “Khổ cho bảo bối của mẹ quá, ngày mai mẹ đi mua thịt về ăn nhé!”

Tôi lại càng thấy sợ hơn. Làm gì có đứa con nào lại bắt mẹ đi mua thịt về ăn, thực không ra thể thống gì.

“Mẹ, con nói đùa thôi. Cha mấy hôm trước mua thịt về ăn rồi. Con ăn 5, 6 đồng tiền thịt rồi, no lắm rồi!”

“Tiểu Tuấn ngoan, đúng là đứa con hiểu chuyện”.

Còn chưa nói, câu nói đùa của tôi, giúp cho bầu không khí căng thẳng ban đầu lập tức chùng xuống.

Cha cười và nói: “Tôi biết bà lo lắng điều gì,có phải chuyện học hành của con cái không?”

“Ông biết thì tốt.”

Mẹ thực ra đã bắt đầu có khuynh hướng đồng ý với sự lựa chọn của cha.

“Vấn đề này tôi cũng đã từng nghĩ qua rồi. Hoa tử hai năm nữa thi lên trung học, nếu lúc đó chúng ta vẫn chưa chuyển về huyện thành, thì cho Hoa Tử học nội trú. DiệpTử năm sau học cấp hai, thì để nó học ở trường Hồng Kì là được rồi, tôi cũng có thể vào chăm sóc nó…”

Cha vẫn bình tĩnh như vậy, không thay đổi gì.

Ha ha, cái chức phó chủ nhiệm vẫn chưa chính thức được bổ nhiệm, đã có điệu bộ lãnh đạo rồi.

Còn Tiểu Yên và Tiếu Tuấn thì sao?”

“Tiểu Yến vẫn còn học lớp ba, còn sớm mà. Còn về Tiểu Tuấn, càng không phải lo lắng gì, Chu tiên sinh nói rồi, dựa theo khả năng tiếp nhận của Tiểu Tuấn, tối đa ông ấy mất nửa năm đê có thể dạy Tiểu Tuấn đến trình độ tốt nghiệp tiểu học.

“Vậy ư? Nửa năm học hết năm năm tiểu học?”

Mẹ bất ngờ mở to hai mắt.

“Có cái gì là kì lạ đâu, theo tôi thấy sự tính toán của Chu tiên sinh vẫn rất bảo thủ.”

Mẹ bĩu môi nói : “ ông lại thổi phồng lên rồi..”

“Tôi không hề thổi phồng lên. Nói cho bà biết, Tiểu Tuấn có thể dùng một buổi tối, đã học hết cả tập “Nguyên lí điện công”, hơn 100 trang. Đến bây giờ nó có thể nói chuyện với Chu tiên sinh bằng tiếng Anh rồi…”

“Có thật không?”

Mẹ vừa kinh ngạc vừa mừng rỡ.

“Thật!”

Cha lộ rõ vẻ đắc ý.

“Tiểu Tuấn ngoan, đúng là thiên tài.”

Mẹ lại ôm tôi vào lòng, vô cùng âu yếm.

Tôi chỉ nghiêng nghiêng đầu một chút, tránh nụ hôn của mẹ, trong lòng vừa hạnh phúc vừa thấy khó xử. Ai..mẹ tôi đó, thật là vô cùng đáng yêu. Và không hề đển ý đến đứa con thiên tài từ đâu mà đến, chỉ cần đứa trẻ thiên tài này là con của Nguyễn Bích Tú là được rồi.

“Tiểu Tuấn, nói với mẹ xem nào, con có dự định gì?”

Mẹ âu yếm một lúc rồi tủm tỉm hỏi.

Con nghĩ một lúc rồi thành thật nói: “Ba năm tiểu học, ba năm cấp hai, hai năm trung học, 15 tuổi thi đại học”.

Nói xong ra khỏi vòng tay của mẹ, bước về phía sau hai bước, tránh không để mẹ ôm hôn, không thì mãi không dứt.

“Thi đại học? Nhà nước đã dừng việc thi lên đại học nhiều năm rồi. Lên đại học là được đề cử” Ông cậu ngồi bên cạnh vốn không lên nãy giờ đột nhiên nói.

Mẹ có sáu anh chị em, ba nam ba nữ, cậu là bé nhất, ít hơn mẹ 17, 18 tuổi, ít hơn bác cả tròn 30 tuổi. Con cái của Bác gái và bác trai cũng là hai anh họ tôi, còn lớn hơn cậu mấy tuổi. Vì lí do đó, trong lòng cha mẹ, chú giống như đứa trẻ vậy. Trong nhà khi phải thương lượng chuyện gì, chú vốn chỉ nghe chứ không nói gì.

Mẹ không khỏi giật mình.

Điều cậu nói là sự thật, lúc đó được đề cử lên đại học, được gọi là trường đại học công nông binh. Chỉ cần có gốc “hồng” mầm “chuyên”, biểu hiện xuất sắc, mới có thể đạt được ưu ái đặc biệt như vậy.

Cha liền xua tay, rất bình tĩnh nói: “Tứ đại bang sụp đổ rồi, chính sách của trung ương nhất định sẽ thay đổi. Một đất nước cũng tốt, một dân tộc cũng tốt, muốn dân giàu nước mạnh, luôn phải dụa vào tri thức”.

Tôi lập tức gật đầu đồng ý, trong lòng vô cùng ngưỡng mộ cha.

Quả nhiên là tú tài không ra ngoài, vẫn biết chuyện thiên hạ. Chủ nhiệm Nghiêm điều cha đến Công xã lo tuyên truyền và văn giáo làm việc, đó là sự lựa chọn đúng đắn. Vì vào năm 1977, vị nguyên lão trong Đảng đó bị trục xuất, việc giáo dục hàng đầu chính là khôi phục thi đại học. Cha tuy là không phải tiên tri, nhưng dựa vào sự phân tích việc quốc gia đại sự đã đưa ra phán đoán không gì chính xác bằng.

“Bà đừng nói vội, tôi từ trước chưa từng làm qua công việc hành chính cơ sở, trong lòng thật sự vẫn chưa yên. Chủ nhiệm Nghiêm nói rồi, bộ tổ chức mấy ngày hôm nay đều tìm tôi nói chuyện, lệnh chuyển công tác sẽ về sớm thôi.”

Cha nói.

Hi hi, không nhận ra cha đang nói đùa. Trò đùa cũng rất khó đoán, không chút biểu lộ, nhẹ nhàng chuyển chủ đề theo ý muốn của mình.

Xem ra cha làm quan, có rất nhiều tiềm lực. Không chừng chúng ta từ nay về sau có khả năng trở thành Liễu Nha Nội!

Vừa nghĩ đến điều này, tôi lại bắt đầu coi thường chính mình. Mọi người thường mong con cái thành công, đến lúc này lại trở thành mong cha thành công. Thật giống như hai thanh niên “Phong Quân và công tử Thục Nhạc” trong “Tiếu lâm quảng kí” (Phong Quân có nghĩa là con làm quan, cha được hưởng lợi từ triều đình. Công tử lại là cha làm quan, con được hưởng thụ.. “Tiếu lâm quảng kí” ghi lại một vài người hỏi về Phong Quân và Công tử Thục Nhạc”, người khác đáp lại “Phong Quân tuy vui, tuổi đã cao, không bằng niềm vui của Công tử”, người đó vội vàng mua cả tập sách chạy về, bảo cha hắn đi thi tiến sĩ).

Mẹ lập tức mắc bẫy, vô ý vung tay nói: “Cái đó thì có gì mà làm khó? Làm công việc ở cơ sở, chủ yếu nhất chính là lĩnh hội được tinh thần cấp trên, quán triệt chính sách của Đảng. Đặc biệt là ông phụ trách công việc tuyên truyền, càng phải làm cho hiểu cho thấu đáo, nhất quyết không thể xảy ra sai lệch. Chỉ cần chính sách không được sai sót, công việc tại cơ sở rất dễ làm. Có bao nhiêu việc, phải đến lượt ông Phó chủ nhiệm tự mình ra tay?”

“Ừm, đúc kết kinh nghiệm, đưa ra nhiều điển hình, tăng cường tuyên truyền trực tiếp.”

“Đúng, đó không phải là đạo lí sao?”

Mẹ vừa vỗ tay nhìn mắt cha, tràn đầy tình yêu thương nồng nàn.

Cha mẹ cả đời tình cảm rất sâu đậm, yêu thương nhau, đó là sự tồn tại cơ bản của một gia đình hạnh phúc và êm ấm.

Cha cười cười, không nói gì.

Kinh nghiệm “Tam đa” tổng kết, không phải là tùy tiện nói ra. Từ lúc nhận lởi mời của Nghiêm Ngọc Thành, chuẩn bị nhận phó chủ nhiệm Ủy ban cách mạng của Công xã Hồng Kì, cha thực sự mất rất nhiều thời gian. Cho dù tham khảo tài liệu cũng thấy đáng thương, ông cũng cố gắng hết sức mình để tìm tất cả các loại giấy báo, văn kiện tỉ mỉ nghiên cứu, muốn nắm giữ trọng điểm công việc tuyên truyền.

“Chủ tịch hướng dẫn chúng tôi, không đánh trận chiến nào mà không chuẩn bị” Câu nói đó, cha luôn để là câu cửa miệng,

Mặc dù đại cục đã định, tôi cũng không tùy tiện nói thêm vào. Về xu hướng tuyên truyền dư luận của Đảng, khoảng trong hơn mười năm, vẫn tồn tại hai hình thức mâu thuẫn giữa bảo thủ và cải cách, lúc thì cấp bách lúc thì trì hoãn, nhưng chưa bao giờ dừng lại. Rất nhiều cán bộ, không chỉ cán bộ tuyên truyền bằng mồm, bao gồm rất nhiều lãnh đạo Đảng quan trọng, chỉ trong những mâu thuẫn của những ý thức đó phải trả những cái giá rất đắt. Cho đến khi thủ trưởng Nam Tuần, phát biểu một câu nói nổi tiếng “bước nhanh hơn nữa”, mâu thuẫn của hình thái ý thức mới bớt gay gắt.

Trong điểm này, không nghi ngờ gì rẳng tôi khẳng định có thể giúp cha một tay. Vì mỗi lần có mâu thuẫn trở nên kịch liệt, quá trình từ tìm hiểu nguyên nhân đến tranh luận tới lúc có kết luận cuối cùng và cách thức, tôi đều hiểu rất rõ. Nếu cha vẫn phụ trách công việc tuyên truyền, những cách làm sai sẽ tuyệt đối không mắc vào.

Đương nhiên, tôi cũng không hi vọng cả đời cha phải làm công tác quản lý ý thức hình thái, dù sao công việc này không thể làm nên một chiến tích to lớn. Nhưng cũng không phải là công việc tôi có thể chi phối được.

Tôi sớm đã nghĩ đến, những lời tiên tri của người vượt thời gian trước, khi ứng dụng vào quan trường thường gặp rất nhiều hạn chế.

Cuối cùng cậu nói một câu, việc mà cha được điều đến Công xã Hồng Kỳ sẽ là chắc chắn.

Cậu có chút hứng khởi nói: “Anh rể, anh đến Công xã của chúng em làm việc, họ hàng thân thích bọn em xin hưởng chút lợi ăn theo.”

Chương 13 : Đấu với đạo sĩ

“Tiểu Tuấn, nhà bác bảy mời đạo sỹ đến, nghe nói là tróc quỷ cho chị Tiểu Thanh, đang làm phép đấy, chúng ta đi xem đi”

Hôm ấy vừa ăn cơm xong, đang cầm quyển “Hamlet” trên tay định đọc, thì chị ba dáng điệu thần bí chạy vào nói.

“Tróc quỷ gì cơ?”

Tôi vẫn chưa phản ứng kịp.

“Trời ạ, chị Tiểu Thanh mấy ngày nay chẳng phải đang bệnh hay sao. Đạo sỹ nói chị bị quỷ nhập, hôm nay đến làm phép tróc quỷ đấy”

A, thì ra là chuyện này. Cũng khó trách tôi đờ người, quả thật lâu lắm rồi không được nghe chuyện đạo sỹ tróc quỷ rồi. Cái gọi là đạo sỹ, là cách chúng tôi xưng hô “Thần Hán”. Vào thế kỷ 21, mấy ông thầy bói bà tu đã không còn chốn kiếm ăn, nhưng vào những thập kỷ 70 của thế kỷ 20, lại là chuyện hết sức phổ biến. Đại bộ phận nông thôn văn hóa lạc hậu, lại thiếu thôn cơ sở vật chất y tế,nên thường mời thầy bói đến tróc quỷ trừ tà.

Thấy tôi ngẩn người, chị ba bắt đầu thiếu kiên nhẫn.

“Em có đi không nào. Nếu không đi, chị với chị hai đi nhé”.

“Em có. Có trò vui để xem, sao lại không đi cho được?”

“Được được, cùng đi, nhanh lên nào!”

“Ngoài kia đen như mực, không thấy đường, làm sao đi được?”

“Trời ơi, em thật là, đọc sách nhiều quá phát ngố người ra rồi à, chị hai và chú đang đốt đuốc kia kìa”.

Bó tay!

Không ngờ đến cái đèn pin cũng trở thành vật xỉ, đi trong đêm phải đốt đuốc.

Chị hai cầm bó đuốc làm từ vỏ cây tùng khô, đi trước dẫn đường, chú cũng cầm một bó, đi sau, tôi và chị ba đi giữa. Đáng lẽ ra chú muốn đi trước, nhưng chị hai sợ ma nên không dám đi sau, liền đổi chỗ cho chú.

Nói là đuốc, nhưng vẫn tối thui, cơ bản không thấy đường đi. Nhưng may mà đường này chúng tôi đã thuộc như lòng bàn tay, chỗ nào có ổ voi ổ gà đều biết hết, nên không bị ngã.

Liễu Gia Sơn tổng cộng có ba họ lớn, Liễu, Nguyễn và Châu. Hàng trăm năm sinh sôi nảy nở, những người trong thôn đều định cư lại đây. Bác bảy là anh em họ hàng với cha tôi. Cũng tình cờ, nếu theo tôn ti trật tự, cha là nhỏ nhất, xếp thứ 12, đến đời tôi, tôi cũng là nhỏ nhất, và cũng xếp thứ 12. Nghĩ đến chuyện năm nay cha 37 tuổi mà anh em họ hàng của ông còn lớn tuổi hơn, khả năng tự nhên thêm cho tôi một người anh em họ nữa là không lớn, vị trí út ít chắc chắn thuộc về tôi rồi. Vì thế đừng thấy tôi nhỏ, người gọi tôi là chú nhỏ cũng không ít đâu, không chừng hai ba năm nữa, còn có người gọi tôi là ông ấy chứ.

Ha ha, nghe mới sướng tai làm sao!

Nhà bác bảy nằm trong khu vực giao giữa Liễu Gia Sơn và Ma Đường Loan, tương đối heo hút. Nhưng khi chúng tôi đến nơi, căn phòng chật ních nhừng người, nhìn cảnh tượng này, như buổi chiếu phim ngoài trời vậy.

Chỉ trách nông thôn ít thú vui chơi quá, nên chỉ một màn tróc quỷ cũng thu hút được nhiều người thế này.

Tôi dáng người thấp bé, kéo tay chị ba chen qua đám người nhanh như con cá chạch. Chú và chị hai không len vào được, đành đứng ngoài kiễng chân nhòm vào trong.

Tính tôi không thích xem mấy thứ tụ tập ồn ào này, chỉ là muốn biết cách sao thầy phù thủy có thể bắt được ma. Xem xem rốt cuộc ông ta làm thế nào mà lại lừa gạt được những người nông dân hiền lành chất phác này. Dù sao lúc còn nhỏ, đạo sỹ cũng là nhân vật thần tượng trong lòng tôi.

Phòng bác bảy đốt hai ngọn nến, ánh sáng lờ mờ. trong phòng có hai chiếc ghế dài ghép lại với nhau, một cô gái co quắp nằm trên đó, luôn miệng rên rỉ kêu đau.

“Đó là chị Tiểu Thanh?”

Tôi thấp giọng hỏi.

Chị ba gật gật đầu, ừ một tiếng, kỳ lạ nhìn tôi, dường như câu hỏi ấy rất ngốc nghếch. Phân tích từ thái độ chị ba, tôi lẽ ra phải biết chị Tiểu Thanh mới đúng. Thôn Liễu Gia Sơn cũng chỉ có 200 hộ, những đứa trẻ con bằng tuổi nhau thường chơi với nhau nên rất quen thân. Có lẽ do ký ức lâu lắm rồi, nên tôi cũng không có mấy ấn tượng về thời thơ ấu.

Xem ra chị Tiểu Thanh cũng tầm khoảng 13,14 tuổi. có điều nông thôn lúc đó hầu hết là không đủ dinh dưỡng, trẻ con chậm lớn, chị Tiểu Thanh lại co quắp vào, nên không nhìn chính xác được, có lẽ chị cũng phải 15 tuổi rồi.

Giữa phòng có một người, chừng 30 mấy tuổi, mặt mày hung hãn, dáng người to lớn, tay cầm một thanh kiếm gỗ, có lẽ là nhân vật chính của buổi tối hôm nay, đạo sỹ. Ăn mặc cũng không khác người thường là mấy, nếu không phải do thanh kiếm kia, cũng không nhận ra.

Trước mặt đạo sỹ cũng bày một chiếc bàn dài, trên đó có một bát gạo và hai bát nước. Trên mặt gạo trắng có cắm ba nén nhang đang cháy dở. Đạo sỹ nhìn khắp một lượt căn phòng, rồi vung kiếm lên, tay trái nắm chặt kiếm quyết, miệng lẩm bẩm, bắt đầu làm phép.

Cạnh đạo sỹ có hai người trung niên một nam một nữ đứng chắp tay, rất cung kính, có lẽ là bác bảy và vợ bác rồi.

Thiên linh định địa linh linh, thái thượng lão công cấp cấp như luật lệnh….

Tôi ngầm gật đầu. xem ra ông đạo sỹ này cũng là môn đồ đạo giáo, niệm mấy thứ này cũng được lắm. Nhưng ai ngờ, sau đó ông ta cứ nói đi nói lại mãi một câu “Thiên linh linh địa linh linh”, chẳng còn câu thứ hai.

Tôi không khỏi thất vọng.

Không biết là ông ta học hành không ra gì hay thày dạy không giỏi, mà chỉ biết mỗi câu ấy. Thế này cũng hơi quá đáng rồi nhỉ? Chỉ dựa vào mỗi câu này và một thanh kiếm gỗ liền đi lừa người kiếm miếng ăn?

Ông đạo sỹ này chẳng chuyên nghiệp gì cả.

Xem ra cũng chỉ dựa vào cái danh đạo sỹ đi lừa người. Với loại thần thánh không học không có phép thuật này, tôi chẳng có hứng thú gì xem tiếp, chắc ông ta cũng chẳng còn chiêu gì cho ra hồn.

“Chị ba, mình về đi. Chẳng hay gì cả, em còn phải ôn tập nữa”.

Tôi cố ý nói rất to.

Tất cả ánh mắt trong căn phòng đều đổ dồn vào người tôi, cả ông đạo sỹ đang lẩm bẩm kia nữa. Thấy tôi ném đá hội nghị, ánh mắt bỗng trở nên hung hãn, không có ý gì tốt đẹp

Tôi chẳng khách khí gì trừng mắt lại.

Chị ba hoảng hồn, vội mắng tôi: “Đừng nói bậy”

Đúng lúc này, chị Tiểu Thanh đang nằm co quắp bỗng hét lên, ôm chặt bụng lăn lộn trên bàn, mặt nhễ nhại mồ hôi.

Chết thật, tình hình này, không chùng là đau bụng cấp tính. Nếu không kịp thời chữa trị, hậu quả sẽ rất lớn.

Hai bác bảy cũng cuống cuồng lên, vội vàng năn nỉ đạo sỹ làm phép tiếp.

Ông đạo sỹ hừ một tiếng, rồi quay đầu, nhấc thanh kiếm lên, lại bắt đầu đọc lẩm nhẩm “Cấp cấp như luật lệnh”.

“Bác bảy, đừng nghe lời ông ta nữa, mau đưa chị Tiểu Thanh đến bệnh viện đi thôi, nếu không không kịp nữa rồi”.

Mạng người là quan trọng, tôi cũng chẳng them để ý thái độ ông đạo sỹ kia thế nào, lớn tiếng nói.

“Trẻ con đừng nói linh tinh ở đây, mau đi ra!”

Đạo sỹ không nhịn được nữa, hung tợn quát.

Tôi lạnh lùng nhìn ông ta, rồi lạnh lung nói: “Ai nói linh tinh? Ông chẳng phải là thầy lang, ông có biết khám bệnh không?”

“Mày… nó không phải bị bệnh mà là bị ma nhập, đừng hại nó. Đợi đến khi ta đuổi con ma ấy đi tự khắc sẽ khỏi. nhóc con như mày thì hiểu gì?”

Lúc này Tiểu Thanh đau dữ dội, tiếng có phần khản đi rồi.

“Ông mới là nói láo. Giữa ban ngày ban mặt, ở đâu ra mà ma với quỷ? Chỉ tiểu thanh rõ rang đang bệnh nặng, còn không mau đưa đến bệnh viện, nếu xảy ra chuyện gì, ông có chịu trách nhiệm được không?”

Thấy ông ta còn giả thần giả quỷ, tôi không chịu được nữa, cũng chẳng để ý đến mọi người nhìn tôi thế nào, chỉ vào mặt ông đạo sỹ nói.

“Mày…”

Đạo sỹ nổi trận lôi đình, gân xanh trên cổ nổi hêt lên, thấy cảnh tượng này, nếu tôi không phải trẻ con, có lẽ đã đánh nhau rồi.

“Con nhà ai đây? Người lớn đâu hết rồi?”

“Trời ơi, Tiểu Tuấn”

Bác bảy nhận ra tôi, vội vàng chạy đến, muốn kéo tôi ra ngoài.

Tôi giơ tay chặn bác lại, rồi nói nhẹ nhàng: “Sư phụ, tôi mặc kệ ông là ai, cứu người cần kíp”.

“ái chà, khẩu khí thật không nhỏ nhỉ. Thằng oắt con đến lông còn chưa mọc đủ như mày cũng dám đứng đây dạy đời tao?Cút ra ngoài…”

Đạo sỹ vừa thẹn vừa giận, xốc cổ áo tôi đẩy ra ngoài.

Tôi nhún vai, giơ tay đẩy bàn tay ông ta ra, rồi lạnh lùng nói: “Tôi không cần biết ông là đạo sỹ ở dâu, nhưng tôi nói cho ông biết, đây là Liễu Gia Sơn, cha tôi là phó chủ nhiệm hội đồng cách mạng xã Liễu Tấn Tài. Nếu ông dám động vào một sợi lông của tôi, hôm nay ông đừng mong yên lành rời khỏi đây! Nếu không tin ông cứ thử xem!”

Đạo sỹ sững người.

Dù ông ta chưa nghe qua danh Liễu Tuấn Tài nhưng họ Liễu là họ lớn nhất ở đây, ông ta biết điều đó. Nếu đánh đứa trẻ này thật, thì có lẽ không còn đường về.

“Trời ạ, Tiểu Tuấn, cháu đừng làm loạn ở đây… Thưa thầy, thưa thầy, cháu nó còn nhỏ chưa biết gì, thầy đừng chấp, lạy thầy làm phép tiếp… Tiểu Thanh nhà tôi sắp không chịu được nữa rồi…”

Bác bảy cuống đến độ nói lăng lộn xộn rồi.

Ông đạo sỹ hừ một tiếng rồi nói: “Anh bảy Liễu, không phải tôi không muốn giúp. Nhưng trẻ con làm loạn ở đây, làm phép cũng không thiêng đâu”.

“Oái oái, Tiểu Tuấn, cháu mau về đi…”

Bác bảy là người thực thà, thấy tôi không động đậy gì liền gọi chị ba.

“Tiểu Yên à, cháu mau dắt em về nhà đi…”

Đang ồn ào ầm ỹ, bỗng nghe thấy tiếng rầm, chị Tiểu Thanh rơi từ trên bàn xuống đất.

Tôi chẳng để ý đến việc đang cãi nhau với ông đạo sỹ, vội chạy tới. Chỉ thấy sắc mặt chị tái mét, răng cắn vào môi dưới, chảy cả máu ra.

“Chị Tiểu Thanh, chị đau ở đâu?”

“Đây… ở đây…”

Một tay chị Tiểu Thanh ôm chặt bụng dưới.

Có lẽ là viêm ruột thừa cấp tính.

Tôi vội vén áo chị lên, sờ tay đến chỗ ruột thừa, rồi dùng sức ấn mạnh xuống: “Có phải ở đây không?”

Chị Tiểu Thanh đau quá hét lên một tiếng, rồi thều thào nói: “Đúng… ở đây…”

Có lẽ là viêm ruột thừa cấp tính, đau đến thế này, chắc sắp vỡ rồi.Mặc dù kiếp trước không phải là thầy thuốc, nhưng những kiến thức thường nhật về y học này, tôi cũng biết.

“Là viêm ruột thừa cấp tính, phải phẫu thuật ngay. Mau đưa đến bệnh viện…”

“Tiểu Tuấn…”

Lúc này đến lượt người thật thà là bác bảy không chịu được nữa rồi, hét lên một tiếng, hùng hục chạy đến trước mặt tôi, mặt mày tím tái.

“Cháu đừng làm bậy ở đây nữa, mau về nhà. Hôm khác bác sẽ bảo cha cháu, đánh cho cháu một trận!”

Tôi thở dài nói: “Bác bảy , cháu là cháu của bác, Tiểu Thanh là chị cháu, cháu có thể hại mọi người được sao?”

Thấy tôi ra dáng người lớn, lại còn nói chuyện tình thân, bác bảy vừa giận vừa buồn cười, lắp bắp nói: “Tiểu Tuấn, cháu còn nhỏ thì hiểu gì….Nghe lời nào, màu về nhà đi…để thầy còn làm phép…”

Tôi thật vọng. Ai cũng nói tuổi trẻ là tiền vốn, nhưng trẻ quá cũng chẳng phải có nhiều vốn, nói chẳng ai tin. Tôi nghĩ một lát, rồi chầm chậm đứng trước mặt đạo sỹ, nói: “Sư phụ, ông hãy nói thật đi, chị Tiểu Thanh có phải bị ma nhập thật không?”

“Ta…”

“Ông phải nghĩ cho kỹ, mạng người không đùa được đau. Tôi ở đây xem ông bắt quỷ. Nếu tối ngày hôm nay không bắt được con quỷ này, không chữa được bệnh cho chị Tiểu Thanh, nếu chị có bề gì, tôi sẽ ngay lập tức gọi cha tôi đến xử lý ông!”

“Mày…”

Đạo sỹ có chút lo sợ, không dám tiếp lời. Cũng phải biết rằng, khi tuyên truyền văn hóa cách mạng thì những người thầy bói này là đối tượng bị đả kích đầu tiên. Hàng ngày lừa bịp người trong thôn thì thôi không nói, nhưng nếu bị hội đồng cách mạng bắt được, không phải trò đùa”

“Còn không mau đi ra ngoài? Ông muốn ngồi tù sao?”

Tôi biết hôm nay không làm căng không xong. Cứ đuổi lão này đi đã rồi tính sau.

“Được lắm, ta đi. Anh Bảy, hôm nay không phải tôi không giúp anh. Về sau thôn Liễu Gia Sơn các anh có bị ma quỷ tác oai tác quái cũng đừng có đến tìm tôi…”

Đạo sỹ dậm chân, rồi chen qua đám người ra cửa.

Hờ hờ, đúng là dân giang hồ, không ăn được thì đạp đổ, lại còn nói mấy câu dọa nạt trước khi đi nữa chứ.

“Ối ối, từ sư phụ, chờ chút…”

Bác Bảy vội vàng chạy theo.

Tôi chẳng thèm để ý, gọi với ra ngoài: “Chú ơi, chú mau gọi mấy người đến đây, khiêng chị Tiểu Thanh đến bệnh viện”.

Chú chen vào, cốc đầu tôi, cười mắng: “Anh chàng này, còn muốn chỉ huy chú nữa cơ à?”

“Trời ơi, chú ơi, đây đâu phải lúc đùa, mau mau cứu người kia kìa. Nếu để cha cháu biết cháu thấy người chết mà không cứu, liệu ông có tha cho chú không?”

Tôi biết chú thường ngày rất sợ cha, không nói được, chỉ có thể mang tấm lá chắn này ra thôi.

Chiêu này quả là hiệu nghiệm, thái độ chú ngay lập tức thay đổi, giơ hai tay nói: “Được được được, chú khiêng, chú khiêng”.

Chương 14 : Viêm ruột thừa cấp tính

Diến biến của “Đạo sĩ tróc quỷ” có kết cục như vậy, thực ngoài ý nghĩ của mọi người. Nhưng cũng không hề có ai giận dữ. Mọi người ban đầu cũng chỉ đến xem náo nhiệt, đạo sĩ có thể bắt được oan hồn thật hay không không quan trọng. Dù sao chuyện oan hồn rốt cuộc có tính cách thế nào cũng chưa từng có ai biết. Tôi, một thằng bé con, chỉ một vài câu nói đã buộc cho ông thầy bói thô kệch kia phải thất thểu ra về, xét trên phương diện thưởng thức, lại không hề kém với việc tróc oan hồn kia.

Một số người thậm chí bắt đầu chê cười ông đạo sĩ họ Từ kia.

“Loại đạo sĩ dởm, bị trẻ con nói vài câu đã sợ chạy mất hút rồi…”

“Phải đó, chút tài năng cũng không có, thế mà lúc nãy còn đòi đánh người”

“Hắn dám. Nếu hắn động vào tiểu Tuấn, Thập nhị thúc mà biết, lại không lột da hắn ra…”

“Phải đó phải đó, bây giờ Thập nhị Thúc đã là chủ nhiệm của Công xã rồi…”

Cứ ngỡ là quá đau đớn, tiểu Thanh ngược lại không kêu rên nữa, nằm cuộn tròn trong chiếc chăn bông rách, thi thoảng phát ra một tiếng rên rỉ.

“Tam Tài, Thu Hỏa, 2 người khênh đằng trước, Nhị Cẩu, cậu và tôi khêng đằng sau, nhanh lên, người sắp không chịu được rồi…”

Cậu nhắc đi nhắc lại.

Thấy tình hình tiểu Thanh không ổn, mọi người cũng khẩn trương, mỗi người một tay nhấc cảnh cửa lên.

Lúc này bác Bảy từ ngoài chạy vào. Ông ấy là người không có chủ kiến, đạo sĩ đã bỏ chạy ra ngoài, con gái lại bệnh như vậy, cũng không tiện ngăn cản, chỉ lẩm nhẩm trong miệng.

“Thế này làm sao được? Thế này làm sao được? Trong nhà một xu cũng không có…”

Kỳ thực cũng không hẳn là một xu cũng không có. Bác gái đã lật tung cả nhà lên, rung rẩy đưa vào tay ông ấy.

Tôi liếc mắt một cái, một tờ “Đại đoàn kết” (10 đồng), một tờ “Ma lão ngũ” (5 đồng), và một vài tờ tiền lẻ nữa, tối đã cũng không quá 20 đồng. Bất chợt trong lòng thấy đau xót.

Mặc dù lúc này vật giá rất thấp, nhưng nếu cần phải phẫu thuật, dù thế nào thì 20 đồng cũng là không đủ. Nhưng số tiền này lại là toàn bộ tích lũy của cả gia đình. Khó trách Tôn Trung Sơn phải nói “Trung Quốc không sợ phân chia không đều mà sợ nghèo khó”. Càng khó trách một năm sau Nam Tuần thủ trưởng tái xuất, lập tức coi việc tăng gia sản xuất, xóa đói giảm nghèo là việc lớn hàng đầu của quốc gia.

Con mắt của vĩ nhân quả như đuốc sáng.

Còn đang cảm thán, bốn người đàn ông tráng kiện đã khênh cánh cửa ra khỏi phòng.

Bác trai và bác gái cùng vài người thân trong họ, thắp đuốc chiếu sáng bên cạnh.

Tôi vội vàng đuổi theo.

“Tiểu Tuấn, tiểu Tuấn, em làm gì thế?”

Chị hai chị ba đồng loạt gọi theo.

“Em cùng mọi người đi đến Công xã”.

“Em đùa gì thế?”

Chị hai giật mình sợ hãi.

“Đêm hôm khuya khoắt, em đến công xã làm gì? Nếu mà mẹ biết, xem mẹ có đánh em không? Mau về cùng chị… Ông bà ngoại lo lắng lắm rồi…”

Chị hai lúc này thực sự lo lắng. Liễu gia sơn cách Công xã cũng đến tám, chín dặm, phần lớn đều là đường đồi núi, heo hút nguy hiểm, chỉ cần sảy chân một cái thực không biết sẽ ra sao? Dù chỉ xước một chút da hay trật gân, mẹ cũng quyết không tha cho chị ấy. Dù sao cũng là chị ấy dẫn tôi đi xem đạo sĩ bắt quỷ mà.

Tôi không quan tâm, chỉ tập trung đi theo cậu ra ngoài.

Chị hai chị ba một trước một sau đuổi kịp, kéo chặt cánh tay tôi.

“Không được đi!”

Chị hai lo lắng đến nỗi tiếng nói cũng thay đổi.

Tôi thở dài nói: “Chị hai à, tiền của bác Bảy mang theo không đủ”.

“Liên quan gì đến em? Em cũng chẳng có tiền”.

Chị hai hung hãn nói.

“Không có tiền thì họ sẽ không chữa bệnh cho chị tiểu Thanh đâu. Những người ở viện đó em biết”.

Đây là sự thật. Sau khi kinh tế phát triển mạnh, việc khó khám bệnh trở thành một trong những vấn đề đau đầu nhất của tầng lớp dân thường, vấn đề y đức, giá cả của bệnh viện các cấp ở thế kỷ 21 bị nhiều chỉ trích. Nhưng bệnh viện huyện những năm 70 của thế kỷ 20, đừng nói đến thiết bị sơ sài thiếu thốn, ngay cả bác sĩ, y tá cũng như những lão gia trong nhà, ngồi vắt vẻo trên cao. Còn vấn đề y thuật y đức, cũng không thể đánh giá quá cao.

“Bệnh của chị tiểu Thanh rất nặng, tối nay có thể phải phẫu thuật, nếu không sẽ chết người đó”

“Thế… em đi cũng có tác dụng gì, em cũng đâu phải bác sĩ”.

Ngữ điệu của chị hai chùng xuống thấy rõ.

Ừm, có hi vọng.

Thực chất tôi đi đến viện, cũng chưa chắc giúp được việc gì. Những bác sĩ, y tá ở đó cũng không coi tôi là gì. Kiên quyết như vậy, chẳng qua là muốn việc này có đầu có cuối. Hơn nữa đã ở Liễu gia sơn hơn một tháng rồi, tôi cũng buồn chán lắm rồi, rất muốn ra ngoài xem. Dù chỉ là đến Công xã Hồng kỳ – nơi mà trong con mắt tôi, cũng hoang vu hẻo lánh không kém – cũng được.

Trong lúc im lặng thường nghĩ bao quát vấn đề hơn, đây cũng là chuyện thường tình của con người, không thay đổi vì vượt thời gian.

“Ai nói em không phải bác sĩ? Không phải bác sĩ mà biết viêm ruột thừa à? Nói không chừng em đi cùng còn có thể chỉ điểm cho y tá bác sĩ không chừng”.

Thấy chị hai có chút trầm tư, tôi dứt khoát lòe chị một trận.

Chị hai bĩu môi, cười mắng: “Em chỉ giỏi nói khoác…”

“Chị hai, cha và chị cả đều ở công xã, chúng ta đến chỗ cha chơi đi”.

Chị ba đứng bên cạnh hùa theo.

“Phải đó, chị hai, chẳng phải cậu cũng đi đó sao? Nhiều người như vậy, sẽ không có chuyện gì đâu”

“Vậy…chúng tam au đi thôi, tiểu Yên, em đi lấy đuốc, chị trông chừng tiểu Tuấn”

Chị hai cuối cùng cũng bị thuyết phục. Thực chất chị cũng rất muốn đến công xã chơi. Xét cho cùng, chị mới chỉ 13 tuổi, vẫn chỉ là một đứa trẻ con thôi.

Đến khi cậu phát hiện ra ba chị em chúng tôi, đường đã đi được một hai dặm rồi.

“Hả, tiểu Tuấn ơi, sao các cháu cũng đi à? Nếu mà…ôi, ta làm sao nói chuyện với Tấn Tài đây?”

Bác Bảy vừa giận vừa ôm lấy tôi.

“Bác Bảy, bác không cần lo lắng. Đến Công xã, nếu viện không chịu chữa bệnh cho chị tiểu Thanh, cháu sẽ đi tìm cha cháu, còn … tìm chủ nhiệm Nghiêm để mượn tiền cho bác”.

“Cám ơn cháu, Tiểu Tuấn…”

Tiếng nói của bác Bảy có chút nghẹn ngào.

Đoàn người vội vã tới công xã, chị ba liền nhíu mày, bước đi khập khiễng. Chị vấp phải một hòn đá. Tôi là thoải mái nhất. Suốt chặng đường đi, Thất bá và vài người lớn khác lần lượt bế, tôi chưa hề phải đi một bước nào. Chị ba lớn tuổi hơn, không được hưởng sự đãi ngộ này, giữa đường chỉ được bác gái cõng một đoạn ngắn.

Cũng may là trời tối đen như mực, chị ba không thấy nụ cười đắc ý trên khuôn mặt tôi. Nếu không chắc sẽ hận tôi chết mất.

Trẻ con cũng có cái lợi của trẻ con, có thể dựa dẫm vào người khác, ha ha!

Trạm xá công xã chỉ có một ông già trực ban, gõ cửa nửa ngày, lão mới uể oải ra mở cửa, trong miệng còn lầm bầm chửi rủa. Cửa vẫn chưa mở, đã nghe thấy một câu vọng ra: “Kêu oan à? Đang nửa đêm, gọi cũng bằng không… Bác sĩ đều không có ở đây, đợi đến sáng mai đi…”

“Sư phụ, xin ông mở cửa với, bệnh rất nghiêm trọng, sắp không xong rồi…”

“Mở cửa cũng vô ích, cho các người biết bác sĩ không có ở đây…”

Tình huống này tôi đã liệu trước từ lâu.

“Chị hai, cha ở đâu chị có biết không?”

Chị hai trừng mắt: “Chị biết làm sao được? Cha được điều đến công xã, chị chưa từng đến mà”.

Tôi mặc kệ chị ấy, quay đầu về phía cậu tôi nói: “Cậu dẫn cháu đi tìm cha, nếu không, tìm chủ nhiệm Nghiêm cũng được”

Cậu giật mình: “Tìm chủ nhiệm Nghiêm?”

Nghe thấy tìm cha tôi ông ấy đã rất sợ rồi, nhắc đến chủ nhiệm Nghiêm lại càng tỏ ra sợ hãi. Chủ nhiệm Ủy ban Cách mạng công xã trong con mắt xã viên bình thường là một đại nhân vật.

“Ai da, cậu mau lên chứ. Tính mạng quan trọng, chủ nhiệm Nghiêm cháu gặp qua rồi, rất tốt bụng, sẽ không mắng cậu đâu”.

Vừa dứt lời, tôi cũng tự thấy buồn cười. Mang giọng điệu của một người trưởng thành ra giáo huấn cậu tôi.

Thái độ của bảo vệ ở phòng truyền đạt tin tức Công xã dễ chịu hơn nhiều. Vì tôi mở miệng ra đã tự nói ra xuất thân, biểu lộ thân phận.

“Cháu là con trai của Liễu Tấn Tài, đến tìm cha cháu, có việc gấp”.

Bảo vệ vội vàng mặc quần áo dậy khỏi giường, dẫn chúng tôi đến khu số 2 nhà của cán bộ công xã, gõ cửa phòng.

“Chủ nhiệm Liễu, chủ nhiệm Liễu, người nhà ông đến tìm ông, nói rằng có việc gấp!”

“Cha, là con, cha mau dậy đi…”

Chỉ nghe trong phòng có tiếng giường cạch cạch vang lên loạn xạ. Chắc hẳn cha giật mình không ít. Nửa đêm thế này, đứa con trai bảy tuổi của ông lại đến tận công xã tìm ông, có thể không kinh hãi sao?

“Tiểu Tuấn… Diệp tử, tiểu Yên, sao mọi người lại đến đây hết thế này… Thành Lâm, có chuyện gì thế?”

Cha chỉ mặc một cái quần lớn liền chạy ra ngoài mở cửa, thấy con cái không việc gì, câu cuối cùng mới hỏi cậu tôi. Dù sao thì cậu tôi cũng đã thành niên, được coi là người lớn rồi.

“À, không… không có chuyện gì lớn…”

Cậu tôi trước giờ rất sợ cha tôi, gãi gãi đầu, không diễn đạt được trọn vẹn.

“Là thế này, thưa cha, con gái của Thất bá, cũng chính là chị tiểu Thanh, đang bệnh rất nặng, sắp không xong rồi, hiện giờ đang ở cửa bệnh viện chờ cấp cứu. Nhưng trong viện không có bác sĩ nào, cha mau qua đó xem sao”.

Cứu người quan trọng, tôi cũng đành cướp lời cậu tôi.

“Như vậy à, được, mọi người chờ tôi một chút, tôi mặc quần áo”.

Cha vừa mặc xong quần áo, cửa phòng bên cạnh cũng cạch một tiếng mở ra, một người cao lớn xuất hiện, hóa ra là chủ nhiệm Nghiêm. Chắc là do chúng tôi gọi lớn tiếng, nên cũng đánh thức ông ấy.

“Tiểu Tuấn?”

Chủ nhiệm Nghiêm nhìn tôi, có vài phần kinh ngạc. Từ lúc ở nhà Châu tiên sinh gặp tôi 2 lần, ấn tượng của ông về tôi rất tốt, thậm chí còn đùa rằng muốn tôi làm con rể ông.

“Cháu chào bác Nghiêm”

Tôi vội vàng cúi đầu chào. Tôi biết một đứa trẻ lễ phép bao giờ cũng được người ta yêu quí hơn, trong lúc vội vã ấy tôi cũng không quên lễ tiết.

“Tốt, tốt…” Chủ nhiệm Nghiêm cười mỉm, bất giác xoa lên đầu tôi, hỏi: “Tiểu Tuấn, có chuyện gì thế?”

Tôi vội vàng khát quát lại sự tình.

Vẻ mặt Nghiêm Ngọc Thành trở nên nghiêm trọng, thấy cha đi ra khỏi cửa, vung tay lên nói: “Đi, Tấn Tài, chúng ta cùng đi xem sao”.

Tôi không kìm được niềm vui hoan hô nói: “Thật tốt quá…”

Nghiêm Ngọc Thành cười: “Tiểu quỷ, tốt cái gì?”

Tôi chỉ cười không nói gì. Cũng không thể nói rằng bác là chủ nhiệm, là người có quyền cao nhất ở đây, bác mà đến thì những bác sĩ ở bệnh viện không dám chậm trễ. Điều đó cũng chứng tỏ rằng chúng ta có chút uy thế, e rằng khiến cho người khác ghen ghét. Nhưng cha cũng có mặt, không thể nói như vậy là coi nhẹ lời nói của cha. Nếu không thằng con này cũng là làm chuyện không có đạo đức.

Chánh phó chủ nhiệm công xã đồng loạt xuất hiện, một cái viện nhỏ làm sao chống đỡ nổi? Thực là một phen loạn lạc. Khuôn mặt ông lão truyền tin lập tức chuyển sang tươi cười, cầm điện thoại nhanh chóng chạy vào trong gõ cửa phòng túc xá, gọi hết thảy ba vị bác sĩ, năm vị y tá của bệnh viện dậy.

“Mẹ… con khát…”

Chị tiểu Thanh khẽ nhúc nhích đôi môi khô khốc, mơ hồ nói.

Đau đớn quá độ đã làm tê liệt hệ thống thần kinh của chị, không còn thấy đau đớn nữa.

“Ừ… ừ…, mẹ đi lấy nước cho con uống”.

“Không được, bác gái à, đau bụng không được uống nước”.

Tôi vội vàng cản bác gái lại.

Kiếp trước có học qua chút thường thức sơ cứu, biết được người bệnh đau bụng đột ngột không được tùy tiện uống nước. Nhưng kể cả đã đến viện, tôi cũng không dám khẳng định chị tiểu Thanh bị viêm ruột thừa cấp tính, chỉ có thể nói là đau bụng không rõ ràng. Trạm xá dù nhỏ nhưng cũng là bệnh viện chính quy, trên thân mình mang một chiếc rìu nhỏ, dù sao cũng không nên tùy tiện múa rìu qua mắt thợ, tránh người ta chê cười.

“Ý, anh bạn nhỏ, sao cậu lại biết rằng đau bụng không được uống nước?”

Một người mang dáng vẻ bác sĩ vội vàng đi tới, có chút kinh ngạc hỏi. Ông ấy khoảng 40 tuổi, có một thân hình to béo ở nông thôn hiếm thấy, làm khó ông ấy nửa đêm phải thức dậy, vẫn nhớ đến chiếc áo blouse trắng lem luốc, cũng coi như có chút yêu nghề.

Tôi nhoẻn miệng cười, không đáp.

Trẻ con cũng có cái lợi của trẻ con. Tôi thích trả lời ai thì trả lời, không thích trả lời thì cũng chẳng sao cả.

“Ai da, chủ nhiệm Nghiêm, chủ nhiệm Liễu, hai người cũng đến sao…”

Ông bác sĩ to lớn tươi cười tới bắt tay hai vị chủ nhiệm.

“Viện trưởng Tề, mời ông nhanh chóng sắp xếp cứu người”

Chủ nhiệm Nghiêm nói.

“Phải phải, xin chủ nhiệm Nghiêm an tâm, tôi tự có lo liệu”.

Viện trưởng Tề thân hình to béo, nhưng động tác không hề chậm chạp, ngồi xuống kiểm tra đơn giản cho chị tiểu Thanh, liền có chẩn đoán sơ bộ “Viêm ruột thừa cấp tính, túi ruột thừa đã vỡ”, lập tức sắp xếp để phẫu thuật.

Tôi cũng có chút bất ngờ. Ngài viện trưởng Tề này cũng quá độc ác rồi? Kiểm tra đơn giản qua loa như vậy, các bước ấy cũng giống như tôi làm ở trong phòng nhà Thất bá, sao lại phải động dao kéo với cô bé này?

Nhưng cũng khó trách, cơ sở vật chất của trạm xá công xã nghèo nàn, hình như máy xét nghiệm máu thông thường cũng không có. Chẳng phải chỉ có thể dựa vào kinh nghiệm của bác sĩ để xác định thôi sao?

Thấy con gái bị đưa vào phòng mổ, hai vợ chồng Thất bá vô cùng lo lắng.

Chủ nhiệm Nghiêm an ủi: “Không nên lo lắng, viện trưởng Tề trước đây là bác sĩ ngoại khoa số một của bệnh viện nhân dân huyện đó, chỉ là mổ ruột thừa thì không thành vấn đề”.

Ha ha, thì ra là thế. Chẳng trách viện trưởng Tề tự tin đến vậy, hóa ra có bản lĩnh thực sự. Ấn tượng của tôi về ông ấy lập tức chuyển sang tốt. Các bác sĩ cốt cán trong khoa ngoại bệnh viện nhân dân huyện, đưa xuống làm viện trưởng các bệnh viện công xã nhỏ, chắc là do mắc sai lầm nào đó.

Trong những năm tháng tất cả đấu tranh vì giai cấp, muốn phạm sai lầm thực không có gì khó.

Chương 15 : Cuộc đối thoại trong đêm

“Viêm ruột thừa cấp tính, may mà đưa đến kịp thời, bây giờ thì không sao rồi”.

Viện trưởng Tề thoáng chút mệt mỏi bước ra khỏi phòng mổ, thông báo cho mọi người tin tức tốt lành này.

Tôi nhớ lại cảnh mà kiếp trước xem được trên tivi, bất chợt mỉm cười thầm. Thông thường hay cười chê đạo diễn không có ý tưởng mới, toàn để bác sĩ nói những lời thoại cũ này, nhưng hôm nay nhìn lại, thực chất là xuất phát từ đời sống thực tại. Không phải viện trưởng Tề vừa xuất hiện mở miệng nói cũng là câu này hay sao?

Ngay lúc phẫu thuật cho chị Tiểu Thanh, chủ nhiệm Nghiêm và cha đã hỏi tình hình đại khái.

Cha là môt người thuộc thuyết vô thần một cách triệt để, từng dám một mình bới tung mồ mả trong đêm tối, trong cuộc sống ngày thường ghét nhất những người giả thần giả quỷ, nghe chị hai miêu tả sinh động cảnh tôi đấu với đạo sĩ, không khỏi vui mừng.

Sắc mặt chủ nhiệm Nghiêm càng trở nên vui mừng, thậm chí còn vỗ tay.

“Rất giỏi, rất tuyệt vời, Tấn Tài, thật ghen tị với anh khi có đứa con trai tuyệt vời như vậy.”

Cha cười nói: “Chủ nhiệm, không nên tâng bốc trẻ con như vậy, sẽ tâng lên tận mây xanh đó”.

“Được đó, cha!”

Tôi thầm nghĩ.

Mới chuyển sang làm cán bộ hành chính vài ngày, kỹ năng nói chuyện của cha tăng lên rõ. Theo tính cách của cha trước đây nhất định sẽ thêm vài câu đùa về chủ đề của chủ nhiệm Nghiêm. Khi xưa không cùng đơn vị với chủ nhiệm Nghiêm, đùa một chút cũng không sao. Nhưng bây giờ lại là quan hệ cấp trên cấp dưới, chủ nhiệm Nghiêm lại là ân tri ngộ, nếu nói đùa không biết giới hạn, sẽ có chút không ổn. Khiêm tốn đúng lúc là điều cần thiết.

Trong quan trường Trung Quốc, đối với chuyện tôn ti trên dưới này, trước nay đều rất coi trọng.

Cha gọi Nghiêm Ngọc Thành là “Chủ nhiệm”, chứ không phải là “Chủ nhiệm Nghiêm”, cũng rất có ý tứ. Vừa thể hiện gần gũi lại không mất đi sự tôn trọng. Hơn thiếu một chữ thực ảo diệu vô cùng. Việc coi trọng những chi tiết ấy, xét ra cũng không có ai so đo với cha, đó là do cha tự suy xét thành.

Xem ra cha kiếp trước chỉ thiếu mỗi cơ hội như thế này thôi. Một khi cơ hội xuất hiện, những biểu hiện của cha rất đáng khen ngợi.

Viện trưởng Tề tuyên bố tiểu Thanh thoát khỏi cơn nguy kịch, mọi người đều thở phào nhẹ nhõm. Bác gái lúc này nắm chặt lấy tay tôi, lau nước mắt. Con người tôi không chịu được những điều này, lúc đó cảm thấy thật không thoải mái.

Bác Bảy dù sao cũng là đàn ông, cũng biết cư xử hợp lý, liên tục cám ơn viện trưởng Tề, rồi cúi đầu cám ơn chủ nhiệm Nghiêm. Còn cha, là huynh đệ trong dòng họ, nói lời cảm ơn lại trở nên dư thừa.

Nhưng bác Bảy không tiện cám ơn cha, lại đem những lời đó chuyển hết lên đầu tôi.

“Nói ra lần này thực phải cám ơn Tiểu Tuấn… Nếu không có thằng bé, tiểu Thanh nhà tôi đã không được cứu …”.

Ôi trời! Bác gái lau nước mắt đã khiến cả người tôi khó chịu, bác Bảy lại thêm chiêu này, có định cho người ta sống nữa không đây? Trong thoáng chốc tôi vô cùng tức giận muốn bỏ đi.

Ôi, khi nguy hiểm anh hùng xuất hiện cũng phải có giá của nó cả.

Thấy bác Bảy liên tục nói những lời khách sáo, tôi không thể không đưa ánh mắt cầu khẩn của mình về phía chủ nhiệm Nghiêm.

Cũng không hiểu chủ nhiệm Nghiêm có hiểu ý của tôi không, còn cố tình trêu đùa lại tôi, coi như không thấy cầu cứu của tôi, ngược lại còn thêm vào, cười sảng khoái mà nói: “Không sai, lần này tiểu Tuấn đã lập được công lớn. Người ta thường nói cứu một mạng người còn hơn xây bảy tòa tháp. Tôi thấy nên tặng cho cậu bằng khen.”

Tôi chợt cảm thấy vô cùng căm ghét vị quan tương lai của huyện Hướng Dương.

Được được được, ông nhỏ mọn như vậy, để tôi cho ông biết tay.

“Bác thật hẹp hòi, công lao lớn như vậy chỉ phát cho bằng khen, thật đúng là nựng trẻ con!”

“Hả?”

Nghiêm Ngọc Thành há hốc miệng.

“Thế cháu nói xem, phải thưởng như thế nào?”

“Cháu muốn tiền thưởng!”

“Tiểu Tuấn, không được nói bậy.”

Khuôn mặt cha chợt nghiêm lại. Trẻ con nghịch ngợm thì không sao, lúc thích hợp lại có thể khiến người khác vui vẻ. Nhưng lúc này lại hoàn toàn không giống như thế.

Chủ nhiệm Nghiêm lắc tay ngăn cha lại, nét mặt vẫn tươi cười: “Thế cháu muốn tiền thưởng là bao nhiêu?”

Tôi quay về hướng viện trưởng Tề: “Viện trưởng, viện phí của chị tiểu Thanh là bao nhiêu?”

“Cái này, ta vẫn chưa tính tỉ mỉ, mổ ruột thừa không phải là ca phẫu thuật lớn, viện phí vài ngày, thêm tiền thuốc nữa, khoảng tầm 40 đồng thôi.”

Muốn đổi địa điểm, viện trưởng Tề không thèm nhìn đứa trẻ ngỗ nghịch là tôi lấy một cái. Đứng trước hai vị chủ nhiệm, thực không dám múa rìu qua mắt thợ.

“Được, bác Nghiêm, thế thì cháu muốn 40 tệ tiền thưởng.”

“Ha ha, Tấn Tài, con trai anh thực không giống những đứa trẻ khác. Cháu bé, ý cháu muốn chúng ta không lấy viện phí của Thất bá cháu đúng không?”

Cha liền cười lớn theo.

Việc này, ông ấy không tiện tỏ thái độ, dù sao cũng muốn tránh hiềm khích.

“Vâng ạ, chú Nghiêm, nhà bác Bảy cháu không có tiền khám bệnh cho chị tiểu Thanh. Nếu có tiền, cũng không để cho ông đạo sĩ kia bịp bợp.”

Chủ nhiệm Nghiêm không cười nữa, nghiêm túc nhìn tôi, gật gật đầu rồi quay sang cha: “Tấn Tài, tôi thấy việc này nên xem xét kỹ, phá Tư Cựu bao nhiêu năm rồi, xã viên nông thôn vẫn mê tín như vậy, thực không nên.”

Điều này lại đúng ý cha, lập tức gật đầu: “Được. Chủ nhiệm, tôi thấy hay là chỉnh đốn đại thể, đem tất cả những gã đạo sĩ thầy mo kia bắt hết lại, bắt đến làm việc ở hồ chứa nước, cũng là để giáo huấn họ, tuyên truyền trong toàn hợp tác xã tính cần thiết của việc phá Tư Cựu.”

“Ừm, ừm. Cách này rất tốt, cứ làm như vậy đi.”

Tôi chợt há hốc mồm, trong lòng thầm nghĩ lợi hại, chủ nhiệm Nghiêm quả nhiên là trời sinh ra để làm quan, một câu nói đơn giản, lập tức gạt chuyện 40 đồng tiền thưởng sang một bên, bắt ngay sang chuyện đạo sĩ, mê tín.

Cũng không thể trách ông ấy, 40 đồng không phải là con số nhỏ, tương đương với một tháng lương của ông ấy. Hơn nữa cũng thiếu danh mục cụ thể, không thể muốn đưa là đưa, tiền lệ này không thể có. Giả sử mỗi người xã viên trong công xã này đều được miễn tiền trị liệu, thì cái ghế chủ nhiệm công xã của ông ấy hẳn chẳng còn nữa.

Chỉ khổ cho những ông thầy mo, tự dưng phải đi tu sửa hồ chứa nước.

Lúc ấy đang thịnh việc tu sửa thủy lợi, do chính phủ chỉ định, mỗi đại đội đều phải lao động, tính ngày công, không có tiền mặt trả thù lao. Đây vẫn là ngày công bình thường, nếu là bốn loại phần tử (Địa phú phản phôi), nhị lưu tử – những người có vấn đề hoặc lai lịch bất hảo của các đại đội, mỗi khi có dịp này, đều bị bắt đi học tăng cường, lao động nghĩa vụ. Đến cơm cũng phải tự chuẩn bị.

Đây là những thủ đoạn chuyên chính, cực đoan đến lợi hại. Nếu không chủ nhiệm của một công xã, quản lý một lượng lớn người, tất nhiên có uy lực “Bách lý hầu”, dùng một câu không thể tục hơn là “Dậm chân một cái đất trời rung chuyển”, những thủ đoạn chuyên chính mạnh mẽ như vậy, công lao không nhỏ.

Thấy tôi há to miệng, thở hổn hển, chủ nhiệm Nghiêm cười nói: “Cháu bé, sư tử há to miệng, nhưng bác lại không thể chiều theo ý cháu. Không những không có tiền thưởng, mà ngay cả bằng khen cũng không có đâu. Ha ha, thất vọng chứ?”

Rồi cũng không đợi cho tôi nói gì, ông liền nói với viện trưởng Tề: “Ông Tề, hoàn cảnh bệnh nhân khó khăn, viện các ông cũng nên có chút ưu đãi, nếu miễn được thì miễn luôn nhé!”

Ông Tề cũng là một người có tri thức, lúc này cười ha hả, nói: “Chỉ thị của chủ nhiệm Nghiêm, họ Tề tôi tất nhiên sẽ làm theo, ông cứ an tâm đi!”

Lập tức sắp xếp chỗ ở cho mọi người. Bác gái ở lại trạm xá chăm sóc tiểu Thanh, những người lớn còn lại như bác Bảy và cậu quay trở về Liễu Gia Sơn ngay trong đêm. Công xã chỉ có ba phòng dành cho khách, họ cũng không nỡ tiêu tiền hoang phí, dù sau mười cây số cũng không xa. Còn ba đứa trẻ bọn tôi, tất nhiên không thể trở về nhà trong đêm, nên ở lại công xã.

Chị cả học trong trường trung học của công xã, sau khi cha được điều đến công xã, cũng được sắp xếp một phòng ở trong ký túc. Chị hai chị ba cùng ngủ với chị cả trên một giường. Cũng may mà trời không quá lạnh, có thể tạm qua một đêm được.

Tôi ở trong phòng của cha.

Khi vừa nằm lên giường, chủ nhiệm Nghiêm đẩy cửa đi vào.

“Chủ nhiệm, anh cũng mệt cả một đêm rồi, sao vẫn chưa nghỉ ngơi?”

Cha có chút kinh ngạc.

“Ngủ không được. Dứt khoát phải tìm ông nói chuyện.”

“Được được được. Tôi cũng đang không ngủ được…Chủ nhiệm mời ngồi.”

Chủ nhiệm Nghiêm ngồi xuống, liếc nhìn tôi một cái, cười nói: “Hay thôi vậy, tiểu Tuấn cũng mệt rồi, nên nghỉ ngơi đi.”

Tôi nghiêng người ngồi dậy, nói: “Bác à, cháu không buồn ngủ.”

Cha nói: “Ngày mai con còn phải đi học đấy.”

Tôi bĩu môi: “Ngày nào cũng học, chán lắm, con muốn chơi một ngày.”

Nhớ đến thời gian biểu của Châu tiên sinh, cha chợt tỏ ra vô cùng thông cảm với tôi, lập tức gật đầu: “Được rồi, nghỉ một ngày vậy, con ngủ trước đi đã.”

“Vâng”

Tôi vừa nhắm đôi mắt lại, cha liền móc bao thuốc ra: “Chủ nhiệm, mời.”

Cha, thế không phải cha cố tình làm khổ người ta sao?

Trong lòng tôi chợt thấp thỏm.

Cần biết kiếp trước của tôi cũng là một tay hút thuốc, mỗi ngày đều phải hút 2 bao trở lên. Sau khi sống lại, toàn thân lại tỏ ra không chút phụ thuộc vào nicotin, thế nhưng cái mùi thuốc thơm lừng kia, vẫn đủ làm cho cơ thể tôi thấy ngứa ngáy.

Đang chuẩn bị giả vờ ngủ để nghe trộm họ nói chuyện, hôm nay chỉ phải tốn thêm chút sức nhắm chặt đôi mắt, thôi thì mắt không thấy lòng không phiền.

Ôi, ông trời cũng thật là oái oăm, cho tôi trở lại ít thêm mấy năm không được sao? Dù chỉ là vài ba năm, đến đầu thập niên 80, tôi mười mấy tuổi, làm nhiều việc khác có phải thuận tiện hơn nhiều không? Cho dù không thể ngang nhiên hút thuốc nhả khói, ít nhất cũng được ăn vài bữa thịt một tháng. Cho một người quay về đúng năm 76 này, vừa thèm thịt vừa thèm thuốc, thật đáng thương!

Ý, không phải là nói chuyện sao? Sao mãi chưa thấy ai lên tiếng?

Tôi hiếu kỳ mở to đôi mắt, chỉ thấy sắc mặt chủ nhiệm Nghiêm thật nghiêm túc, mang chút ưu phiền, sắc mặt của cha cũng không thoải mái chút nào.

“Chậc…Nhóm bốn người này không phải tách nhau ra rồi sao, chính sách của trung ương, sao lại không thấy điều chỉnh gì vậy?”

Chủ nhiệm Nghiêm cầm điều thuốc rít một hơi sâu, rồi theo hơi thở ra dài thườn thượt.

Cha không hiểu cử chỉ của Nghiêm Ngọc Thành, cũng không tiện mở lời, chỉ gật đầu.

“Nói đến việc đêm nay đi, những trường hợp như anh Thất nhà anh, những xã viên không có tiền cho con khám chữa bệnh, tôi e không còn là thiểu số, cứ thế này không hay lắm.”

“Ừm, khó khăn nghèo khổ năm này qua năm khác, không phát triển mạnh sản xuất, thì cuối cùng không giải quyết được vấn đề căn bản.”

“Đúng thế, sản xuất tập thể, cùng ăn, cùng ở, cùng sản xuất, ai cũng hưởng công như nhau. Tập thể không có chút tích lũy, không thể đầu tư, mà đất đai thì ngày một cằn cỗi, sản lượng sẽ ngày càng thấp xuống!”

“Đấy là bế tắc, chính sách trung ương không thay đổi, bế tắc này sẽ không thể giải quyết.”

Tôi thầm thở dài. Khi ấy từ cán bộ cơ sở cho đến xã viên phổ thông đa số đều nhận thấy tính nguy hiểm của chế độ “hợp tác xã”, nhưng lại bất lực không có cách giải quyết. Tôi biết, phải đến 2 năm sau, cũng chính là cuối năm 1978, mười tám vị nông dân thôn Tiểu Cương huyện Phượng Dương tỉnh An Huy mới dám bất chấp nguy hiểm, tự lập ra cơ chế sản xuất hộ gia đình, từ đó mở màn cho cuộc cải cách mở cho nông thôn Trung Quốc. Nhưng vào lúc này, lại có chút hơi sớm. Đối với những chính sách lớn và cơ bản như thế này, không phải là việc mà những cán bộ cơ sở như Nghiêm Ngọc Thành và cha tôi có thể tác động được. Tùy tiện cổ vũ họ đi theo con đường cấm này, chỉ có hại mà không có lợi. Đợi đến khi lịch sử chứng minh là họ đúng, sợ rằng sẽ không còn cơ hội để “khởi nghĩa” nữa rồi.

Tôi khẩn trương suy nghĩ, có cách nào vừa không vi phạm chính sách hiện hành của trung ương, lại có thể tăng gia sản xuất, ít nhiều thay đổi bộ mặt nghèo khó lạc hậu của quê hương không?

Nhưng tôi mặc dù quay lại từ tương lai, vẫn hoàn toàn bất lực với việc này.

“Hay là đợi thêm một thời gian nữa đi, không biết chừng chính sách trung ương sẽ sớm có thay đổi.”

Cha an ủi Nghiêm Ngọc Thành, cũng là an ủi bản thân.

“Ừm…Trước mắt sắp tới mùa đông rồi, phía bắc núi có mấy đại đội, e là phải cắt lương…Như vậy đi, ngày mai tôi đến đó xem xét. Năm nay không thể để tái diễn tình trạng chết đói được.”

Khu vực quản hạt của công xã Hồng kỳ khá lớn, nhưng phần lớn đều là vùng núi cằn cỗi, đặc biệt là vùng phía bắc.Thực sự là một nơi nghèo nàn, người nhiều mà đất ít, người dân phải đào đất tìm thức ăn. Kể cả thế kỷ 21, cái nghèo khó của những thôn trang vùng sơn bắc vẫn khiến người ta nhìn thấy mà rùng mình, chỉ có thể coi là tạm giải quyết được vấn đề ăn mặc.

Nghe những lời của chủ nhiệm Nghiêm, dường như mấy năm trước các đại đội ở vùng sơn bắc đã từng có người chết đói.

“Để tôi đi cùng ông.”

“Không cần đâu, trong nhà cũng cần có người quản lý.”

Cha cười: “Không phải vẫn còn chủ nhiệm Trương sao? Ông ấy cũng là người phụ trách đấy chứ.”

“Hả, ông ấy à …”

Chủ nhiệm Nghiêm lắc đầu, không nói thêm gì nữa. Tuy mối quan hệ giữa ông ấy và cha rất tốt, song cũng không muốn hạ thấp trợ thủ của mình trước mặt cha.

Cha cũng không nói thêm gì, cười: “Ông an tâm, chuyện trong nhà tôi sẽ để mắt tới.”

Dựa theo danh sách phân công nội bộ của lãnh đạo Ủy ban Cách mạng, cha xếp phía sau chủ nhiệm Trương, là người phụ trách thứ ba. Nhưng mọi người đều biết cha và chủ nhiệm Nghiêm hay làm việc cùng nhau, hơn nữa lại là người công xã Hồng kỳ sinh ra và lớn lên tại mảnh đất này, uy tín hơn hẳn chủ nhiệm Trương.

“Ừm, có ông ở lại, tôi mới an tâm. Nghỉ sớm đi.”

Chủ nhiệm Nghiêm vỗ vỗ vào bả vai cha, đứng dậy chuẩn bị đi, mắt liếc sang thấy tôi dáng vẻ thậm thụt, biết tôi nghe lén, bèn đưa tay tát nhẹ tôi một cái, cười mắng: “Tên tiểu quỷ này!”

Chương 16 : Nuôi cá trong ruộng

Ngày tháng thấm thoát trôi đi, chớp mắt đã đến năm 1977. Tôi, ngoài thân người cao một chút thì thu hoạch lớn nhất chính là nhớ kĩ được một hai nghìn từ vựng tiếng Anh, cuốn Hamlet học được hơn một nửa. Sư mẫu có lúc cũng nhắc tới, nói “Tứ nhân bang” đã tan vỡ mấy tháng rồi, sao không thấy sửa lại án oan cho tiên sinh. Tiên sinh thì vẫn bình tĩnh như thường, cứ từng bước từng bước dạy học, thấy tôi học tập ngày càng tiến bộ cũng cảm thấy vô cùng thanh thản.

Ba tôi làm việc ở ủy ban cải cách hợp tác xã mấy tháng đến nay, hoàn toàn đã có chỗ đứng vững chắc. Hồi đó ủy ban cải cách hợp tác xã là cơ quan chính quyền cấp thấp nhất, phân công nội bộ vốn dĩ đã rất không rõ ràng, bố tôi trên danh nghĩa là chủ quản của công tác giáo dục văn hóa và tuyên truyền, nhưng thực chất đã trở thành là nhân vật quan trọng của hợp tác xã Hồng Kì.

Cũng có những người nhiều chuyện muốn bố tôi điều mẹ tôi từ đang làm việc tại một công xã khác đến hợp tác xã Hồng Kì, bị bố tôi từ chối thẳng thừng.

Muốn tránh bị chê cười, cổ kim trong ngoài, quan trường đều là cái quy tắc như vậy.

Thời tiết mỗi ngày một ấm áp lên, tôi lại bắt đầu ngồi tâm tư.

Năm ngoái ở hợp tác xã được nghe một cuộc nói chuyện ban đêm giữa bố tôi với chủ nhiệm Nghiêm, trong lòng tôi liền nảy ra một số suy nghĩ, cảm thấy cần phải làm một chút gì đó mới đúng. Có điều kiếp trước của tôi có lẽ chỉ là một anh công nhân kĩ thuật chỉ biết sửa chữa máy móc, đối với công việc nhà nông quả thật không lành nghề lắm, một giờ ba khắc cũng nghĩ không ra biện pháp hay nào cả.

Thấy các xã viên bận bịu chuẩn bị cấy mạ, trong lòng tôi bỗng nhiên khẽ động một cái…ừm, có lẽ biện pháp này được đấy.

Bố tôi sau khi nhậm chức phó chủ nhiệm hợp tác xã Hồng Kì, số lần về nhà có nhiều hơn một chút, xét cho cùng thì cách cũng không xa mà, hơn 10 dặm, đi bộ thì cũng chỉ 1 tiếng đồng hồ. Còn về đứa con trai bảo bối của ông, bố tôi ngày càng quan tâm hơn. Ba bốn buổi tối, đem các kiến thức nghề điện và sửa chữa của ông trong mấy chục năm vắt ra sạch sẽ, đến nay đã có thể tùy ý nghịch đài radio. Thủ pháp lão luyện, gần như không có gì có thể so sánh được với ông_người kĩ sư tư cách đầy người. Nếu như đào tạo một cách hợp lí, không biết chừng sẽ xuất hiện thêm một Einstein nữa cũng nên.

Dường như bố tôi biết được chân tướng, hi hi!

“Tiểu Tuấn, làm gì vậy?”

Chiều chủ nhật, tôi đang đứng ngẩn ngơ trước ruộng lúa trươc cửa nhà, trong lúc không đề phòng thì bố tôi đã cười hi hi bước đến bên cạnh mình, vội vàng ngước mắt nhìn lên, một thân hình cao to khác cũng lọt vào trong tầm mắt, hóa ra là chủ nhiệm Ngiêm cũng cùng đến.

“Nuôi cá”

Tôi chả suy nghĩ gì nói ra một câu.

Hai vị chủ nhiệm đều là ngạc nhiên, hoàn toàn không hiểu gì cả.

“Nuôi cá trong ruộng.”

Tôi tiếp tục giải thích.

Kiểu “Nuôi cá trong ruộng” này có lẽ là “kiến thức cao thâm nhất” về phương diện có liên quan đến nông nghiệp mà tôi nắm vững, mà còn hiểu được một cách tương đối sâu sắc thấu triệt. Trung kì thập niên 90, xã Hồng Kì phát triển nghề nuôi trồng với quy mô lớn, ruộng lúa của 80% thôn làng Liễu gia đều nuôi cá, tôi không chỉ là được ăn một lần. Cái được gọi là “ngật nhân chủy nhuyễn, nã nhân thủ nhuyễn”, nhiều lúc giả vờ hỏi một vài câu liên quan đến kĩ thuật nuôi cá trong ruộng, cảm thấy hoàn toàn không phức tạp, thời gian xa cách nhiều năm, cũng còn một ít ấn tượng, đến nay nhiều lúc không ngại lôi ra hù dọa hai vị chủ nhiệm đại nhân.

Sau 20 năm, cá được nuôi trong ruộng lúa, vậy thì kể cả 20 năm sau nữa, có lẽ cũng có thể nuôi được.

Chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi đều cảm thấy trước mắt sáng ngời hi vọng.

Chủ nhiệm Nghiêm cười hi hi nói với bố tôi: “Tấn Tài, đứa con trai này của anh, quả thật rất biết tiết kiệm lời nói ha, nói toàn là nói có một nửa thôi”.

Vạn ngôn vạn đăng, không bằng cứ im lặng là hơn.

Đây là tâm đắc một đời của tể tướng Trương Đình Ngọc lão gia trong sự thái bình 40 năm của đời Thanh, tìm cơ hội phải để cho hai vị chủ nhiệm đại nhân này nói một chút, hiện nay vẫn chưa phải lúc.

Bố tôi cười nói: “Đứa con trai này mặc dù là tôi nuôi lớn nhưng nhiều cũng thấy không hiểu nó lắm. Tiểu Tuấn, con nói rõ một chút xem nào”.

Làm người khác hồi hộp đủ rồi, tôi mới chậm dãi nói: “Nghiêm bá bá, ba, trong mảnh ruộng này có thể nuôi cá, cá chép hay cá diếc đều được, rất dễ nuôi.”

Cá trắm cỏ không dễ nuôi, lại hay bị bệnh hại. Đối với việc phòng bệnh trị bệnh cho cá, nói thật tôi không biết gì cả, cho nên trực tiếp lược bỏ không nhắc đến nữa.

Chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi liếc nhìn nhau, đều lộ ra sắc mặt vui mừng không ngờ đến được.

“Đúng rồi, Tấn Tài, biện pháp này hay đấy, chúng ta tại sao trước đây lại không nghĩ ra nhỉ?”.

Bố tôi có chút khó hiểu, hỏi: “Tiểu Tuấn, sao con lại biết vậy?”

Điều này không làm khó được tôi. Đã chuẩn bị nêu ý kiến rồi thì tôi tất nhiên đã nghĩ một cách thấu triệt làm thế nào để ứng phó.

Tôi bĩu bĩu môi, làm ra vẻ không hề để quan tâm, nói: “Chỉ cần nghĩ là biết thôi. Chỉ cần có nước là có thể nuôi cá chứ sao.”

Chủ nhiệm Nghiêm cười lớn nói: “Hay cho câu có nước là có thể nuôi cá….hi hi, Tấn Tài, Tiểu Tuấn nó đang mắng khéo chúng ta đấy…nghĩ một chút thì cũng đúng, đến trẻ con cũng nghĩ ra được, chúng ta lại không nghĩ ra được….tư tưởng bị cương cứng quá rồi…”

“Ừm, ừm, cấy mạ xong, ruộng lúa cần bón phân, phân bắc phân lợn đều có thể bón ruộng, vừa có thể nuôi cá, chủ ý này được lắm”.

Bố tôi xét cho cùng vẫn là xuất thân kĩ sư, khi suy nghĩ vấn đề thường thích xuất phát từ thực tế, rất nhanh có sự phán đoán về phương diện kĩ thuật.

“Đúng, những rãnh giữa các hàng mạ có thể đào sâu một chút, rồi đào thêm mấy cái hang cho cá, tôi thấy mỗi mẫu ruộng nước thả khoảng hai nghìn con cá giống chắc không vấn đề gì…”

Chủ nhiệm Nghiêm tuy là tốt nghiệp đại học nhưng thời gian làm việc tại cơ sở cũng không ngắn, các công việc đồng áng cũng rất quen thuộc.

Hi hi, nói chuyện với người hiểu biết đúng là sảng khoái. Chỉ cần đặt một mở đầu, các vấn đề chi tiết họ nghĩ được chu đáo hơn mình nhiều, đúng là tiết kiệm được không ít nước bọt, có điều vẫn cần phải nhắc nhở một chút : “Bá bá, mỗi một mẫu ruộng không nên thả quá nhiều cá, nếu như không có thức ăn thì sẽ chết đói hết đấy. ”

“Ừm ừm, cái này bác biết, cái này bác biết…”

Chủ nhiệm Nghiêm vui đến mức giống như một đứa trẻ.

Bác ấy hôm nay cùng với bố tôi đến Liễu Gia Sơn, một là để đến thăm Chu tiên sinh, hai là đến thị sát đại đội khu vực quản lí của mình, đốc thúc tiến độ cấy mạ vụ xuân. Vẫn chưa bước vào trong cửa nhà, tôi đã cho bác ấy một sự vui mừng rất lớn.

“Ôi zô, là chủ nhiệm Nghiêm, nhanh vào trong nhà ngồi. Tấn Tài cũng về rồi đấy à….”

Là giọng nói tràn đầy niềm vui của bà ngoại.

“Thím Ba, cháu chào thím.”

Trong gia tộc nhà họ Nguyễn, ông nội xếp thứ ba, chủ nhiệm Nghiêm cười tít mắt chào bà ngoại.

“Nhờ phúc của cậu tôi vẫn khỏe, vẫn khỏe, nhanh vào trong nhà ngồi…”

Vào trong nhà ngồi, bà ngoại mang trà lên, chủ nhiệm Nghiêm uống hai ngụm, nói như kiểu không thể chờ đợi thêm: “Tấn Tài, chủ ý của Tiểu Tuấn rất được, chúng ta trao đổi một chút, xem làm thế nào để triển khai…”

“Được là được, nhưng liệu có mâu thuẫn với chính sách của bên trên không…”

Chủ nhiệm Nghiêm nói: “Phát triển sản xuất, tăng thêm thu nhập cho các xã viên, chắc là không mâu thuẫn với chính sách của cấp trên đâu”.

“Kể cả là không mâu thuẫn. Hi hi, chủ nhiệm, chính sách chắc là ông hiểu rõ hơn tôi…là tôi đang nghĩ, các công xã khác đều không làm như vậy, chỉ có mỗi công xã Hồng Kì chúng ta làm, liệu có thích hợp không?”

Bố tôi làm công tác hành chính xét cho cùng thì thời gian vẫn chưa lâu, trong lòng không dám quyết.

Chủ nhiệm Nghiêm khẽ trau mày. Xà gỗ lòi ra ngoài sẽ mục trước, đạo lí này ông hiểu.

Tôi cau mày, bất ngờ hỏi bố tôi một câu: “Bố, câu nói sờ đá để qua sông có nghĩa là gì vậy? ”

“Sờ đá để qua sông, tức là không biết sông sâu hay nông….”

Bố tôi không đề phòng gì cả, thuận mồm giải thích một hồi cho tôi nghe, một mắt nhìn thấy khuôn mặt đầy sự gian xảo của tôi, dường như hiểu ra, vừa cười vừa mắng: “Thằng nhóc này, còn chơi bài đoán ý với bố à? Nghĩ được gì cứ nói đi”.

Chủ nhiệm Nghiêm cũng nhìn tôi, trong đáy mắt đầy vẻ khích lệ.

Mỗi lần gặp tôi đều có thể cho ông một sự ngạc nhiên không thể ngờ tới. Hai vị chủ nhiệm đương nhiên vẫn chưa đến nỗi coi tôi như một người bạn có thể ngồi cùng mâm để mà bàn chuyện, nhưng sự định vị “thiên tài nhỏ” này thì chạy không thoát rồi.

“Cắt đuôi của chủ nghĩa tư bản là cắt đuôi của tư nhân, chứ không phải cắt của nhà nước phải không ạ? ”

Câu nói “cắt đuôi của chủ nghĩa tư bản” được nói ra từ miệng một đứa bé 7 tuổi, mồm của mọi người há ra to hết mức có thể, nhất thời quên mất trở lời tôi.

Đáng ghét thật, mỗi lần nói lời nào cũng đều cần phải nói gần nói xa, tàn sát không ít tế bào não của kẻ hèn này. Xem ra phải ra bài ác liệt một chút, để cho sự ngạc nhiên kinh hoàng của họ tất cả đều phải nuốt lại.

“Cắt đuôi của chủ nghĩa tư bản, con…con lại nghe ai nói vậy? ”

Tôi ưỡn ưỡn ngực, làm ra vẻ mình ghê gớm lắm, vô cùng đắc ý nói: “Con nghe Chu bá bá nói. Chu bá bá giỏi lắm, cái gì cũng biết. Còn nữa, còn rất nhiều thứ trên sách đều có viết mà.”

Chủ nhiệm Nghiêm cười lớn: “Ha ha, suýt chút nữa quên mất, cháu còn có một tiên sinh rất là tài ba. Tấn Tài, đây là do chúng ta ít học nên thấy lạ đấy thôi. Tiểu Tuấn hiện nay uyên thâm bác học rồi, sách đọc cũng nhiều đấy chứ.”

Nghe câu này mà răng của tôi cứ có cảm giác ngứa ngứa.

Nghiên thái gia không hổ danh là Nghiêm lão gia a, trong lúc khen ngợi cũng không quên chọc cười bậc tiểu bối này.

Bố tôi lắc đầu, cười nói: “Vậy con thử nói xem, cái gì là tư nhân với nhà nước?”

Tôi nhìn chủ nhiệm Nghiêm, không nói gì cả.

Chủ nhiệm Nghiêm khua tay một cái, cười nói: “Ây, ý của Tiểu Tuấn là muốn nói, cắt đuôi của chủ nghĩa tư bản tức là nhằm vào cá nhân, chứ không phải là nhằm vào tập thể. Nuôi cá trong ruộng, chúng ta có thể lấy danh nghĩa của nhà nước để làm. ”

“Lấy danh nghĩa nhà nước để làm? ”

“Đúng vậy. Cả đại đội sản xuất cùng nhau làm, thu hoạch được cũng quy về sở hữu của tập thể. ”

“Vậy…sau khi thu hoạch, nộp lên công xã bao nhiêu, đại đội giữ lại cho mình bao nhiêu? ”

“Nộp lên trên? Hợp tác xã không đầu tư thì cũng không cần phải nộp lên, tất cả đều thuộc sở hữu của đại đội. Chỉ cần nộp đủ thóc công của năm nay là được rồi. ”

Bố tôi là người của Liễu Gia Sơn, tất nhiên là không có ý kiến gì.

Chủ nhiệm Nghiêm làm việc mạnh mẽ dứt khoát, nói: “Tấn Tài, anh cho người gọi bí thư chi bộ, đại đội trưởng đến, chúng ta bàn bạc về vấn đề này, đừng để làm lỡ mất mùa vụ”

“Anh vợ, anh ngồi đi, tôi đi gọi…”

Ông cậu cáo biệt, chạy nhanh ra ngoài cửa.

Không lâu sau, bí thư chi bộ Liễu Tấn Văn và đại đội trưởng Nguyễn Thành Thắng trước sau bước đến, vừa đến tất nhiên sẽ phải hàn huyên đôi câu rồi.

Chủ nhiệm Nghiêm nói ra cách nghĩ về việc nuôi cá trong ruộng, bí thư chi bộ và đại đội trưởng nghe nói có chuyện tốt như vậy, tất nhiên không nói được câu gì, nhất tề vỗ ngực hứa với hai vị chủ nhiệm là sẽ hoàn thành nhiệm vụ này.

Ha ha, nuôi cá cũng trở thành nhiệm vụ chính trị rồi.

“Tiền để mua cá giống có không? ”

“Có rồi, có rồi, chủ nhiệm yên tâm. Tiền để mua cá giống không cần phải lo lắng gì cả. ”

Thấy bọn họ thương lượng làm thể nào để nuôi thả, làm thế nào để phòng tránh không để cá bơi mất…vô cùng kĩ lưỡng, tôi cũng theo đó mà cảm thấy vui mừng. Xem ra đến mùa thu hoạch không chỉ có cơm gạo mới thơm phức, mà còn có cá rán thơm giòn để ăn rồi.

Chủ nhiệm Nghiêm dặn dò hai vị dưới quyền, một mắt nhìn thấy cái dáng thèm ăn nuốt nước bọt của tôi, không kiềm được thấy rung động trong lòng.

“Tiểu Tuấn, cháu vừa nói cái gì vậy?”

Tôi bất ngờ: “Nói gì cơ ạ? Cháu có nói gì đâu.”

“Không phải, cháu vừa nói….đúng rồi, cháu nói sờ đá để qua sông, là ý gì vậy?”

“Đâu có ạ, Nghiêm bá bá, cháu chính là không hiểu ý của câu nói đó mới hỏi bố cháu đấy chứ.”

“Đùng có đánh trống lảng. Cái trò trẻ con đó của cháu mà cũng giấu được bác sao? ”

Chủ nhiệm Nghiêm nếu như đã muôn chơi thì tôi cũng phải chiều thôi.

“Bá bá, Liễu Gia Sơn nuôi cá, các đại đội khác có nuôi không? ”

“Tất nhiên là phải nuôi rồi. Cả hợp tác xã Hồng Kì đều phải nuôi.”

“Vậy…nếu như nghộ nhỡ nuôi không sống thì phải làm thế nào? Cá bị bệnh thì phải làm sao? Đến lúc đấy không được trách cháu đâu nha. ”

“Ây, thằng nhóc này, nói năng kiểu gì vậy? Bá bá là loại người đó sao? Trong mắt của cháu bá bá thật là người như vậy ư? Xảy ra vấn đề lại đi trách một đứa bé ?”

Tôi gãi gãi đầu, cười hì hì nói: “Cháu đây là đang lời không hay thì nên nói ra trước, cẩn thận để không mắc sai lầm lớn.”

“Láu cá thật….ha ha, cẩn thận không sai lầm….ừm….”

Tiếng cười của chủ nhiệm Nghiêm từ từ nhỏ dần rồi biến mất.

“Hay cho câu cẩn thận không sai lầm! Cháu đây chẳng phải đang nhắc nhở khéo ta sao?”

Tôi cười cười, mặc nhận lời nói của bác ấy.

“Vậy tốt, chúng ta cứ mò đá qua sông. Mỗi một đại đội, đầu tiên thả 10 mẫu, 20 mẫu cá giống, nếu như thành công, tiếp tục mở rộng phạm vi nuôi thả.” Trợn mắt nhìn tôi một cái, cười nói: “Đến lúc đó thật là bá bá phải phát thưởng cho cháu mới được.”

“Cảm ơn bá bá, đến lúc đấy mời cháu ăn thịt nha.”

Ày…thật chả ra làm sao, chỉ biết mỗi ăn thịt!

Chương 17 : Tinh thần trung ương

Kế hoạch nuôi cá trong ruộng tất cả đều thuận lợi, cá chép giống, cá diếc giống của các đại đội đều giống như kẻ hèn này, sinh trưởng một cách khỏe mạnh. Nhìn thấy cá trong ruộng kết thành bầy đàn bơi qua bơi lại, bà con nông dân mặt mày rạng rỡ, hết lời khen chủ nhiệm Nghiêm, chủ nhiệm Liễu của hợp tác xã. Nhưng lại có rất ít người biết, những ngày tháng của chủ nhiệm Nghiêm và chủ nhiệm Liễu quả thật có chút không dễ dàng chút nào.

Ngày 7 tháng 2 năm 1977, trong bài xã luận của các tờ báo , , đề xuất ra phương châm lí luận mới.

Nói đến thì vẫn là “Cứ hễ là quyết sách được lãnh tụ làm ra, chúng ta đều kiên trì thực hiện, cứ hễ là chỉ thị của lạnh tụ, chúng ta đều trước sau như một mà tuân theo”.

Ở kiếp trước, tôi không quan tâm đến chính trị lắm. Lí do rất đơn giản__không đến lượt mình. Tôi, một thằng làm thuê giai cấp thảo căn, không có cái tư cách luận bàn chính trị đó.

Tuy nhiên cái phương châm lí luận này, tôi ít nhiều cũng biệt một chút. Chỉ cần là người sống lại từ cái thời đấy, không phải là kẻ đần độn ngốc nghếch thì đều đã được nghe qua. Chuyện này có động tĩnh cực lớn, trực tiếp gây nên những cuộc thảo luận lớn về “tiêu chuẩn chân lí” khắp cả nước.

Tôi chỉ là không ngờ được, việc này cũng ảnh hưởng đến chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi.

Chủ nhiệm, phó chủ nhiệm ủy ban cải cách hợp tác xã, he he, cấp độ sai khác nhau già quá nhỉ?

Do đó tôi căn bản không nghĩ về phương diện này, giống như toàn thể già trẻ lớn bé của đại đội Liễu gia sơn, ngày đem ngóng chờ cá trong ruộng lớn nhanh một chút. Ngoài ra, còn có việc đều đều theo học Chu tiên sinh.

Cho đến tận khi chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi dắt tay nhau đến tìm Chu tiên sinh bàn chuyện tôi mới biết được chút manh mối.

Gặp phải các vấn đề chính trị lớn, mẫn cảm, hai vị chủ nhiệm thường sẽ đến tìm Chu tiên sinh để nói chuyện, dần dần hình thành nên một kiểu thói quen.

Điểm này thì tôi không hiểu cho lắm. Chu tiên sinh tuy là một người thầy giáo tốt, nhưng chưa chắc đã là một chính khách giỏi. Ông ấy học thức uyên bác, cương trực thẳng thắn, đáng để kính phục. Nhưng điều có không hoàn toàn có nghĩa là ông ấy có thể nắm vững được phương hướng của thời cục. Nếu không thì cũng không lưu lạc ở đây. Xin ông ấy chỉ giáo những vấn đề về chính sách, liệu có dẫn vào con đường sai lầm không đây?

Tôi vẫn là có chút cảm thấy lo lắng thay cho chủ nhiệm Ngiêm và bố tôi.

Nghĩ một chút thì thấy cũng khó trách được, bạn bè thân thích rồi đồng nghiệp của hai người cộng tất cả lại, cũng tìm không ra người có học vấn hơn Chu tiên sinh, gặp phải khó khăn, không tìm Chu tiên sinh thì còn tìm ai đây?

Đương nhiên, tôi không phải là thần tiên, làm sao mà biết ngay được chủ nhiệm Ngiêm với bố tôi đến tìm Chu tiên sinh là để làm gì. Nhưng khi họ nói chuyện tôi nhất định sẽ đứng bên cạnh để hóng chuyện, thành ra họ cũng quen rồi.

Cũng không biết bắt đầu từ lúc nào, khi đến thăm Chu tiên sinh họ đều mang một ít thức ăn đến. Lần này đem đến là một cái đầu lợn và một bình rượu nếp.

Nhìn thấy cái đầu lợn đó, hai mắt tôi sáng lấp lánh, nước bọt ứa ra. Thịt thủ lợn, đúng là món đồ hay a, lúc còn trẻ ở kiếp trước, một mình tôi có thể tiêu diệt nguyên một cái thủ lợn.

Chủ nhiệm Nghiêm cười hi hi nói: “Thằng nhóc này, đói con mắt rồi phải không? Xem như là bá bá thưởng cho ngươi nha.”

Tôi bĩu bĩu môi, nói: “Bá bá làm việc thật chả ra làm sao cả. Rõ ràng là đến thăm tiên sinh, một cái thủ lợn mà lấy những hai lí do.”

Chủ nhiệm Nghiêm phút chốc trợn mắt không nói được lời nào.

Chu tiên sinh ha ha cười lớn: “Ngọc Thành, bắt nạt già chứ đừng bắt nạt trẻ, lần này biết thế nào là lợi hại chưa?”

Bố tôi cười mắng nói: “Tiểu Tuấn, trẻ con nói chuyện mà không tích chút khẩu đức, sao con lại ăn nói với Nghiêm bá bá như vậy?”

Tôi cười cười, bước nhanh đến nhận lấy thủ lợn và bình rượu từ tay chủ nhiệm Nghiêm, xoay người chạy vào trong phòng: “Sư mẫu, sư mẫu, đồ ăn ngon đến rồi….”

Sư mẫu chân tay nhanh nhẹn, chẳng mấy chốc thủ lợn được cho vào nồi, tuy không giống sau này có nhiều loại gia vị, chỉ là luộc lên rồi cho thêm ít muối, nhưng cũng mùi thơm ngào ngạt, làm người ta phải tiết nước bọt ừng ực.

“Ba người cứ uống trước đi, một lát là xong đây, một lát là xong….”

Sư mẫu cười tít mắt, nói.

“Sư mẫu, không vội, chúng tôi chính là tìm thầy nói nói chuyện….ây za, cũng lâu rồi không đến thăm thầy.”

“Thầy giáo Chu của anh dạy nhiều học sinh như vậy, cũng chỉ có Ngọc Thành anh là người giảng nhân nghĩa…”

Toát hết mồ hôi !

Câu nói này của sư mẫu thành ra là không xem mình ra gì rồi. Có điều…quả thật tôi cũng chưa làm được gì cho tiên sinh thật.

“Đâu có, đâu có, chỉ là cách gần mà thôi.”

Chủ nhiệm Ngiêm trong miệng thì khách khí, nhưng lại liên tục chớp mắt với tôi.

Hêy! Vị Nghiêm thái gia này hóa ra vẫn chưa hết tính trẻ con.

Tôi vừa tức vừa buồn cười, trả đòn bằng cách trợn hai lòng trắng mắt thật to.

Mọi người đầu tiên là nói một chút chuyện phiếm, Chu tiên sinh rất tán thành với chủ ý nuôi cá trong ruộng, nói là làm ra được sự thử nghiệm đáng mừng đối với phát triển năng lực sản xuất của tập thể.

Mọi người vẫn rất cẩn thận để tránh đụng đến “phát tài chí phú” những từ ngữ đại loại như vậy. Bởi vì lúc bấy giờ chủ trương là càng nghèo thì càng vinh quang.

Chủ nhiệm Nghiêm mỉm cười nhìn sang phía tôi, tôi lắc đầu lia lịa. Chủ nhiệm Nghiêm cười cười, cũng không nói gì thêm. “Nuôi cá trong ruộng” sau khi được ủy ban cải cách hợp tác xã tiến hành thảo luận tập thể, đã trở thành một quyết định mang tính tổ chức. Nếu đem cái mũ “Người đề xướng” đội lên đầu một đứa trẻ con vắt mũi chưa sạch, khó tránh được một chút không thích hợp. Tuy nói “hiệu ứng danh nhân” là cái mà tôi luôn hướng về, có điều nhìn từ độ tuổi hiện tại của tôi bây giờ, nổi tiếng cũng cần nói đến cái độ, “thông minh biết học chữ” có lẽ là con đường nỏi tiếng hợp lí nhất với tôi hiện giờ. Còn các cái khác, chúng ta vẫn là đem mấy cái công lao ấy quy kết cho lãnh đạo là được rồi.

Thịt thủ lợn rốt cuộc cũng ra nồi rồi, sư mẫu thiên vị, đầu tiên gắp mấy miếng “thịt hạch đào” (thịt nạc) bỏ vào bát của tôi, trên mặt đầy vẻ từ ái. Tôi không hề khách khí chút nào, cũng không để ý đến có bỏng mồm hay không, tay xé mồm gặm, ăn một cách ngon lành.

“Thầy, về cái tinh thần mà trung ương đề xuất ra, thầy nhìn nhận như thế nào?”

Chủ nhiệm Nghiêm nhấp một ngụm rượu, hỏi một cách rất tùy ý.

Giống như tiếng sét giữa trời nắng chang chang, làm cho miếng thịt lợn tôi đang cắn trong mồm rung rơi vào bát.

Ây, tôi có phải là trong đầu toàn thịt lợn rồi không? Ngay đến chuyện quan trọng như vậy cũng quên mất?Chắc không phải chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi đã có hành động gì rồi chứ? Chuyện này không phải là chuyện đùa. Quan trường trong nước, từ cổ chí kim đều thịnh hành “xếp thành hàng”, thân tại quan trường, thì bắt buộc cần phải có “bè phái”. Nếu như có ai muốn tiêu diêu tự tại, làm phái tiêu diêu, cả hai bên đều muốn hòa hảo, kết quả nhất định sẽ giống như “con dơi”, vừa không thành chim cũng chẳng thành thú, mà trở thành vật hi sinh ngay từ vòng đầu. Kết quả đấu tranh đường lối, thường thường là vô cùng tàn khốc, không đến nỗi liên quan đến tính mạng thân gia, ít nhất cũng sẽ liên can đến tiền đồ chính trị của quan viên.

Cuộc đấu tranh “tiêu chuẩn chân lí” sắp sửa nổ ra sau đó, không phải nghi ngờ gì cũng chính là một cuộc đấu tranh đường lối. Lãnh đạo chủ yếu của các cơ quan chính quyền, cho dù là nhỏ như ủy ban cải cách hợp tác xã cũng không phải là ngoại lệ, đều bị liên quan vào trong đó.

Bè phái nếu như đứng sai phe, hậu quả sẽ tương đối là nghiêm trọng.

Cánh tay cầm chén rượu của Chu tiên sinh ngừng lại giữa lưng chừng khoảng không, hai mắt hơi nhắm lại, trầm ngâm do dự, hồi lâu mới nói: “Các anh đã có động tác gì rồi?”

“Tạm thời vẫn chưa có, chúng em…có chút không dám chắc….” Chủ nhiệm Nghiêm nói.

Chu tiên sinh gật gật đầu.

Tôi thì thở phào một cách nhẹ nhõm, vẫn tốt! vẫn tốt!

“Bên trên đề xuất ra tinh thần này, cũng là bất đắc dĩ thôi.”

Chu tiên sinh nghĩ một lát, từ từ nói.

Cả căn phòng, ngoài sư mẫu ra, còn đâu đều dựng ngược hết tai lên để nghe ngóng.

“Xin thầy chỉ dạy.”

Nghiêm Ngọc Thành nói một cách cung kính. Thần thái giống như một học sinh tiểu học đang nghe thầy giáo giảng bài.

“Ha ha, Ngọc Thành, anh đừng tâng bốc lão già tôi nữa đi. Chỉ dạy thì không dám, chúng ta cứ tùy tiện nói chuyện, nói đến đâu tính đến đấy.”

Nghiêm Ngọc Thành biết rõ tính cách của thầy mình, cười cười không nói thêm lời nào.

“Ừm….thụ mệnh vu thiên, ký thọ vĩnh xướng….”

Tôi không cầm được lòng cảm thấy kinh ngạc. Không ngờ lão phu tử chần chừ hồi lâu, lại phun ra một câu như vậy.

Sử sách ghi chép sau khi có được ngọc Hòa Thị, Tần Thủy Hoàng đã cho khắc thành ngọc tỉ truyền quốc, 8 chữ được khắc trên ngọc tỉ chính là “thụ mệnh vu thiên, ký thọ vĩnh xướng”. Cũng may trình độ văn hóa của Nghiêm Ngọc Thành và bố tôi không phải là thấp, cũng biết được ý của Chu tiên sinh muốn nói là gì, chỉ là nhất thời không hiểu được hàm nghĩa trong đó.

“Thầy…”

Nghiêm Ngọc Thành mới nói được chữ thầy, bỗng nhiên hiểu ra, khẽ mỉm cười, không nói thêm nữa.

Bố tôi vừa mới bước qua ngưỡng cửa của giới chính trị, phản ứng chậm hơn đến nửa nhịp, ngớ người ra một lúc mới có chút lĩnh ngộ.

Thấy tôi cũng hơi hơi gật đầu, Chu tiên sinh cảm thấy có chút bất ngờ, hỏi: “Tiểu Tuấn, chẳng nhẽ con cũng hiểu ư?”

“Bá bá, bá quên rồi sao, bá đã từng nói với con mà. Kẻ làm hoàng đế đều cần phải tự cho mình là thọ mệnh vu thiên, lấy danh nghĩa của trời để trị vì thiên hạ mà.”

“Uhm, trẻ nhỏ dễ dạy, trẻ nhỏ dễ dạy!”

Chu tiên sinh gật đầu lia lịa.

Tôi thì trong lòng thầm khâm phục sự nhạy bén và tầm nhìn xa trông rộng của Chu tiên sinh. Một câu nói tám chữ, mà nói được một cách rõ ràng cái căn nguyên của phương châm lí luận này.

Vốn kiến thức của người kế tục quá nông cạn, đề xuất ra tuyên ngôn chính trị này, rõ ràng là đang biểu thị công khai “địa vị chính thống” của mình. Người lãnh tụ vĩ đại tạ thế chưa lâu, danh tiếng vẫn vô cùng lớn, kiên trì phương châm này là vũ khí có sức mạnh nhất để người nối nghiệp duy trì địa vị của họ.

“Thầy, vậy chúng ta phải làm thế nào?”

Chu tiên sinh mỉm cười hỏi ngược lại: “Các anh dự định làm thế nào?”

Chủ nhiệm Nghiêm không trả lời ngay mà quay sang hỏi bố tôi: “Tấn Tài, anh phụ trách công tác tuyên truyền, anh nói xem phải làm thế nào?”

Bố tôi nghĩ một lúc, nói: “Nếu đã là ý kiến của trung ương, chúng ta hay là….”

“Khoan đã, Tấn Tài, tạm thời không nói đây là ý kiến của ai, nói một chút cách nhìn của bản thân anh. Cách nhìn của anh về cái phương châm này là như thế nào?”

Chu tiên sinh ngắt lời bố tôi, hỏi.

Bố tôi có chút khó xử, nói : “Cái này tôi cũng không biết nữa.”

“Bất kể là nói tốt hay không tốt, anh chỉ cần nói ra cách nghĩ thật sự của mình là được rồi. Ở đây cũng không có người ngoài.”

“Ừm…tôi thấy cái đề pháp này có chút không ổn thỏa….”

“Ồ, tại sao vậy?”

“Tất cả mọi sự vật đều luôn đang trong sự thay đổi biến hóa không ngừng, chiếu theo đề pháp này, chính là phủ định sự biến hóa của sự vật. Chỉ sợ là không phù hợp với sự thật khách quan.”

Bố tôi từng câu từng chữ nói một cách rất chậm dãi.

“Nói đúng lắm!”

Ngiêm Ngọc Thành vỗ mặt bàn, vẻ mặt có chút kích động.

“Nếu như cứ làm theo cách cũ, không có một chút thay đổi nào, vậy thì quần chúng nhân dân vẫn phải tiếp tục chịu sự giày vò của cái nghèo cái đói, biết đến bao giờ chúng ta mới thật sự là dân giàu nước mạnh đây?”

Thấy người đứng đầu biểu lộ thái độ một cách rõ ràng, bố tôi cũng không giữ kẽ nữa, nói: “Đúng vậy. Giải phóng đã nhiều năm như vậy rồi, đến chính sách ăn no mặc ấm của lão bách tính vẫn chưa thực hiện được, cái phương châm chính sách này, cần phải thay đổi một chút mới được.”

Thật ra người muốn thay đổi phương châm chính sách nhất có lẽ là Chu tiên sinh. Ông hiện nay có thể nói là con người của giai cấp vô sản một cách không thể triệt để hơn, nghèo đến nỗi chỉ còn mỗi sách. Nhưng đầu óc của ông cực kì tỉnh táo, vung vung tay nói: “Lãnh đạo huyện có ý kiến như thế nào?”

“Đã gửi công văn xuống, nói là phải nghiêm túc quán triệt chấp hành tinh thần chỉ thị của trung ương.”

“Là văn kiện của ủy ban cải cách huyện à?”

“Đúng vậy, văn kiện đó được chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện Vương Bản Thanh tự tay kí.”

Chu tiên sinh có chút sửng sốt, hỏi: “Vị chủ nhiệm Vương này có bối cảnh như nào vậy? Tôi nhớ hồi trước ông ta hình như là bí thư của hợp tác xã Cổ Chân?”.

“Ừm, nghe nói ông ta có quan hệ rất mật thiết với một vị lãnh đạo nào đó của vùng Bảo Châu.”

“Ồ, là như vậy à….nào, uống rượu, uống rượu đi….”

Chu tiên sinh không đàm luận chuyện này nữa, chỉ uống rượu với ăn thịt.

Bố tôi không kiềm được, hỏi: “Chu tiên sinh, vậy ông nói xem chúng ta rốt cuộc phải làm thế nào đây?”

“Chính trị nói cho cùng, thực chất vẫn là thực lực quyết định tất cả…”

Chu tiên sinh khẽ mỉm cười, đột nhiên nói với tôi: “Tiểu Tuấn, sao con không nói gì vậy?”

“Bá bá, con nghe không hiểu, muốn con nói gì đây? Con chỉ biết ăn thịt thôi.”

“Tốt, tốt, tốt, chính là làm như vậy.”

Chu tiên sinh ha ha cười lớn.

Nghiêm Ngọc Thành và bố tôi không hiểu gì cả.

“Nếu đã nhìn không hiểu, vậy thì không nên làm gì cả, ăn thịt là được rồi. Tấn Tài, anh thật sự là phải học tập con trai của anh nhiều nhiều.”

Bố tôi gãi gãi đầu, dường như hiểu được một chút gì đó.

Chu tiên sinh nói đúng, chính trị là sự đọ sức của thực lực. Phương châm này được đề xuất ra, phù hợp với lợi ích của một số người, nhất định sẽ không phù hợp với lợi ích của một số người khác,va chạm quả thật là khó tránh khỏi. Trước khi thế cục vẫn chưa rõ ràng, biện pháp tốt nhất chính là duy trì sự im lặng, đừng có làm bừa.

Tuy nhiên sách lược con đà điểu có lúc chưa chắc đã hiệu nghiệm. Thân tại quan trường, không ai là có thể vĩnh viễn làm phái trung gian. Chủ nhiệm Nghiêm và ba tôi tuy muốn quan sát một thời gian, nhưng chẳng biết làm sao để người ta tìm đến tận nhà hỏi han.

Chương 18 : Lãnh đạo Huyện ra oai

Người đến tận nhà tìm phiền phức này có lai lịch không phải là vừa, tên gọi là Thôi Tú Hòa, hiện là phó chủ nhiệm kiêm trưởng ban tuyên truyền ủy ban cải cách huyện Hướng Dương.

Khi mà cá giống ở trong ruộng to được khoảng 1 lạng, phó chủ nhiệm Thôi ngồi trên một trong hai chiếc xe Jeep mà chỉ ủy ban cải cách huyện mới có, đem theo hai người tùy tùng, phóng đến hợp tác xã Hồng Kì không quản ngại cát bụi dặm trường.

Nghiêm Ngọc Thành mặc dù rất không muốn gặp vị phó chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện xuất thân từ phái tạo phản này, nhưng do quy tắc của quan trường, vẫn là biểu hiện ra tương đối khách khí, nhận được điện thoại thông báo của văn phòng ủy ban cải cách huyện, lập tức triệu tập toàn bộ 5 vị chủ nhiệm, phó chủ nhiệm của hợp tác xã Hồng Kì đến đợi ở trụ sở của hợp tác xã. Còn phái phó chủ nhiệm Chương và bố tôi đến cổng hợp tác xã để chờ đón.

Bởi vì Thôi Tú Hòa chủ quản công tác tuyên truyền ở trong huyện, phái người đứng thứ hai của hợp tác xã là phó chủ nhiệm Chương và chủ quản công tác tuyên truyền là phó chủ nhiệm Liễu đích thân đến nghênh tiếp, cũng là điều vô cùng hợp lí.

Ai ngờ, Thôi Tú Hòa vừa mới bước xuống xe, không trông thấy Nghiêm Ngọc Thành, sắc mặt lập tức có chút u ám, bắt tay theo kiểu lễ tiết với hai vị phó chủ nhiệm, cười một cách giả tạo, nói: “Đồng chí Ngọc Thành đâu vậy?”

Phó chủ nhiệm Chương, tên đầy đủ là Chương Mộc Lâm, là vị phó chủ nhiệm có tư cách già cội nhất của hợp tác xã Hồng Kì, thấy hỏi vậy thì trả lời: “Chủ nhiệm Nghiêm đang ở văn phòng hợp tác xã.”

Thôi Tú Hòa sắc mặt lại càng khó coi hơn mấy phần, nói một cách lờ mờ: “Chủ nhiệm Nghiêm đúng là tận trung với cương vị công tác quá.”

Bố tôi vội vàng đệm thêm vào một câu: “Chủ nhiệm Nghiêm và hai vị phó chủ nhiệm khác đều đang ở hợp tác xã đợi sự đại giá quang lâm của chủ nhiệm Thôi.”

Thôi Tú Hòa dùng lỗ mũi ừm một tiếng, không thèm đếm xỉa gì đến ba tôi, nhấc chân là bước về phía văn phòng làm việc của hợp tác xã, làm bố tôi đứng ở đấy không nói được câu nào.

Chương Mộc Lâm vội vàng chạy bám theo, còn không quên gửi đến ba tôi một nụ cười giả tạo theo kiểu cười trên nỗi đau của người khác.

Ủy ban cải cách huyện Hướng Dương tổng cộng có 9 vị chủ nhiệm, phó chủ nhiệm, Thôi Tú Hòa đứng thứ tư, cũng không được xem là to lắm. Nhưng hắn là tâm phúc cốt cán của chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện _Vương Bản Thanh, ngay cả ở ủy ban huyện cũng hống hách vô cùng, trước giờ không xem các vị phó chủ nhiệm khác ra gì cả, chỉ có Vương Bản Thanh là người mà hắn phải nể sợ. Nghiêm Ngọc Thành tuy là người lãnh đạo của hợp tác xã, nhưng vẫn cách một cấp cơ quan chính quyền là Ủy ban cải cách xã Đài Sơn so với Thôi Tú Hòa, tiếp đón không được chu đáo như vậy, tất nhiên sẽ làm cho Thôi Tú Hòa cảm thấy rất không thoải mái. Nếu không phải Nghiêm Ngọc Thành có tư cách đủ cứng, là nhân vật có tiếng tăm trong số các chủ nhiệm hợp tác xã toàn huyện, thì có lẽ Thôi Tú Hòa sẽ trở mặt ngay lúc đó. Còn đối với vị phó chủ nhiệm mới nhậm chức không lâu như bố tôi, về căn bản hắn trực tiếp coi không ra gì.

Trong số nhiều người có mặt, còn có một người trong lòng càng cảm thấy không thoải mái, không thoải mái hơn cả phó chủ nhiệm Thôi và phó chủ nhiệm Liễu, chính là Liễu Tuấn tại hạ đại lão gia tôi.

Nói đến thì thấy cũng trùng hợp, vừa đúng một người thân thích của sư mẫu sống ở gần hợp tác xã đón sinh nhật, sư mẫu kiên quyết muốn tiên sinh đến thăm hỏi, tiên sinh cũng không biết làm thế nào, đành dắt cả tôi đến hợp tác xã.

Lão phu tử Lưu Vũ Tích trong có nói: Đàm tiếu hữu hồng nho, vãng lai vô bạch đinh.

Thân thích của sư mẫu đều là những người nông dân thành thật, yên phận, Chu tiên sinh nói chuyện với họ không hợp lắm. Thật sự nếu không phải Chu tiên sinh tự giữ thân phận, quả thật giữa vị “hồng nho” và “bạch đinh” này, quá sức thiếu tiếng nói chung. Lại thêm chuyện phụ mẫu của Chu tiên sinh mất sớm, không con không cái, họ hàng bên vợ mặc dù muốn hỏi thăm một chút người thân của tiên sinh, cũng không biết nên bắt đầu hỏi từ đâu. Mọi người nói chuyện với nhau không được mười câu, còn đâu chỉ toàn là im lặng với lúng túng.

Đây là lần đầu tiên tôi trông thấy bộ dạng lúng túng khó xử của tiên sinh, khẽ cười trộm trong lòng, hè hè.

Cuối cùng tiên sinh thật sự là không thể nhịn thêm được nữa, nói vài câu khách sáo rồi dắt tôi đi thẳng đến hợp tác xã. Dự định tìm chủ nhiệm Nghiêm hoặc bố tôi để nói chuyện, tán gẫu. May hay không không biết nhưng bắt gặp ngay đúng cái cảnh này.

Nếu nói Thôi Tú Hòa, tên phó chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện lâu năm này với bố tôi, một vị phó chủ nhiệm hợp tác xã mới nhậm chức, cấp bậc kém nhau không chỉ là một chút ít, cho nên hắn ra cái vẻ mặt tinh tướng khinh đời đấy cũng là rất thường tình. Không may là hắn bày cái vẻ mặt đấy cho bố tôi xem, làm trong lòng tôi giống như là Chư Bát Giới ăn xong quả nhân sâm___tất cả các lỗ chân lông đều giãn nở ra hết cỡ.

Chỉ có điều người lớn khi tức giận, còn có thể máu bắn xa 5 bước chân, còn lão gia Liễu Tuấn tôi khi tức giận, cũng chả giải quyết được việc đếch gì, chỉ biết trợn mắt không, hết cách. Chẳng nhẽ xông lên cắn hắn ta một phát?

Vậy ai, đứa nào nói người đi xuyên qua không gian đều là con người của vạn năng? Đừng có để tôi gặp được hắn!

Thấy tôi đi theo sau bố tôi, nhấc chân là chạy về phía văn phòng hợp tác xã, Chu tiên sinh vội vàng kéo tôi lại.

“Tiểu Tuấn, làm gì vậy?”

“Con đi xem một chút”

“Con là trẻ con, đi xem cái gì chứ?”

Tôi cười cười nói: “Chính vì con là trẻ con, bất luận nhìn thấy cái gì thì cũng không ai thèm để ý mà.”

Chu tiên sinh kinh ngạc, sau đó vừa cười vừa khua tay. Đối với những biểu hiện xuất chúng của tôi, Chu tiên sinh đã không còn thấy lạ lẫm nữa rồi. Xét cho cùng mấy tháng trở lại đây, ông ấy gần như ngày nào cũng ở cùng với tôi, đã dần dần thích ứng với các biểu hiện “thiên tài” của tôi rồi, he he.

Thôi Tú Hòa tiến vào văn phòng làm việc của Nghiêm Ngọc Thành, hai vị phó chủ nhiệm vội vàng đứng dậy, bước về trước hai bước, giơ tay ra bắt lấy tay của Thôi Tú Hòa, ra sức mà nắm mà bắt mà lắc, nộ ra cái vẻ thân mật kiểu nịnh bợ. Nghiêm Ngọc Thành cũng đứng dậy, nhưng không di chuyển nửa bước, giơ tay phải ra. Thôi Tú Hòa bước lên trước hai bước, bắt tay với Nghiêm Ngọc Thành. Nhìn thấy như vậy thì cho thấy Thôi Tú Hòa khá là chủ động rồi. Tôi trong lòng ngầm thán phục, cũng chỉ có Nghiêm bá bá mới có kiểu bản lĩnh này.

Thật ra tôi không biết Thôi Tú Hòa có xuất thân từ phái tạo phản, một con người thô lỗ khó mà nhận biết được cái mẹo ở trong đó, vô cùng dễ dàng bị Nghiêm Ngọc Thành chơi cho một đòn. Đừng có xem thường cái trò này ở trên chốn quan trường, có lúc có tác dụng mà ngay bản thân nghĩ cũng không ra. Ví dụ, trong ánh mắt nhìn về Nghiêm Ngọc Thành của mấy vị chủ nhiệm nhiều hơn một chút kính nể, còn khi nhìn Thôi Tú Hòa thì lại có chút gì đó ý vị của sự khinh thường.

Sự thay đổi vô cùng nhỏ này, Thôi Tú Hòa dường như cũng cảm giác được, nụ cười trên mặt liến tắt ngấm, ho một tiếng, lại bày ra cái vẻ của lãnh đạo.

“Đồng chí Ngọc Thành à, tôi nghe nói hợp tác xã Hồng Kì các anh đang thực hiện nuôi cá trong ruộng gì đó có phải không?”

“Đúng vậy, trưởng ban Thôi.”

Thôi Tú Hòa sắc mặt phút mốt biến thành cực kì khó coi. Hiển nhiên việc Nghiêm Ngọc Thành không gọi hắn là “chủ nhiệm Thôi” mà gọi hắn là “trưởng ban Thôi” làm hắn rất không thoải mái. Xét cho cùng thì phó chủ nhiệm của ủy ban cải cách huyện cũng là lãnh đạo của toàn huyện, trưởng ban tuyên truyền chỉ là thủ trưởng của một ban.

Không đợi Thôi Tú Hòa nói thêm lời nào, Nghiêm Ngọc Thành liền “Ha ha” cười lớn.

“Trưởng ban Thôi hôm nay đích thân tới đây, liệu có phải là muốn tuyên truyền một chút về kinh nghiệm nuôi cá trong ruộng của hợp tác xã Hồng Kì chúng tôi không? Trưởng ban Thôi thật là có phúc về ăn uống, đợi chút tôi cho người làm mấy con cá chép mọi người cùng thưởng thức…”

“Đồng chí Ngọc Thành…”

Sắc mặt Thôi Tú Hòa lúc này không thể khó coi hơn được nữa.

“Tôi đến là để tìm hiểu một chút, các anh tổng cộng là dùng bao nhiêu mẫu ruộng để nuôi cá?”

“Không nhiều, hợp tác xã Hồng Kì có tất cả 21 đại đội, mỗi một đại đội 20 mẫu, tất cả là 420 mẫu ruộng.”

“Đồng chí Ngọc Thành, các anh làm như vậy, đã xin ý kiến của xã và huyện chưa? Được ai phê chuẩn vậy?”

Nghiên Ngọc Thành cố tình làm ra vẻ không hiểu : “Trưởng ban Thôi, xã viên của hợp tác xã Hồng Kì nuôi cá, cũng cần phải xin ý kiến của huyện với xã sao? Mà cần phải được ai phê chuẩn vậy?”

“Chủ nhiệm Nghiêm, tôi không phải là đang nói chuyện đùa với ông. Các anh làm như vậy kiểu gì cũng sẽ mắc sai lầm.”

Tôi đứng ở cửa bĩu bĩu môi. Cái tên Thôi trưởng ban này, thật là chẳng có trình độ gì cả. Mông đít vẫn chưa ngồi xuống ghế, mở mồm ra cái đã mắc sai lầm này mắc sai lầm kia, đây chẳng phải là đang muốn oánh đòn phủ đầu với chủ nhiệm Nghiêm sao? Cũng khó tránh có chút hơi gấp gáp, giống như kiểu mấy tên lưu manh đầu phố, vừa ra đường đã vén tay áo đánh người, chả có chút gì là phong độ của lãnh đạo cả.

Làm sao mà giống được như chủ nhiệm Nghiêm, vừa nghiêm chỉnh, vừa đàng hoàng, lại phong độ ngời ngời.

“Xin hỏi trưởng ban Thôi, các xã viên của chúng tôi nuôi vài con cá, có thể phạm phải sai lầm gì đây?”

Nghiêm Ngọc Thành hỏi vặn lại mà mặt không biến sắc.

“Chỉ là nuôi vài con cá, đơn giản như vậy sao? Là 420 mẫu ruộng đấy, không phải là một con số nhỏ đâu, đồng chí của tôi ạ.”

Thôi Tú Hòa thậm chí là vỗ vỗ vào mặt bàn nói.

Nghiêm Ngọc Thành nói một cách lạnh nhạt: “Tăng thu nhập cho tập thể, phát triển sản xuất, con số chẳng phải là càng lớn thì càng tốt sao?”

“Anh…đồng chí Nghiêm Ngọc Thành, anh làm như vậy là vi phạm lí luận sản xuất, là không thể được.”

Thôi Tú Hòa rất là không hài lòng về thái độ của Nghiêm Ngọc Thành, bắt đầu chơi bài nói cứng với nhau.

Trương Mộc Lâm thấy hai người vừa gặp nhau đã động đao động kiếm, không ai nhường ai, liền vội vàng vừa cười vừa hòa giải.

“Chủ nhiệm Thôi, anh cứ ngồi trước đã, có gì sai sót trong công việc của chúng tôi, anh làm lãnh đạo có gì cần phê bình thì cứ phê bình mà…”

Trương Mộc Lâm quả không hổ danh là người làm cán bộ nhiều năm, nói chuyện rất biết chú ý đến chừng mực. Đầu tiên định tính vấn đề trong phạm vi “sai sót của công việc”. Cái “sai sót” với “sai lầm ” có sự khác biệt về bản chất. Mặc dù ông ta không hề có ý đối phó với Nghiêm Ngọc Thành, tuy nhiên kế hoạch “nuôi cá trong ruộng ” là được thông qua thảo luận tập thể của ủy ban cải cách hợp tác xã cùng nhau đồng ý. Nếu như chuyện này được xem là “sai lầm”, ông ta thân là phó chủ nhiệm của hợp tác xã Hồng Kì, cũng không thể hoàn toàn không có chút trách nhiệm.

Thôi Tú Hòa vốn dĩ cũng không muốn vừa đến đã đối đầu với Ngiêm Ngọc Thành. Hắn là lãnh đạo cấp trên, không sai, nhưng đối với Nghiêm Ngọc Thành, vị chủ nhiệm hợp tác xã tiếng tăm lừng lẫy này, thì ít nhiều hắn cũng phải kiêng nể mấy phần. Nghe thấy Trương Mộc Lâm nói vậy, cũng muốn để không khí lắng xuống rồi nói tiếp.

Ai ngờ Nghiêm Ngọc Thành căn bản không chịu để vậy cho qua, nói một cách lạnh lùng: “Trưởng ban Thôi, nếu như làm cho tập thể tăng thêm thu nhập, làm cho các xã viên sống no ấm thêm một chút là trái với lí luận sản xuất, vậy tôi cũng muốn thỉnh giáo trưởng ban Thôi, có phải là nhất định phải nghèo đến mức không có cơm mà ăn thì mới không trái với lí luận sản xuất hay không?”

“Đồng chí Ngiêm Ngọc Thành, anh ăn nói với cấp trên như vậy sao? Đồng chí, tư tưởng của đồng chí rất là nguy hiểm. Trong đầu lúc nào cũng chỉ nghĩ đến tăng thu nhập….Tư tưởng của anh là tư tưởng của giai cấp tư sản đấy anh có biết không….”

Thôi Tú Hòa tức đến mặt đỏ tía tai, không kiềm chế được vỗ một cái xuống mặt bàn.

Thấy lãnh đạo phát hỏa, mấy vị phó chủ nhiệm đều sợ sệt, cúi thấp đầu, không dám nói tiếng nào.

Nghiêm Ngọc Thành lạnh nhạt nói: “Trưởng ban Thôi, cái này có phải là tư tưởng của giai cấp tư sản hay không, vẫn mong ông đừng vội vàng kết luận. Tôi khuyên anh nên đi sâu vào cơ sở, đến các đại đội điều tra một chút, xem xem các xã viên phản ánh như thế nào. Nếu như tập thể không tăng gia sản xuất, xã viên không được tăng thu nhập, thì bốn mục tiêu hiện đại hóa làm sao thực hiện được?”

“Bốn mục tiêu hiện đại hóa” khà, khà, tôi chính là nghe mấy cái từ ngữ này mà lớn lên chứ đâu. Đặc biệt là ở thập niên 80, “sớm nhất có thể thực hiện bốn mục tiêu hiện đại hóa” đã trở thành câu nói tuyên truyền mà nhà nhà đều biết đến.

Tôi đứng ở bên ngoài cửa hóng hớt, càng thấy thật sự khâm phục Nghiêm Ngọc Thành.

Thôi Tú Hòa tức giận lôi đình, còn Ngiêm Ngọc Thành thì vẫn vậy, không vội không vàng, chẳng cứng cũng chẳng mềm, ăn hẳn về khoản khí thế so với tên lãnh đạo Thôi Tú Hòa này. Nếu Thôi Tú Hòa chỉ biết tiếp tục tức giận như vậy, sẽ càng cho thấy hắn chẳng có sự tu dưỡng gì.

Thấy lãnh đạo của mình bị yếu thế, người tùy tùng của Thôi Tú Hòa, một chàng trai đeo kính, tuổi khoảng hơn 20, chắc là thư kí của Thôi Tú Hòa, bước lên trước một bước chõ mõm vào: “Chủ nhiệm Nghiêm, phương châm lớn lấy đấu tranh giai cấp làm cương lĩnh, chắc không thể nào không thực hiện chứ? Bốn mục tiêu hiện đại hóa là cần phải xây dựng, kiến thiết, nhưng không thể tất cả đều là vì bốn mục tiêu hiện đại hóa. Người lãnh tụ vĩ đại đã dạy cho chúng ta, chính trị là thống soái, là linh hồn. Chỉ cần công tác tư tưởng và công tác chính trị của chúng ta hơi nơi lỏng một chút, công tác kinh tế và công tác kĩ thuật nhất định sẽ đi theo con đường tà đạo…”

Thằng cha này, vác cả đến à.

Thôi Tú Hòa liếc nhìn tùy tùng của hắn một cái, vẻ mặt rất là tán thành.

Đối với Thôi Tú Hòa, Nghiêm Ngọc Thành ít nhiều còn giữ chút thể diện cho hắn, bởi vì xét cho cùng hắn cũng là lãnh đạo. Còn đối với tên tùy tùng nhãi nhép này, ông liền không chút khác khí, nói như quát vào mặt: “Thư kí Lí, trình độ lí luận cao khiếp quá đấy. Anh cũng không cần phải đọc thuộc lòng ngữ lục, càng không cần thiết tùy tiện chụp mũ lên đầu người khác. Ai nói chúng tôi không cần đến phương châm ‘lấy đấu tranh giai cấp làm cương lĩnh’? Công tác tư tưởng và công tác chính trị của hợp tác xã Hồng Kì chúng tôi có lúc nào, chỗ nào nơi lỏng?”

Thằng cha thư kí Lí này cũng phải là dễ đối phó.

“Chủ nhiệm Nghiêm, phương châm lí luận chính trị mà đảng trung ương đề xuất ra, ủy ban cải cách huyện đã chuyên môn phát văn kiện quán triệt xuống các hợp tác xã, sao chưa thấy hợp tác xã Hồng Kì các ông chấp hành vậy?”

Nghiêm Ngọc Thành trợn mắt: “Ai nói là chúng tôi chưa chấp hành nào?”

“Trên đường từ huyện đến đây, chỗ nào cũng có thể thấy các biểu ngữ tuyên truyền, chỉ có hợp tác xã Hồng Kì các ông, đến một dải biểu ngữ cũng không nhìn thấy…”

Thư kí Lí ít nhiều cũng phải kiêng nể Nghiêm Ngọc Thành, giọng nói khó tránh có chút ấp úng.

“Không sai, các anh như này là đang công khai chống lại quyết định của ủy ban cải cách huyện, sai lầm này là rất nghiêm trọng.”

Thôi Tú Hòa kịp thời ra mặt thị uy cho thư kí của mình.

“Hợp tác xã Hồng Kì các anh, ai là người phụ trách công tác tuyên truyền vậy hả?”

Tim tôi đập bụp một cái, thằng cha khốn nạn này, ăn không được Nghiêm bá bá, lại chuẩn bị khai đao với ông già mình đây à?

“Trưởng ban Thôi, là tôi phụ trách.”

“Anh tên gì?”

“Tôi là Liễu Tấn Tài, là phó chủ nhiệm của ủy ban cải cách hợp tác xã Hồng Kì,, phụ trách công tác tuyên truyền và giáo dục văn hóa.”

Bố tôi trả lời một cách chấn tĩnh.

“Liễu Tấn Tài? Được, tôi hỏi anh, hợp tác xã Hồng Kì các anh tại sao không chấp hành văn kiện của ủy ban cải cách huyện, không quán triệt thực thi tinh thần chỉ thị của trung ương?”

“Trưởng ban Thôi, mỗi một văn kiện của ủy ban cải cách huyện, hợp tác xã Hồng Kì chúng tôi đều tổ chức các cán bộ đảng viên tiến hành học tập và thảo luận nghiêm túc. Mỗi lần học tập thảo luận đều có biên bản ghi chép, hay là mang ra để ông xem qua?”

“Hừ, chỉ học tập thảo luận là đủ rồi à? Anh có hiểu làm công tác tuyên truyền là như thế nào không vậy? Tại sao không viết biểu ngữ, không tuyên truyền phương châm chính sách của Đảng với quần chúng xã viên?”

Thôi Tú Hòa nhìn bố tôi, hùng hùng hổ hổ. Gần như chỉ cần bố tôi không trả lời được một câu là hắn sẽ lập tức trở mặt.

“Tuyên truyền phương châm chính sách của Đảng, then chốt là phải lĩnh hội được tinh thần. Viết biểu ngữ hay không, chỉ là vấn đề mang tính hình thức…Tổ chức học tập thảo luận, đây là quyết định được tập thể ủy ban cải cách hợp tác xã Hồng Kì chúng tôi cùng nhau thảo luận nhất chí.”

Bố ơi, bố được đấy.

Bố tôi bất luận là so chức vụ hay so kinh nghiệm, đều không thể so sánh được với Nghiêm Ngọc Thành, tất nhiên cũng không thể đối chọi kiểu gay gắt với Thôi Tú Hòa được, kịp thời tế ra pháp bảo “tổ chức tập thể quyết định”, chính là nước cờ hay công thủ đều được.

Đúng là theo kiểu lỗi này là lỗi của tập thể. Thôi Tú Hòa nhà ngươi muốn ra oai, thì đầu tiên phải ẩy đổ cái được gọi là quyết định của tổ chức của ủy ban hợp tác xã Hồng Kì đã. Nếu không thì cũng chả trách được gì ông mày đây.

Thôi Tú Hòa bị chẹn họng đến nỗi mắt trợn ngược lên, bắt đầu có khuynh hướng chơi đòn bạo lực.

“Bất luận là thế nào, tôi rất là không hài lòng với công tác tuyên truyền của hợp tác xã Hồng Kì các anh. Anh bắt buộc phải áp dụng hành động ngay, ra sức tuyên truyền phương châm chính sách của trung ương.”

Lão già Thôi này cuối cùng chơi đòn dùng thế để ép người rồi đây.

Bố tôi không nói lời nào nữa.

Không tuyên dương phương châm lí luận này là Nghiêm Ngọc Thành, bố tôi và Chu tiên sinh nghiên cứu nhiều lần mà quyết định vậy. Hôm nay Thôi Tú Hòa dựa vào thân phận là phó chủ nhiệm kiêm trưởng ban tuyên truyền của ủy ban huyện truyền ra mệnh lệnh này, với tư cách là phó chủ nhiệm chủ quản tuyên truyền của hợp tác xã, lại không thể nào làm cứng được. Nguyên tắc tổ chức “cấp dưới phục tùng cấp trên” vẫn là phải tuân theo.

Thấy bố tôi có chút không thể chống lại được, phận làm con như mình, cứ nấp ở đằng sau thì cũng không ra gì cả, trong lòng thấy nguy cấp, không kìm được liền hô lớn.

“Chỉ có thực tiễn mới là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lí!”

“Ai?”

Thôi Tú Hòa hét lớn.

Có lẽ do giọng nói này có chút non nớt, những cán bộ có mặt đều cảm thấy hết sức kinh ngạc, dồn ánh mắt vào đứa trẻ 7 tuổi đứng ngoài cửa. Chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi càng đặc biệt kinh ngạc, đang định mở miệng nói, tôi liền quay người chạy thật nhanh khỏi tầm mắt của họ.

Hê hê, ta chính là để cho tất cả cán bộ trong phòng đực ra ở đấy, cho các người có lời mà không nói được.

“Là con nhà ai vậy?”

Thôi Tú Hòa thấy thằng nhóc con như vậy, cục tức đầy bụng, phát tác không được một nửa, cái mặt đỏ lên như đít khỉ.

Nghiêm Ngọc Thành lập tức nháy mắt với ba tôi, ngăn không cho bố tôi mở miệng “nhận tội”, vừa cười vừa nói : “Thực tiễn mới là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lí, câu nói này hay lắm. Trưởng ban Thôi, đạo lí đến trẻ con cũng hiểu được, chúng ta chắc không cần phải thảo luận nữa chứ?”

Hê hê, kể cả là Nghiêm bá bá anh minh lợi hại, lúc này cũng tuyệt đối không thể nghĩ ra được nguồn gốc của câu nói này ghê gớm như thế nào. Chỉ là một năm sau, , , …mấy tờ báo lớn chủ chốt quan trọng nhất trong nước mới kế tiếp nhau đăng lên câu nói chấn động toàn quốc này . Hiện nay đang bị tôi nói ra sớm hơn đến tận 1 năm.

Trong lòng đúng là cảm thấy vô cùng sảng khoái.

Chương 19 : Tuy vạn thiên nhân ngô vãng hĩ

Tôi rời khỏi Liễu Gia Sơn, chuyển đến sống ở trong hợp tác xã.

Nguyên nhân là do Chu tiên sinh được điều đến hợp tác xã làm việc. Mà Chu tiên sinh có thể đến hợp tác xã làm việc là xuất phát từ đề nghị của bố tôi. Mà xét cho cùng thì vẫn là có liên quan đến việc thằng cha Thôi Tú Hòa gẫy cánh mà về tại hợp tác xã Hồng Kì.

Hôm đó chủ nhiệm Thôi ăn một quả mất mặt tại hợp tác xã Hồng Kì, bị Nghiêm Ngọc Thành làm cho nói không được gì cũng vẫn phải chấp nhận, bởi vì tư cách của Nghiêm Ngọc Thành hơn hắn quá nhiều. Trước đại cách mạng văn hóa, Nghiêm Ngọc Thành đã là phó chủ nhiệm của ủy ban huyện, sau này chuyển sang làm cục trưởng cục nông nghiệp, lúc đó Thôi Tú Hòa vẫn còn là một anh công nhân quèn. Nhờ vào đại cách mạng văn hóa, Thôi đại ca thẳng cánh bay lên, chiếm được cả chức vụ phó chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện, đứng trước mặt Nghiêm Ngọc Thành, xét cho cùng thì vẫn có chút không đủ tư cách. Chốn quan trường xưa nay vốn đặc biệt chú trọng đến tư cách với và thâm niên, sau này cán bộ nếu như không có mấy phần bản lĩnh thật sự, thì danh tiếng thường thường không cao. Thôi Tú Hòa có cái gốc quá kém, hoàn toàn là nhờ vào Vương Bản Thanh mà chống đỡ. Làm hắn tức giận nhất có lẽ là không biết thế nào mà lại bị một thằng nhóc vắt mũi chưa sạch làm cho mất mặt, uất đến nỗi không có chỗ nào để phát tiết. Cuối cùng không còn cách nào khác đành vác một bồ tức trong bụng, đến cơm cũng không ăn, chui vào chiếc xe Jeep, đầu cũng chẳng thèm ngoảnh lại, chạy mất.

Thôi Tú Hòa tuy là hạng vớ vẩn, nhưng ngọn núi phía sau hắn lại không phải là kẻ dễ động vào. Vương Bản Thanh là một kẻ trước nay hay bao che khuyết điểm, từ việc hắn xắp xếp Thôi Tú Hòa vào vị trí trưởng ban tuyên truyền cũng có thể nhìn ra chút đầu mối.

Vương Bản Thanh thật ra không phải là kẻ lỗ mãng lúc nào cũng làm bừa. Ở cái thời kì cách mạng đấu tranh đường lối ngập tràn, nắm chắc công tác tuyên truyền dư luận là một trong những mấu chốt quan trọng để giành được chiến thắng. Thôi Tú Hòa tuy cục cằn thô lỗ, nhưng lại dễ điều khiển, là kẻ tuyệt đối có thể dựa vào được. Cho hắn làm chứ trưởng ban tuyên truyền, Vương Bản Thanh có thể yên tâm.

Thôi Tú Hòa bị làm cho tối tăm mặt mũi, Vương Bản Thanh tuyệt đối không có lí do gì chịu để yên cho việc này cả. Điều kì lạ là, sau khi Thôi Tú Hòa mặt mày xám xịt trở về huyện, không có chuyện gì xảy ra cả, Vương Bản Thanh và ủy ban cải cách huyện cũng không có phản ứng gì.

“Sự việc trái với lẽ thường chắc chắn có điều gian trá.”

Đây là kết luận của Chu tiên sinh đối với sự việc kì lạ này.

“Chẳng lẽ sắp có giông tố nổi lên?”

Bố tôi ít nhiều vẫn có chút lo lắng.

Nghiêm Ngọc Thành khua tay, nói: “Địch đến thì đánh, nước đến thì đắp đập. Bất luận hắn ra thủ đoạn gì, chúng ta đỡ là được chứ gì.”

Lần nói chuyện này, cách sự kiện “chọc tức Thôi Tú Hòa” đã được 1 tháng rồi.

“Vương Bản Thanh có lẽ cũng chẳng giở được thủ đoạn gì với anh, nhưng Tấn Tài thì khác. Xét cho cùng thì cũng ít từng trải. Thôi Tú Hòa lại là lãnh đạo trực tiếp cai quản của Tấn Tài, nếu như hắn cố tình gây khó dễ về phương diện công việc, cũng không thể không phòng.”

“Ừm, thầy nói rất có lí.”

Nghiêm Ngọc Thành gật gật đầu. Ông khí thế hào hùng, tuy chỉ là chủ nhiệm của một hợp tác xã cỏn con, nhưng không lúc nào không thể hiện ra phong độ khoáng đạt của mình. Nhưng điều này hoàn toàn không phải là cho thấy tính cách của ông qua loa đại khái.

Trên thực tế, những người suy nghĩ không chu đáo, tuyệt nhiên sẽ không thể nào sinh tồn được trên chốn quan trường.

“Tấn Tài, anh cần phải động não một chút, làm sao để công tác tuyền truyền của hợp tác xã được sinh động khí thế thêm một chút, để cho tên Thôi Tú Hòa muốn cắn anh cũng không có chỗ cắn.”

“Ừm…có điều, phương châm lí luận này của trung ương được xem là tiêu chuẩn cao nhất trong sinh hoạt chính trị hiện nay, trọng điểm tuyên truyền của toàn huyện hiện nay đều tập trung vào phương diện này, công tác tuyên truyền của chúng ta lấy cái gì để làm trọng điểm đây? Hay là …cứ ứng phó cho qua đã? Xét cho cùng thì đây cũng là chính sách của trung ương.”

Bố tôi có chút không xác định.

Chu tiên sinh và chủ nhiệm Nghiêm sắc mặt ngưng đọng lại. Chung quy lại thì chỗ mà họ đứng là quá thấp, sự hiểu biết về đại cục hoàn toàn chỉ là dựa vào trực giác mà suy đoán. Muốn đi ngược lại với chính sách của trung ương quả thật không phải là điều gì dễ dàng.

“Tôi thấy cứ ứng phó cho qua đã cũng được, thầy thấy thế nào?”

Chu tiên sinh nghĩ một lát, cũng gật đầu.

Lúc này đây tôi lo lắng đến nóng hết ruột gan. Bởi vì tôi biết một năm sau, tại đại hội lần thứ 11 của Đảng, phương châm lí luận này chính thức bị phủ định. Đối mặt với vấn đề nguyên tắc thị phi này không thể làm cỏ mọc trên tường được. Đặc biệt là trong tình hình đã đắc tội với Thôi Tú Hòa, làm như vậy càng không hợp lí. Tất nhiên, nếu như ngay từ khi bắt đầu đã làm theo các bước đi của huyện, ra sức tuyên truyền phương châm này, thì đến cuối cùng bị chứng minh là sai lầm thì cũng chẳng làm sao. Dù gì thì cũng là cấp dưới phục tùng cấp trên, trời có sập xuống thì cũng có người cao hơn đỡ rồi. Đến lúc đó vẫy cơ hô hào cho phương châm chính sách mới là được. Chỉ cần không làm quá thì có lẽ cũng không có họa lớn gì. Đây cũng là chính sách mà đại đa số các hợp tác xã trong toàn huyện đang áp dụng. Nhiều năm trở lại đây, kỉ luật tổ chức nghiêm khắc đã trói buộc tư duy và phương thức làm việc của những người này. Giống như Nghiêm Ngọc Thành là cán bộ cơ sở nhưng có chủ kiến riêng của bản thân tuyệt đối là không nhiều.

Đến nay đã đắc tội với Thôi Tú Hòa rồi, đồng thời còn được tôi hô ra “thực tiễn là tiêu chuẩn duy nhất để kiểm nghiệm chân lí”, Nghiêm Ngọc Thành còn gật đầu đồng ý với quan điểm này ngay trước mặt Thôi Tú Hòa, tức là đã tỏ rõ thái độ của bản thân với phương châm này. Lúc này mà đi “ứng phó cho qua chuyện”, thay đổi thái độ nhắm mắt làm theo văn kiện của huyện, người ta chưa chắc đã bỏ qua. Đợi đến khi cái phương châm lí luận này bị phủ định, sẽ chỉ làm trò cười cho thiên hạ. Thấy một cơ hội vô cùng lớn như vậy bị lãng phí một cách vô ích, bất luận như thế nào cũng phải thuyết phục họ. Nhưng thuyết phục như thế nào lại là một vấn đề nan giải.

Kẻ hèn này là người thường hay bí quá hóa thông minh, kiếp trước sở trường chính là nói dối không chớp mắt. Có điều chưa bao giờ gặp phải cục diện như ngày hôm nay.

“Tự phản nhi thúc, tuy vạn thiên nhân ngô vãng hĩ….Chu bá bá, câu nói này của là có ý nghĩa gì vậy?”

Nói xong tôi lập tức cảm thấy hối hận, lần này biểu hiện xuất sắc quá, Chu tiên sinh vẫn chưa dạy mình cuốn . Hứng thú của ông đối với Mạnh Á Thánh không được nồng hậu như hứng thú đối với Khổng Thánh nhân. So sánh ra thì Mạnh phu tử quả thật có chút không nói lí lẽ, Khổng phu tử thú vị hơn nhiều.

Chu tiên sinh chỉ cho rằng đây là sự thỉnh giáo của tôi, liền giải thích nói: “Quay đầu lại tự kiểm tra lại những hành vi lời nói của bản thân, chỉ cần là nơi nào có chân lí, kể cả là thiên quân vạn mã, ta cũng sẽ dũng cảm tiến về trước….Tiểu Tuấn, con…con đây là có ý gì vậy?”

Tôi vốn dĩ dự định chơi bài cũ, nhắc nhở mấy vị phần tử trí thức này một chút, sau đó giả ngây ngô. Lần này thấy ba người bọn họ đều ánh mắt lấp lánh nhìn tôi, nhìn chằm chằm làm tôi ngứa hết da đầu, trong lòng tự nhủ “hỏng rồi”, biết là chuyến này không trốn được rồi.

“Tiểu Tuấn….Bá hình như chưa dạy cho con thì phải? Tấn Tài, là anh dạy nó à?”

Bố tôi vội lắc đầu cười khổ : “Đến anh còn chưa dạy cho nó, tôi làm sao mà dạy nó được chứ? Đến bản thân tôi còn không hiểu lắm về ….”

“Chu bá bá, Nghiêm bá bá, bố, mọi người không phải tìm hiểu làm gì, là con tự xem đấy. Chỗ Chu bá bá có nhiều sách như vậy, con lật đại thì trông thấy…..con liền cảm thấy , cái ông Thôi trưởng ban lần trước, chắc sẽ không chịu để yên như vậy….cũng giống như bọn trẻ con bọn con đánh nhau, đánh thua thì không phục vậy, nhất định phải đánh thắng mới thôi….”

Tôi vừa nói vừa quan sát sắc mặt của họ. Kinh ngạc là không thể tránh được, sau khi nghe mấy câu phía sau của tôi thì đều lộ ra vẻ mặt như ngộ ra điều gì đó. Ừm…vẫn may, vẫn may! Tìm được chủ đề có thể miễn cưỡng ghép với “giới trẻ con” để móc vào.

Một hơi nói xong, tôi liền xoay người lại, lau mồ hôi hột.

“Ừm, Tiểu Tuấn nói rất có lí. Tôi thấy Thôi Tú Hòa chẳng qua là đang cố nhẫn nhịn đợi thời cơ.”

Nghiêm Ngọc Thành nói một cách khẳng định.

“Vấn đề là hắn đang đợi cơ hội gì chứ? Hắn là phó chủ nhiệm ủy ban cải cách huyện, sau lưng còn có Vương Bản Thanh, muốn gây khó dễ cho các anh hoàn toàn không khó….”

Chu tiên sinh có chút nghi hoặc.

Làm thế nào để đối phó với sự đánh trả của Thôi Tú Hòa là việc quan trọng trước mắt, mạch suy nghĩ của cả ba người rất nhanh từ quay trở lại, làm tôi thoát được kiếp nạn này.

“Chẳng nhẽ, bên trên có những ý kiến khác nhau?”

Bố tôi nói.

He he, bố, khen thêm một câu!

Trong trí nhớ của tôi, phương châm lí luận này được đề xuất ra không lâu thì có một vị nguyên lão vô cùng có tiếng tăm trong Đảng đã viết thư đến trung ương, trịnh trọng đề xuất ra “Đời nào cũng vậy, bắt buộc phải dùng hệ thống tư tưởng hoàn chỉnh, chuẩn xác để chỉ đạo toàn đảng, toàn quân và toàn nhân dân cả nước”. Thời gian cụ thể tôi không nhớ rõ lắm, đại khái là trong năm 1977. Mà bức thư đó được trung ương chuyển phát đến các vùng. Có lẽ Vương Bản Thanh, Thôi Tú Hòa biết được nội dung của bức thư này, nhất thời không dám manh động, cho nên mới tạm thời yên ả như vậy.

Chỉ có điều là vị nguyên lão ấy lúc đó vẫn chưa tái nhậm chức trở lại, phương châm lí luận mà trung ương đề xuất vẫn chiếm vị trí chủ đạo trong Đảng.

Sự việc này, bố tôi cũng đoán ra được chút manh mối, bọn chủ nhiệm Nghiêm sớm muộn gì cũng sẽ biết. Cho nên lúc này cũng không cần tôi phải lắm mồm.

Nghiêm Ngọc Thành khí khái anh hùng lại trỗi dậy, vung tay nói: “Tiểu Tuấn nói đúng, tự phản nhi thúc, tuy vạn thiên nhân ngô vãng hĩ. Bất luận Vương Bản Thanh, Thôi Tú Hòa có ý gì, chỉ cần là thứ đúng đắn, chúng ta nhất định cần phải kiên trì theo.”

Bố tôi cũng là người thức thời , lập tức nói: “Đúng, hắn có kế Trương Lương của hắn, ta có chủ ý cũ của ta. Chủ nhiệm, chúng ta cứ dứt khoát gióng trống khua chiêng tuyên truyền ra ngoài, gây dựng được thanh thế đã rồi tính tiếp.”

He he, ở kiếp trước, bố tôi chính là ương ngạnh như vậy đấy, sau khi làm cán bộ hành chính thì cũng chỉ cố gắng thích ứng với quy tắc của quan trường. Khi thời cơ đến, tính khí thẳng thắn lại được phát tác.

Nhìn hai vị chủ nhiệm khí khái anh hùng này, Chu tiên sinh mỉm cười khẽ lắc đầu. Nếu nói đến tính khí ương ngạnh, cộng cả chủ nhiệm Ngiêm với bố tôi lại, e rằng cũng không so sánh được với đồng chí giáo sư này.

Tuy nhiên đồng chí giáo sư không đứng ngoài bàng quan được bao lâu, phó chủ nhiệm Liễu khẽ chuyển con ngươi, chuyển sự chú ý vào ông.

“Chu tiên sinh, việc này còn cần ông ra sức ủng hộ.”

“Ồ? Tôi có thể ủng hộ gì cho các anh?”

Chu tiên sinh cảm thấy kì lạ.

“Nếu như đã muốn đối chọi lại với ban tuyên truyền của huyện, chút lí luận của tôi hoàn toàn là không đủ. Cần phải ông đích thân nâng đỡ mới được.”

Chủ nhiệm Nghiêm mắt bỗng sáng lên, vỗ đùi nói: “Đúng rồi, thầy, nói đến viết văn nói lí luận, cả huyện Hướng Dương này không có ai là đối thủ của thầy.”

“Đừng nói là huyện Hướng Dương này, ngay đến cả tỉnh N, chỉ sợ không có ai xứng đáng là đối thủ của bác.”

Tôi nổi hết cả da gà. Khiếp thật, chủ nhiệm Nghiêm và ba tôi nịnh người cũng có thể nịnh được đến mức tuyệt diệu như vậy? Đúng là cao thủ có khác! Lại nhìn trộm tiên sinh một cái, chỉ thấy tiên sinh hơi khẽ nhắm mắt, bộ dạng bình thản ung dung.

Nghĩ một chút thì thấy cũng đúng, thân là giáo sư của trường Đảng của tỉnh ủy, nếu nói đến viết văn chương nói lí luận thì thật sự có thể “thử hỏi cả huyện Hướng Dương ai xứng đáng là địch thủ”!

Tiên sinh ngất ngây một hồi lâu, mới than thở nói: “Thân phận hiện tại của tôi, chỉ sợ là không thể công khai làm những công việc đó.”

Hợp tác xã tuy nhỏ nhưng cũng là một cấp cơ quan chính quyền, không thể nào tùy tiện thu nạp những người có vấn đề về học thuật phản động.

“Cái đó không sao. Hợp tác xã của chúng ta chẳng phải là có đội văn công sao? Với trình độ của Chu tiên sinh thì việc vào đội văn công là hoàn toàn đủ điều kiện. Chỉ là như vậy thì tủi thân cho vị giáo sư lớn như bác đây, không biết bác có đồng ý tạm thời chín bỏ làm mười mà chiều theo hay không?”

Ngiêm Ngọc Thành ha ha cười lớn: “Nhìn cái cục diện này, chính sách chắc chắn sẽ thay đổi, việc thầy phục chức về tỉnh làm việc chỉ là sớm hay muộn, cũng ta cứ tranh thủ thời gian, nhân cơ hội trước khi thầy về tỉnh làm việc, cứ vắt được bao nhiêu sức thì hay bấy nhiêu, ha ha ha….”

Đội văn công của hợp tác xã không được xem là một đơn vị chính thức, nhưng những thành viên của đội văn công đều là chiếu theo sức lao động để tính công. Mỗi lần đến các làng xã biểu diễn, còn có một chút phụ cấp ăn uống.

Vợ chồng Chu tiên sinh trong đội sản xuất đều được chỉ được tính một nửa sức lao động, cuộc sống khá là khó khăn. Đề nghị Chu tiên sinh vào đội văn công, cũng được xem như là một cách giúp đỡ khéo léo, nhất cử lưỡng tiện.

“Woa, bá bá đến hợp tác xã , con cũng đi theo….”

Tôi đứng bên cạnh hoan hô.

Không phải là tôi ghét Liễu Gia Sơn, thích hợp tác xã. Nếu mà so sánh ra, ở Liễu Gia Sơn còn vui hơn một chút. Chỉ có điều tôi tính rồi, một khi đi cùng với Chu tiên sinh đến hợp tác xã, vậy thì cần phải hạ quyết tâm không đến trường học tiểu học nữa. Cái kiểu ngồi đặt hai tay lên bàn cùng nhau mài mông với một lũ trẻ con, quả thật không làm người ta thoải mái gì. Kiếp trước một lần như vậy là quá đủ rồi.

Dựa vào lượng kiến thức được biểu hiện ra hiện nay của tôi, chắc chắn bố tôi cũng sẽ không cố chấp đến nỗi nhất định bắt tôi phải đến trường tiểu học chịu tội.

Tất cả đều giống như những gì tôi mong muốn, đến hợp tác xã, sau khi Chu tiên sinh ổn định xong xuôi, tôi với đại tỉ liền được ở cùng với nhau. Bố tôi tất nhiên cũng nhắc đến chuyện chuyển trường, tôi trần thuật một chút lí do, ông quả nhiên cũng không ép buộc gì cả. Ngoài việc mỗi ngày tiếp tục theo học 2 tiếng đồng hồ ở chỗ Chu tiên sinh, thời gian còn lại tôi tự mình chi phối, quả thật tự do tự tại lại thanh nhàn. Càng khiến tôi hưng phấn là cố nhiên giúp tôi tìm được một con đường phát tài.

Sự việc là như thế này, bên cạnh hợp tác xã có một cửa hàng sửa chữa nhỏ, cứ là các đồ điện gia dụng như máy khâu, đài catset, xe đạp, thậm chí là đèn pin, không cái gì là không sửa.

Mở cửa hàng sửa chữa này là một người tàn tật tên là Phương Văn Thích.

Vốn dĩ cửa hàng sửa chữa như thế này là không thể tồn tại được, năm 1977 vẫn chưa có khái niệm về hộ cá thể. Chỉ bởi vì Phương Văn Thích là người tàn tật, lại có quan hệ thân thích với phó chủ nhiệm Trương của hợp tác xã, thế là cũng mắt nhắm mắt mở cho anh ta chỗ kiếm ăn qua ngày.

Những lúc nhàn rỗi không phải học bài, tôi cũng thường hay chạy đến cửa hàng của hắn để chơi đùa. Kết quả phát hiện ra trong cửa hàng của hắn đặt đến tận mấy cái đài catset. Hỏi ra mới biết là người ta mang đến để sửa, nhưng hắn chưa từng đi học cho nên kiến thức về điện vô tuyến là tương đối có hạn. Nói như thế này đi, với cái kĩ thuật sửa chữa điện vô tuyến kiểu mèo ba chân của hắn, vừa đủ để cho đài catset đang kêu sửa thành không kêu được nữa. Nhưng đã mở cửa hàng sửa chữa ra rồi, người ta mang đài catset hỏng đến, lại không thể không nhận. Thế là chỉ còn cách nhờ vào vận may, may mắn sửa được thì lấy tiền phí sửa. Không sửa được thì cũng chỉ còn cách trả lại cho người ta.

Ngày này thấy hắn mồ hôi đầy đầu đang đánh vật với một chiếc đài catset hiệu “Red light”, vật lộn mất nửa ngày trời, cái máy catset vẫn không chịu phát ra âm thanh bình thường. Trong lúc nhất thời cảm thấy ngứa ngáy, tôi nói: “Phương đại ca, để em thử xem thế nào.”

Phương Văn Thích đang cáu bực, nếu như không phải nhận ra tôi là con trai của phó chủ nhiệm Liễu, chỉ sợ lập tức lúc đó sẽ trở mặt ngay.

Nghĩ mà xem, một thằng nhóc 7, 8 tuổi mà lại dám lớn tiếng nói muốn sửa đài catset, làm sao mà hắn không tức điên người lên được chứ? Cái đài catset hiệu “Red light” đấy là kiểu máy đứng, đặt đứng lên còn cao hơn người tôi, vô cùng có khí phái, lúc bấy giờ được xem là hàng xa xỉ phẩm không phải ai cũng mua được.

Mặc dù có phó chủ nhiệm Liễu làm ngọn núi dựa, nhưng Phương Văn Thích vẫn mặt mày nhăn nhó khua tay nói: “Trẻ con đừng có quấy phá, biết cái gì?”

Tôi vừa buồn cười và tức, hai tay khoanh trước ngực nói: “Nếu như em sửa được thì làm sao?”

“Nếu em mà sửa được anh cho em 1 tệ.”

1 tệ không phải là một con số nhỏ. Có lẽ hắn sửa xong cái đài catset này , tiền sửa chắc cũng chỉ khoảng 5 tệ.

“Nói lời giữ lấy lời không?”

Phương Văn Thích bực quá, móc ra đồng 1 tệ đập lên mặt bàn nói: “Chỉ cần em sửa được nó, 1 tệ này là của em.”

“Được, anh đợi em một chút.”

Phương Văn Thích mặt nghệt ra nhìn tôi đi ra ngoài, không biết tôi muốn làm cái gì. Đợi đến khi thấy tôi cầm một cái đồng hồ đo điện về, mới lộ ra sắc mặt kinh ngạc: “Tiểu Tuấn, em biết sửa thật à?”

Tôi chả thèm phí lời với hắn, bảo hắn đứng sang một bên, xắn ống tay áo tiến hành sửa ngay, Phương Văn Thích trong lúc mắt còn đang hoa lá cành thì cái đài catset đó đã vang lên âm thanh quen thuộc “đây là đài tiếng nói nhân dân trung ương”.

Tôi cũng chẳng thèm quan tâm đến Phương Văn Thích đang trợn mắt há mồm, thu về đồng hồ đo điện, cầm lấy 1 tệ đặt trên bàn, bước ra ngoài.

“Tiểu Tuấn, Tiểu Tuấn, đợi chút đã…”

“Sao vậy? Hối hận rồi à?”

“Không phải, không phải, sao vậy được, nói thế nào chúng ta cũng đều là đàn ông mà, làm sao có thể nói mà không giữ lời được…”

“Vậy thì tốt, vậy em đi nha, đi mua kẹo ăn.”

“Đừng vội, đừng vội….Tiểu Tuấn, cái đấy là em học của ai vậy?”

“Học của bố em , ông ấy trước đây là kĩ sư sửa chữa.”

“Thảo nào, thảo nào…ây , ây, Tiểu Tuấn, anh muốn bàn với em một chuyện…”

“Chuyện gì vậy, anh nói đi.”

“Em có thể dạy anh sửa điện vô tuyến không? Em yêm tâm, anh sẽ không để em dạy không công đâu, cho em thêm 1 tệ đi mua kẹo được không?”

Tôi vỗn dĩ muốn đồng ý, nhưng cái thái độ của hắn làm tôi rất không thoải mái. Cái gì đây, vừa muốn bái sư vừa xem sư phụ như trẻ con, đúng là thằng cha láo toét.

“hê hê, anh nghĩ cũng hay lắm. 1 tệ mà cũng muốn bái sư học nghề?”

Phương Văn Thích đỏ mặt.

“Như này đi, sau này những cái có liên quan đến vô tuyến điện này, em giúp anh sửa, phí sửa chữa mỗi người một nửa, thế nào?”

“Vậy…cũng được!”

Nhìn cái bộ dạng của hắn, chắc chắn là muốn học trộm kĩ nghệ của tôi. Có điều vậy cũng chẳng sao, 1 tệ 2 tệ, bây giờ có lẽ còn có chút hữu dụng. Chẳng nhẽ sau này vẫn phải dựa vào mấy trò sửa chữa vớ vẩn này để sống cả đời? Nếu đúng là như vậy thì có lẽ tôi là kẻ vượt thời gian vô dụng nhất trong lịch sử, chi bằng mua về miếng đậu phụ đập đầu chết đi cho xong.

Chương 20 : Cuộc họp cán bộ

Công tác tuyên truyền của hợp tác xã Hồng Kì, do có tên tuổi lớn như Chu tiên sinh gia nhập, cho nên vô cùng đặc sắc, sinh động. Ông viết nhiều bài vè, các vở kịch ngắn, để đội văn công của hợp tác xã luyện tập thuần thục, đến các đại đội lưu diễn, rất được hoan nghênh.

Chỉ có điều “biên kịch” ở đây là viết tên của bố tôi.

Thấy Chu tiên sinh làm mấy việc trẻ con vặt vãnh này mà lại làm một cách rất vui vẻ, hứng thú, tôi thật sự cảm thấy khâm phục vô cùng. Tiên sinh cũng là bức bối lắm, tròn trịa 6 năm, một người học rộng tài cao uyên thâm như ông mà phải ở nhà cày ruộng cuốc đất, tuổi không đến 50 mà nhìn như ông già tuổi 60. Cũng không dễ dàng gì nắm được cơ hội nhỏ bé này, thế là không nhịn được bộc phát ra.

Nhưng tôi cũng biết, hiện tượng này có lẽ không thể duy trì lâu dài được.

Bởi vì phương hướng chủ thể về tuyên truyền trước mắt của hợp tác xã Hồng Kì là không ăn khớp với yêu cầu của văn kiện của ủy ban cải cách huyện. Cái mà Chu tiên sinh tuyên truyền nhiều nhất, vẫn là kiến thức kĩ thuật về “nuôi cá trong ruộng”, đương nhiên cũng tuyên truyền cả lấy đấu tranh giai cấp làm cương lĩnh, nhưng đối với phương châm lí luận của trung ương thì lại tránh mà không nhắc đến. Bọn Vương Bản Thanh, Thôi Tú Hòa kiểu gì sớm muộn cũng sẽ gây khó dễ.

Bất luận là lãnh đạo nào, đều không thể chấp nhận được dưới quyền mình xuất hiện kiểu cấp dưới “đại nghịch bất đạo” như thế này.

Đầu tháng 7 năm 1977, hợp tác xã Hồng Kì bắt đầu thu hoạch lúa vụ đầu. Cá giống thả trong ruộng ba tháng trước bội thu trên diện tích lớn, 420 mẫu ruộng nước toàn hợp tác xã về cơ bản không có bệnh hại nghiêm trọng gì, cá chép giống lớn có thể nặng đến 3, 4 lạng, có con cá biệt nặng đến nửa cân, nhỏ thì cũng phải 2 lạng, tuy không tiến hành thu hoạch toàn bộ, nhưng có lẽ bình quân mỗi mẫu ruộng cũng có thể có năng suất khoảng 60 kg cá, mỗi một đại đội thu nhập thêm được 1000kg cá. Mặc dù chia bình quân đầu người, chỉ khoảng 1kg 1 người, đối với những người nông dân ngày ngày ăn cơm độn khoai lang mà nói, quả thật như vậy là quá tốt rồi. Nhìn những con cá diếc, cá chép không ngừng nhảy lên khỏi mặt nước trong ruộng, các xã viên ai cũng mặt mày hớn hở, cười không khép được mồm lại.

Chủ nhiệm Nghiêm và ba tôi hưng phấn dị thường, chủ nhiệm Nghiêm thậm chí còn mua một cái đầu lợn cho vào nồi hầm, lại rán thêm mấy con cá, gọi thêm mọi người ăn xả láng một bữa. Có điều lần này chủ nhiệm Nghiêm lên tiếng nói là để thưởng riêng cho tôi.

Chu tiên sinh, sư mẫu và đại tỉ lúc này mới biết, người đề xướng đầu tiên của kế hoạch “nuôi cá trong ruộng” chính là thằng nhóc tôi đây.

Khi mọi người đang chìm đắm trong sự vui mừng của ngày mùa chiến thắng, huyện triệu tập cuộc họp cán bộ, đồng thời còn nói rõ người đứng đầu hợp tác xã và người phụ trách công tác tuyên truyền của hợp tác xã bắt buộc phải tham gia.

“Cuối cùng thì cái gì đến cũng phải đến rồi.”

Nghiêm Ngọc Thành nhận được thông báo, ngược lại còn thở phào nhẹ nhõm.

Có lẽ là do nguyên cớ của việc đợi lâu quá. Chờ đợi vốn dĩ là chuyện làm người ta cảm thấy sốt ruột nhất. Còn kết quả như thế nào thì cũng là vấn đề thứ yếu, rồi sẽ biết mà.

Thời gian bắt đầu cuộc họp là 8h30 sáng ngày hôm sau. Hợp tác xã Hồng Kì cách huyện thành khoảng mười mấy dặm, cũng không xa lắm. Vấn đề là ở chỗ hợp tác xã Hồng Kì không có xe riêng. Cả ủy ban cải cách huyện cũng chỉ có hai chiếc Jeep của Bắc Kinh sản xuất. Còn về cơ quan cấp trên trực tiếp của hợp tác xã Hồng Kì___ủy ban cải cách xã Đài Sơn, cũng không có một chiếc xe riêng nào cả. Mỗi ngày có thì vẫn có một chuyến xe chở nông phẩm chạy qua hợp tác Hồng Kì và huyện thành, nhưng thời gian nó chạy qua là 10 giờ trưa. Do đó, Nghiêm Ngọc Thành và bố tôi muốn đến họp đúng giờ thì bắt buộc đêm nay phải lên đường, mà đi như thế nào thì cũng chỉ có hai cách__cuốc bộ hoặc đạp xe đạp.

Nếu có xe đạp mà cưỡi thì chắc chắn là hơn đi bộ rồi. Xe chuyên dụng của hợp tác xã Hồng Kì chính là ba chiếc xe đạp.

Chu tiên sinh hiện nay đã chuyển hẳn vào sống trong hợp tác xã, chủ nhiệm Ngiêm và bố tôi tất nhiên trước lúc đi sẽ thương lượng trước với bác ấy. Tôi cũng chính là lúc bọn họ bàn bạc với nhau mà biết được chuyện này.

“Ngọc Thành, anh có gọi điện thoại hỏi thăm một chút người quen ở trên huyện không, xem vấn đề chủ yếu của cuộc họp cán bộ lần này là gì?”

“Hỏi rồi, chủ nhiệm Vượng của văn phòng ủy ban huyện, là đồng nghiệp cũ trước đây của em, ông ấy nói cuộc họp lần này chủ yếu là bố trí công tác tuyên truyền cách mạng của nửa năm còn lại, Vương Bản Thanh đích thân chủ trì, còn nội dung cụ thể thì không rõ ràng lắm.”

“Xem ra bên trên đã có chủ định rồi.”

Chu tiên sinh có chút lo lắng bất an.

Nếu như là chuyện của bản thân bác ấy, bác ấy sẽ tuyệt nhiên không cảm thấy lo lắng như vậy. Bác ấy tính khí đúng là ương ngạnh không ai hơn. Nhưng sự việc liên quan đến môn sinh đắc ý nhất của mình và tiền đồ chính trị của người tâm đầu ý hợp với mình, cũng khó tránh có chút bồn chồn.

Nghiêm Ngọc Thành nét mặt nhẹ nhàng, nói nhạt : “Vậy thì có làm sao, căng lắm thì không làm cán bộ nữa là được chứ sao.”

Bố tôi cũng nói: “Đúng vậy. Chúng ta đến từ đâu thì vẫn đi về đấy.”

Chu tiên sinh cười nói: “Đúng là tôi nghĩ nhiều quá rồi. Các anh đi đi.”

Tôi bất ngờ nói: “Ngiêm bá bá, bố, con cũng muốn đi.”

Nói thật lòng, tôi lấy hết sức cam đảm mới nói ra được yêu cầu này đấy, không ngờ Nghiêm Ngọc Thành và bố tôi hai người nhìn nhau một cái, rồi cùng nhau gật đầu. Xem ra mấy lần biểu hiện hơn người của mình đã giành được sự chấp nhận của họ đối với mình. He he.

Thế là tôi ngồi sau xe đạp của bố tôi, gập ghềnh mười mấy dặm đường núi, cố mà chịu sự giày vò của từng cơn đau mông, đau hai mép trong đùi, cuối cùng thì cũng đến được thị trấn Hướng Dương.

Vợ của Nghiêm Ngọc Thành làm việc tại huyện thành, con bác ấy cũng đi học ở đây. Bác ấy đương nhiên muốn phóng về nhà hưởng thụ chút cuộc sống gia đình. Bác ấy cũng mời cả hai bố con tôi đến nhà bác ở qua một đêm, nhưng có điều hai đại lão gia chúng tôi, làm sao mà lại đồng ý đi làm chân gỗ siêu cấp kiểu này chứ? Thế là từ chối khéo luôn.

Bố tôi đưa tôi đến một quán mì nằm ở đường giải phóng, thị trấn Hướng Dương ăn một bát mì bò.

Kiếp trước lúc ở độ tuổi này tôi đang đi học ở thị trấn Hướng Dương. Đường giải phóng trong kí ức của tôi vẫn y hệt như vậy, đến mùi vị của bát mì bò của quán mì vẫn không có chút gì xa lạ. Khi đến thế kỉ 21, mì bò của đường giải phóng trở thành món ăn nổi tiếng của thành phố Hướng Dương.

Ăn xong mì, bố tôi đưa tôi đến nhà khách thị trấn đặt một phòng, hai cha con tắm rửa, đi ngủ, cả đêm không nói lời nào.

Ngày hôm sau, cuộc họp cán bộ làm công tác tuyên truyền của huyện Hướng Dương được tổ chức tại lễ đường Hướng Dương__kiến trúc được xem là khủng nhất lúc bấy giờ của cả huyện. Chủ nhiệm, phó chủ nhiệm chủ quản công tác tuyên truyền của các hợp tác xã, khu, các cán bộ của các đơn trị trực thuộc huyện, có đến hơn 200 người.

Đoạn đường cái trước cửa lễ đường lớn Hướng Dương đặt từng hàng dài xe đạp, cảnh tượng vô cùng hoành tá tràng, so với cái cảnh từng hàng ô tô con sau này, chắc cũng không kém phần long trọng. Ở đằng trước có mấy chỗ trống, chắc là để đặt hai con xe Jeep của ủy ban huyện. Mấy lão lãnh đạo huyện, lúc nào cũng cái kiểu đợi những người tham gia hội nghị đều đến đông đủ rồi mới đến.

Đây cũng là một kiểu quy tắc của quan trường, nếu không thì làm sao thấy được sự tôn quý về thân phận của lãnh đạo?

Bố con tôi đến sớm hơn 20 phút, gặp Nghiêm Ngọc Thành ở cửa của đại lễ đường. Nghiêm Ngọc Thành người quen không ít, chốc chốc lại bắt tay hàn huyên với người quen cũ, đương nhiên cũng không quên giới thiệu bố tôi với anh em các ngả. Nhìn thái độ vẻ mặt của họ, thấy cũng chẳng có gì đặc biệt cả. Có lẽ họ cũng chỉ xem cuộc họp cón bộ lần này như bao cuộc họp bình thường khác. Thời kì cách mạng họp nhiều thì thôi rồi, động cái là triệu tập các cuộc họp hàng vạn người. Tuy cuộc họp lần này có quy mô khá lớn nhưng mọi người cũng có cảm thấy lạ gì.

Cuộc họp với quy cách như này, các cách thức bảo vệ cũng chẳng phải là nghiêm mật gì lắm, ngoài nhân viên công tác của văn phòng ủy ban huyện duy trì trật tự ở chỗ cửa ra vào ra, ở cửa lễ đường cũng chỉ có vài đồng chí công an mặc quân phục màu trắng đi qua đi lại, chẳng thấy có gì là căng thẳng cả.

Lúc bấy giờ lão bách tính thường là đều nhát gan, cuộc họp tầm cỡ hơn 200 người có quyền lực nhất của huyện Hướng Dương như thế này, những người không có phận sự…từ sớm đã tránh đi chỗ khác, kẻ nào dám chạy đến mà xem náo nhiệt?

Thân người tôi bé nhỏ, kéo tay của Nghiêm Ngọc Thành, bị chôn vùi vào trong đám cán bộ, không khó khăn gì có thể chui vào được. Cũng có ông cán bộ phát giác ra tôi, cũng chỉ cười cười, chẳng thèm để ý. Ai mà thèm đi để ý một thằng nhóc chứ?

Vừa bước vào cửa, ở trên bục chủ tịch một bức biểu ngữ cực lớn lọt vào tầm mắt.

“Đại hội động viên kiên quyết thực hiện phương châm lí luận của trung ương – huyện Hướng Dương.”

Xem ra giả thiết ban đầu của chúng tôi là chuẩn xác, Vương Bản Thanh nhẫn nhịn không báo thù, là bởi vì chưa biết được ý kiến của bên trên như thế nào. Đến nay khua trương thanh thế tuyên truyền phương châm lí luận của trung ương như thế này, chắc hẳn là đã có được sự chỉ thị rõ ràng của cấp trên.

Đại lễ đường của huyện Hướng Dương to vật vã, cả 1500 người cùng lúc ngồi vào cũng ok, cuộc họp chỉ có 200 người, tất nhiên sẽ ngồi hết lên mấy hàng ghế đầu. Tôi lúc này cũng không tiện ngồi chung với bố tôi. Trong một đống cán bộ ông nào cũng mặt mày chỉnh tề thế này, tự nhiên xuất hiện một thằng nhóc con thì khó tránh có chút không thỏa.

Thế là bố tôi để tôi ngồi ở hàng ghế sau chỗ mà không ai chú ý lắm, dặn dò tôi không được chạy lung tung.

Tôi gật gật đầu.

Mức độ quan tâm chú ý đến cuộc họp này của tôi cũng chả kém các ông ấy là bao, làm sao có thể chạy lung tung được chứ?

Mọi người sau khi cơ bản đã đến đủ, đại khái lại qua 2, 3 phút sau, đột nhiên cả hội trường đứng dậy, nhiệt liệt vỗ tay, một bên của bục chủ tịch, một đoàn dài cán bộ người mặc đồ Trung Sơn, mặt mày rạng rỡ bước ra.

Tên đi đầu khoảng 50 tuổi, người cao gầy, đeo một cặp kính gọng đen, mặt dài, môi mỏng. Không cần hỏi cũng biết, chắc chắn là Vương Bản Thanh.

Vừa trông thấy bộ dạng của Vương Bản Thanh tôi liền cảm thấy không vui. Không phải là tôi có thành kiến với hắn, mà bởi vì cái dung mạo của thằng cha này, tiểu nhân một giuộc, không dễ đối phó đây. So sánh một chút, thằng cha Thôi Tú Hòa đi ở vị trí thứ tư, cũng ưỡn ngực ngẩng cao đầu, nhưng quả thật chẳng ai thèm để ý. Loại người cái gì cũng viết lên trên mặt, nếu như không có Vương Bản Thanh nâng đỡ, căn bản không thể nào trà trộn được vào giới quan trường.

Tôi đếm rồi, bục chủ tịch có hai hàng ghế, hàng trước 9 người, hàng sau 8 người. Lúc bấy giờ không thịnh việc viết bảng tên người, dù gì thì xắp xếp như thế nào, ai cần ngồi ở đâu, mọi người hầu như đều biết cả. Chín vị trí của hàng ghế trước, là vị trí của 9 chủ nhiệm, phó chủ nhiệm của ủy ban cải cách huyện, 8 vị ở hàng ghế sau, tuổi tương đối cao, chắc là cán bộ laoc thành của tuyến hai. Trong thời gian đại cách mạng, rất nhiều cán bộ lão thành bị đả đảo, những người có tư cách ngồi trên bục chủ tịch của huyện Hướng Dương, cũng chỉ có 8 vị này mà thôi.

Theo thông tin mà chủ nhiệm Vượng của văn phòng ủy ban huyện cung cấp cho Nghiêm Ngọc Thành thì thấy cũng có chút không khớp. Chủ trì đại hội không phải là Vương Bản Thanh, mà là do phó chủ nhiệm kiêm trưởng ban tuyên truyền Thôi Tú Hòa chủ trì.

Thôi Tú Hòa không hổ thẹn là xuất thân từ phái tạo phản, nói ra câu nào câu đấy to như sấm. Tay cầm bản thảo viết sẵn, đọc mất đúng 1 tiếng đồng hồ, quanh đi quẩn lại vẫn là cường điệu tính quan trọng của phương châm lí luận của trung ương, đề xuất ra phương châm lí luận này là chuẩn tắc làm việc tối cao trong sinh hoạt chính trị trước mắt. Tôi đoán chắc có rất nhiều đoạn đều là thư kí của thằng cha này sao chép từ trên các tờ báo lớn xuống.

“….Sau đây, mời đồng chí Vương Bản Thanh, chủ nhiệm ủy ban cách mạng huyện Hướng Dương lên báo cáo…”

Tiếng vỗ tay lại một lần nữa vang lên.

Vốn dĩ bị Thôi Tú Hòa ru cho sắp ngủ đến nơi rồi, nghe thấy vậy cũng bất giác tinh thần lại phấn chấn trở lại. Ừm, nhân vật chính cuối cùng cũng ra sân rồi.

“….Các đồng chí, phương châm lí luận này là được trung ương đảng đề xuất ra, là chuẩn tắc chính trị tối cao mà toàn đảng, toàn quân và nhân dân cả nước trước sau như một phải tuân theo….Vào tháng 3 của năm nay huyện đã có công văn gửi xuống, yêu cầu các khu các hợp tác xã ngiêm túc quán triệt thực hiện tinh thần chỉ thị của trung ương, đại đa số các khu và hợp tác xã đều làm rất tốt, làm việc rất đúng chỗ. Ví dụ như hợp tác xã Liên Hoa và hợp tác xã Cổ Trấn, còn thành lập cả đội tuyên truyền chuyên môn, đến từng nhà từng hộ để tuyên truyền tinh thần chỉ thị của trung ương…như vậy là rất tốt. Các đồng chí, làm công tác cách mạng cần phải có thái độ nghiêm túc chịu trách nhiệm như vậy…”

Giọng nói của Vương Bản Thanh bình ổn, nho nhã, tốc độ nói vừa phải, lúc thích đáng thì kéo dài giọng điệu, làm ra vẻ quan cách, rất hợp với thân phận hiện giờ của hắn.

“…Thế nhưng, cũng có cá biệt hợp tác xã và cá biệt các đồng chí cán bộ, tư tưởng không chính xác, thái độ không đoan chính, bỏ sáng theo tối, không chịu quán triệt thực hiện tinh thần chỉ thị của trung ương và các văn kiện của huyện. Như vậy là rất không được. Các đồng chí, đấy là vấn đề chính trị rất nghiêm trọng…”

Nói đến đây, Vương Bản Thanh cố tình làm nặng thêm ngữ khí, thậm chí là gập ngón tay lại gõ vào mặt bàn.

Bên dưới có chút náo động, một số người thì thầm gì đó với nhau, chắc là đang đoán xem đồng chí nào to gan như vậy, dám làm trái lại với tinh thần chỉ thị của trung ương và văn kiện của huyện.

Thôi Tú Hòa ăn quả mất mặt tại hợp tác xã Hồng Kì, xét cho cùng thì cũng là được khống chế trong phạm vi rất nhỏ, những người có mặt lúc đó, Thôi Tú Hòa, thư kí của hắn, rồi cả lái xe chắc chắn không có ai tuyên truyền chuyện này ra ngoài, chủ nhiệm Nghiêm và bố tôi cũng không, Trương Mộc Lâm và hai vị chủ nhiệm khác có khả năng để lộ ra một chút. Chung quy lại chắc cũng sợ Thôi Tú Hòa cho nên chắc cũng không truyền ra một cách quá phóng đại.

Do đó các cán bộ của các hợp tác xã khác biết chuyện này hoàn toàn không nhiều.

“…Liễu Tấn Tài của hợp tác xã Hồng Kì đến chưa vậy?”

Chết tiệt, Vương Bản Thanh quả này là muốn công khai chơi khó nhau rồi đây. Đã chỉ đích danh phó chủ nhiệm chủ quản công tác tuyên truyền của hợp tác xã đều phải tham gia, có thể không đến sao? Còn phải hỏi đến hay chưa!

Tôi lo lắng trong lòng, vội đứng dậy.

Ở vị trí hàng ghế trên, bố tôi cũng từ từ đứng dậy.

“Báo cáo chủ nhiệm Vương, tôi là Liễu Tấn Tài.”

Bố tôi xuất thân là quân nhân, ngữ khí vẫn rất chấn tĩnh.

Vương Bản Thanh có lẽ cũng không thể ngờ rằng bố tôi có thể chấn tĩnh đến như vậy, cảm thấy vô cùng ngạc nhiên. Bất giác lấy tay đẩy gọng kính, dường như muốn xem thật kĩ càng vị phó chủ nhiệm gan to tày trời này mặt mũi như thế nào.

“Ồ, ông chính là Liễu Tấn Tài, công tác tuyên truyền của hợp tác xã Hồng Kì là anh phụ trách phải không?”

“Đúng vậy, tôi được phân công phụ trách công tác tuyên truyền.”

Thái độ vừa phải không cứng cũng không mềm này của bố tôi , làm cho Vương Bản Thanh trong lòng có cảm giác khí không lưu thông. Từ khi hắn được lên làm người đứng đầu của ủy ban cách mạng huyện Hướng Dương, có cán bộ nào dám có kiểu thái độ này với hắn chứ? Kẻ nào không cung cung kính kính, đến thở cũng không dám thở mạnh? Liễu Tấn Tài, một vị phó chủ nhiệm của hợp tác xã, tự xem mình là ai chứ?

“Vậy tôi hỏi anh, hợp tác xã Hồng Kì các anh, tại sao lại không quan triệt thực hiện tinh thần chỉ thị về phương châm chính sách của trung ương?”

Vương Bản Thanh lại gõ tay lên mặt bàn.

Thôi Tú Hòa cũng nhìn về phía bố tôi, trên mặt đầy vẻ vui mừng trên nỗi đau của người khác.

“Báo cáo chủ nhiệm Vương, chúng tôi có quản triệt thực hiện đấy chứ, công văn văn kiện của huyện vừa mới được truyền xuống, chúng tôi liền tổ chức cho các cán bộ Đảng viên tiến hành học tập thảo luận…”

“Chỉ tổ chức cho các cán bộ đảng viên học tập thảo luận là đủ rồi sao? Phương châm lí luận này là được trung ương đảng đề ra, là chỉ tiêu tối cao. Không những mỗi một Đảng viên cần phải nghiêm túc học tập, lĩnh hội tinh thần, càng cần phải để cho nhà nhà đều biết, từ già đến bé đều phải biết…Lần trước chủ nhiệm Thôi đến hợp tác xã Hồng Kì các anh để làm công tác chỉ đạo, các anh lại từ chối không phối hợp, thái độ cực kì không tốt. Hôm nay các anh vẫn là kiểu thái độ này, hả? Nguyên tắc tổ chức của Đảng các anh có cần nữa không?”

Bố tôi mặt đỏ căng.

Bị người đứng đầu huyện chỉ đích danh phê bình trước cuộc họp cán bộ, bố tôi trước giờ chưa bao giờ trải qua chuyện như thế này. Tôi cảm thấy bồn chồn, quả thật lo lắng bố tôi không đỡ được, lại chơi bài cùn với Vương Bản Thanh. Chưa nói chức vụ của họ cách nhau quá xa, đối chọi lại với cấp trên trước mặt nhiều người, xem thường quyền uy của lãnh đạo, xưa nay là điều đại kị chốn quan trường. Bất luận là lãnh đạo nào, chắc chắn đều không thể chấp nhận được.

Đang lúc bàng hoàng không có kế sách gì thì Nghiêm Ngọc Thành đột nhiên đứng dậy.

“Chủ nhiệm Vương, tổ chức các cán bộ Đảng viên học tập thảo luận phương châm lí luận của trung ương, là được tập thể ủy ban cách mạng huyện hợp tác xã chúng tôi cùng nhau thảo luận quyết định. Nếu như huyện cho rằng công việc của chúng tôi không được tốt, chúng tôi có thể cải tiến phương pháp làm việc.”

Cứng!

Thật CMN quá cứng!

Nghiêm Ngọc Thành đúng thời khắc then chốt này đứng dậy nói đỡ cho bố tôi, không sợ sự mạo hiểm đối với người đứng đầu cả huyện, quả nhiên là con người gan dạ phi thường. Từ đó về sau, bố tôi lại không hết lòng làm việc vì bác ấy sao?

Vương Bản Thanh cũng không ngờ được Nghiêm Ngọc Thành dám chủ động đứng ra gánh vác trách nhiệm. Hắn lựa chọn việc công khai ở cuộc họp để làm khó dễ, càng là muốn lợi dụng trường hợp đặc thù như thế này, làm cho bố tôi không ngóc đầu lên được, tiện thể chơi luôn cả Nghiêm Ngọc Thành. Nhưng Nghiêm Ngọc Thành đứng dậy như thế này, nên cũng không biết làm thế nào.

Đối với tính cách cong ăn cong thẳng ăn thẳng như Nghiêm Ngọc Thành, hắn cũng tương đối rõ ràng. Hắn cũng không muốn biến cuộc họp cán bộ này thành hội nghị tranh luận. Kể cả cuối cùng chiếm thế thượng phong, cũng chẳng được lợi gì, sự tổn hại đối với uy tín của hắn là quá lớn.

Vương Bản Thanh xét cho cùng thì Thôi Tú Hòa không thể nào so sánh được, mỉm cười nói: “Ừm…đồng chí Ngọc Thành, đồng chí Tấn Tài, hai người đều ngồi đi…Đồng chí Ngọc Thành dám dũng cảm thừa nhận sai lầm, thái độ vẫn rất là đoan chính mà…”

Con hồ li già này, đến cuối cùng vẫn đem hai từ “sai lầm” này ấn vào đầu Nghiêm Ngọc Thành và hợp tác xã Hồng Kì.

“Chỉ cần thái độ đoan chính, công việc sẽ dễ khai triển. Sau khi quay về, các khu, các hợp tác xã đều cần phải tổng động viên, ra sức tuyên truyền phương châm lí luận của trung ương, cần phải quán triệt tinh thần chỉ thị của trung ương đến từng hộ gia đình…”